Ὁ «κατά φαντασίαν» και ο πραγματικός χριστιανός
Αὐταπάτη Ὁρισμός: Νά πιστεύεις λάθος πράγματα γιά τόν ἑαυτό σου καί συνήθως κολακευτικά.
1. Ἡ πνευματική του αὐτοσυνειδησία εἶναι εὐαγγελική καί ἁγιοπνευματική. Τόν ἐνδιαφέρει ἡ οὐσία τῶν ἐκκλησιαστικῶν τύπων.
2. Βασικός πνευματικός στόχος εἶναι ὁ ἀδιάλειπτος διάλογός του μέ τόν ἔσω ἄνθρωπο τῆς ἁμαρτίας. Ἐπιδιώκει τήν νέκρωσι τῆς ἁμαρτίας.
3. Στοχεύει παράλληλα στήν ἐν Χριστῷ τελείωσι μέ τήν χάρι τοῦ Θεοῦ.
4. Πυξίδα τῆς εὐαγγελικῆς του ζωῆς εἶναι ἡ πιστή ἐμμονή του στό θέλημα τοῦ Θεοῦ.
5. Ὁλόκληρη την ζωή του τήν βιώνει προσευχητικά, κατά τό «ἀδιαλείπτως προσεύχεσθε».
6. Εἶναι ἄνθρωπος τῆς νήψεως καί τῆς ἐγρηγόρσεως.
7. Βαδίζει θεληματικά τήν στενή καί τεθλιμμένη ὁδό τῶν θλίψεων καί ποικίλων δοκιμασιῶν,
8. Ζεῖ στό πνευματικό κλίμα τῆς Βασιλείας τῶν Οὐρανῶν.
9. Τήν γνῶσι τοῦ ἐαυτοῦ του τήν ἐμπιστεύεται στόν φωτισμό τοϋ Ἁγίου Πνεύματος. Θέλει νά σκέπτεταί το «δέν εἶμαι τίποτα, δέν γνωρίζω τίποτα καλό στόν ἑαυτό μου».
10. Ἀποκρούει κάθε ἐσωτερικό λογισμό γιά κατάκτησι κάποιας ἀρετῆς ἤ ἁγιότητας.
11. Φροντίζει νά ἀγαπᾶ τόν πλησίον του καί νά εἰρηνεύη, κατά τό δυνατόν, μέ αὐτόν, ἀλλά καί νά ἀναγνωρίζη τόν ἑαυτό του κατώτερο ἐνώπιον ὅλων τῶν ἀνθρώπων.
12. Ἡ μνήμη τοῦ θανάτου εἶναι ὁ καθημερινός του ἄρτος, πού τόν στηρίζει στόν δύσκολο δρόμο τῆς στενῆς καί τεθλιμμένης ὁδοῦ.
Αὐτά εἶναι τά γνωρίσματα τῆς αὐταπάτης καί μή καί τοῦ κατά φαντασίαν καί ἀληθοῦς Χριστιανοῦ.
Αὐταπάτη Ὁρισμός: Νά πιστεύεις λάθος πράγματα γιά τόν ἑαυτό σου καί συνήθως κολακευτικά.
Παράδειγμα:
«Ἔπρεπε νά τήν δώση σέ μένα τήν θέσι! Ἐργάζομαι περισσότερο ἀπό ὅλους,
εἶμαι ὁ πιό ἔξυπνος καί οἱ ἡγετικές μου ἱκανότητες εἶναι παραπάνω ἀπό
προφανεῖς».
Ἡ ἴδια ἡ αὐταπάτη καί ἡ ἄγνοια εἶναι ἀπό μόνα τους τό μεγάλο μεῖον στή ζωή, ἄν ὄχι ἡ καταστροφή της.
Καί στήν ἐκκλησία βλέπουμε ὅτι ἡ ἠθική αὐταπάτη αἰχμαλώτισε πολλούς ἀπό τούς χριστιανούς. Ἔτσι ἄλλοι ἐνῷ κυλίονται στήν ἁμαρτία καί στήν διαφθορά θεωροῦν τούς ἑαυτούς των ἠθικούς καί τέλειους.
Ἄλλοι πάλι, ἔχοντας κατορθώσει μερικές ἀρετές νομίζουν, ὅτι ἔφθασαν στήν τελειότητα λέγοντας ὁ καθένας ἀπό αὐτούς αὐτό πού εἶπε ἐκεῖνος ὁ νεανίσκος τοῦ Εὐαγγελίου· «Ταῦτα πάντα ἐφυλαξάμην ἐκ νεότητος. Τί ἔτι ὑστερῶ;». Μέ τόν λογισμό αὐτό ἐξαπατοῦν τόν ἑαυτό τους καί κοιμοῦνται μαζί μέ τήν ἁμαρτία καί μέσα στήν ἁμαρτία.
Ὁ «κατά φαντασίαν» Χριστιανός:
Ἡ ἴδια ἡ αὐταπάτη καί ἡ ἄγνοια εἶναι ἀπό μόνα τους τό μεγάλο μεῖον στή ζωή, ἄν ὄχι ἡ καταστροφή της.
Καί στήν ἐκκλησία βλέπουμε ὅτι ἡ ἠθική αὐταπάτη αἰχμαλώτισε πολλούς ἀπό τούς χριστιανούς. Ἔτσι ἄλλοι ἐνῷ κυλίονται στήν ἁμαρτία καί στήν διαφθορά θεωροῦν τούς ἑαυτούς των ἠθικούς καί τέλειους.
Ἄλλοι πάλι, ἔχοντας κατορθώσει μερικές ἀρετές νομίζουν, ὅτι ἔφθασαν στήν τελειότητα λέγοντας ὁ καθένας ἀπό αὐτούς αὐτό πού εἶπε ἐκεῖνος ὁ νεανίσκος τοῦ Εὐαγγελίου· «Ταῦτα πάντα ἐφυλαξάμην ἐκ νεότητος. Τί ἔτι ὑστερῶ;». Μέ τόν λογισμό αὐτό ἐξαπατοῦν τόν ἑαυτό τους καί κοιμοῦνται μαζί μέ τήν ἁμαρτία καί μέσα στήν ἁμαρτία.
Ὁ «κατά φαντασίαν» Χριστιανός:
1. Δέχεται ἀμέσως τίς ἐπιδράσεις τῆς κοσμικῆς ζωῆς.
2. Ὁ προσανατολισμός του εἶναι κυρίως ἐξωστρεφής.
3. Ἡ πνευματική του ζωή μειώνεται ἀπό τίς ἐξωτερικές ἐπιδράσεις
4. Εἶναι πιστός στό βαθμό πού ἐκεῖνος φαντάζεται.
5. Στήν ἐκκλησιαστική του ζωή κυριαρχεῖ ὁ σεβασμός τῶν ἐκκλησιαστικῶν τύπων. Ἡ οὐσία τῶν τύπων τόν ἀφήνει ἀδιάφορο.
6. Τό ἀγωνιστικό του ἐνδιαφέρον γιά τή ζωή τῆς πίστεως καί τοῦ ἁγιασμοῦ περιορίζεται στά ὅρια πού προσδιορίζει ἡ ἀρχή τῆς ἀνώδυνης πνευματικῆς ζωῆς, ἡ ὁποία δεσπόζει σταθερά στό πνεῦμα του.
7. Προσέρχεται στά μυστήρια τῆς Ἐξομολογήσεως καί τῆς θείας Εὐχαριστίας, ἐπειδή παραδέχεται ὅτι «κάνουν καλό».
8. Πιστεύει στό Θεό, ὅταν ἡ ζωή του εἶναι χωρίς θλίψεις καί δοκιμασίες.
9. Τίς παρεκκλίσεις του ἀπό τήν εὐαγγελική ἀλήθεια τίς δικαιολογεῖ μέ τό ἐπιχείρημα τοῦ δικαιώματος νά αὐτοπροσδιορίζεται.
10. Ὁ κατά φαντασία χριστιανός κυριαρχεῖται ἀπό αἰσθήματα ἀνασφάλειας.
11. Φοβᾶται τόν θάνατο καί ὑπάρχει μέσα του ἡ ἀγωνία γιά τό ἄγνωστο τέλος τῆς ὑπάρξεώς του.
Ὁ πραγματικός Χριστιανός:
2. Ὁ προσανατολισμός του εἶναι κυρίως ἐξωστρεφής.
3. Ἡ πνευματική του ζωή μειώνεται ἀπό τίς ἐξωτερικές ἐπιδράσεις
4. Εἶναι πιστός στό βαθμό πού ἐκεῖνος φαντάζεται.
5. Στήν ἐκκλησιαστική του ζωή κυριαρχεῖ ὁ σεβασμός τῶν ἐκκλησιαστικῶν τύπων. Ἡ οὐσία τῶν τύπων τόν ἀφήνει ἀδιάφορο.
6. Τό ἀγωνιστικό του ἐνδιαφέρον γιά τή ζωή τῆς πίστεως καί τοῦ ἁγιασμοῦ περιορίζεται στά ὅρια πού προσδιορίζει ἡ ἀρχή τῆς ἀνώδυνης πνευματικῆς ζωῆς, ἡ ὁποία δεσπόζει σταθερά στό πνεῦμα του.
7. Προσέρχεται στά μυστήρια τῆς Ἐξομολογήσεως καί τῆς θείας Εὐχαριστίας, ἐπειδή παραδέχεται ὅτι «κάνουν καλό».
8. Πιστεύει στό Θεό, ὅταν ἡ ζωή του εἶναι χωρίς θλίψεις καί δοκιμασίες.
9. Τίς παρεκκλίσεις του ἀπό τήν εὐαγγελική ἀλήθεια τίς δικαιολογεῖ μέ τό ἐπιχείρημα τοῦ δικαιώματος νά αὐτοπροσδιορίζεται.
10. Ὁ κατά φαντασία χριστιανός κυριαρχεῖται ἀπό αἰσθήματα ἀνασφάλειας.
11. Φοβᾶται τόν θάνατο καί ὑπάρχει μέσα του ἡ ἀγωνία γιά τό ἄγνωστο τέλος τῆς ὑπάρξεώς του.
Ὁ πραγματικός Χριστιανός:
1. Ἡ πνευματική του αὐτοσυνειδησία εἶναι εὐαγγελική καί ἁγιοπνευματική. Τόν ἐνδιαφέρει ἡ οὐσία τῶν ἐκκλησιαστικῶν τύπων.
2. Βασικός πνευματικός στόχος εἶναι ὁ ἀδιάλειπτος διάλογός του μέ τόν ἔσω ἄνθρωπο τῆς ἁμαρτίας. Ἐπιδιώκει τήν νέκρωσι τῆς ἁμαρτίας.
3. Στοχεύει παράλληλα στήν ἐν Χριστῷ τελείωσι μέ τήν χάρι τοῦ Θεοῦ.
4. Πυξίδα τῆς εὐαγγελικῆς του ζωῆς εἶναι ἡ πιστή ἐμμονή του στό θέλημα τοῦ Θεοῦ.
5. Ὁλόκληρη την ζωή του τήν βιώνει προσευχητικά, κατά τό «ἀδιαλείπτως προσεύχεσθε».
6. Εἶναι ἄνθρωπος τῆς νήψεως καί τῆς ἐγρηγόρσεως.
7. Βαδίζει θεληματικά τήν στενή καί τεθλιμμένη ὁδό τῶν θλίψεων καί ποικίλων δοκιμασιῶν,
8. Ζεῖ στό πνευματικό κλίμα τῆς Βασιλείας τῶν Οὐρανῶν.
9. Τήν γνῶσι τοῦ ἐαυτοῦ του τήν ἐμπιστεύεται στόν φωτισμό τοϋ Ἁγίου Πνεύματος. Θέλει νά σκέπτεταί το «δέν εἶμαι τίποτα, δέν γνωρίζω τίποτα καλό στόν ἑαυτό μου».
10. Ἀποκρούει κάθε ἐσωτερικό λογισμό γιά κατάκτησι κάποιας ἀρετῆς ἤ ἁγιότητας.
11. Φροντίζει νά ἀγαπᾶ τόν πλησίον του καί νά εἰρηνεύη, κατά τό δυνατόν, μέ αὐτόν, ἀλλά καί νά ἀναγνωρίζη τόν ἑαυτό του κατώτερο ἐνώπιον ὅλων τῶν ἀνθρώπων.
12. Ἡ μνήμη τοῦ θανάτου εἶναι ὁ καθημερινός του ἄρτος, πού τόν στηρίζει στόν δύσκολο δρόμο τῆς στενῆς καί τεθλιμμένης ὁδοῦ.
Αὐτά εἶναι τά γνωρίσματα τῆς αὐταπάτης καί μή καί τοῦ κατά φαντασίαν καί ἀληθοῦς Χριστιανοῦ.
π. Βενέδικτος Νεοσκητιώτης
