Ἅγιος Παντελεήμων ὁ Μεγαλομάρτυς καὶ Ἰαματικός

Ἅγιος Παντελεήμων ὁ Μεγαλομάρτυς καὶ Ἰαματικός

Γαλακτόμικτον, Μάρτυς, αἷμα σης κάρας,
Δι' ἣν υδατόμικτον ὁ Χριστὸς χέει.
Φάσγανον ἐβδομάτη λάχεν ἐικάδι Παντελεήμων.

Βιογραφία

Ὁ Ἅγιος Παντελεήμων (Παντελέων τὸ πρότερον ὄνομα) καταγόταν ἀπὸ τὴ Νικομήδεια τῆς Μικρὰς Ἀσίας καὶ ἔζησε στὰ χρόνια τοῦ Μαξιμιανοὺ (286 - 305 μ.Χ.). Πατέρας τοῦ ἦταν ὁ Ἐυστόργιος, ὁ ὁποῖος ἦταν ἐθνικὸς καὶ μετὰ τὶς νουθεσίες τοῦ γιοῦ τοῦ ἔγινε χριστιανός. Μητέρα τοῦ ἦταν ἡ Ἐυβούλη, ἡ ὁποία προερχόταν ἀπὸ χριστιανικὴ οἰκογένεια (βλέπε 30 Μαρτίου). Ἐκπαιδεύτηκε στὴν ἰατρικὴ ἀπὸ τὸν Εὐφρόσυνο καὶ κατηχήθηκε στὴ χριστιανικὴ πίστη καὶ βαπτίσθηκε ἀπὸ τὸν πρεσβύτερο Ἐρμόλαο (βλέπε 26 Ἰουλίου) ποὺ ἦταν ἱερέας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Νικομήδειας.

Κάποια στιγμὴ ὅταν ὀχιὰ δάγκωσε ἕναν νεαρὸ καὶ οὐσιαστικὰ τὸν θανάτωσε ὁ Ἅγιος Παντελεήμονας ἐπικαλούμενος τὸν Χριστὸ τὸν ἀνάστησε.

Ἀφορμὴ τοῦ μαρτυρίου τοῦ στάθηκε ἕνα ἀκόμα θαῦμα τοῦ Ἁγίου. Κάποτε εἶχε θεραπεύσει ἕναν τυφλό, ὁ ὁποῖος καὶ ἀνέφερε τὸ γεγονὸς τῆς θεραπείας τοῦ στὸν βασιλιᾶ, λέγοντὰς τοῦ ὅτι τὸν θεράπευσε ὁ Παντελέων στὸ ὄνομα τοῦ Χριστοῦ, στὸν ὁποῖο καὶ ὁ ἴδιος πλέον πίστευε. Ὁ βασιλιᾶς ἀφοῦ τὸν ἄκουσε, ἀμέσως διέταξε καὶ τὸν ἀποκεφάλισαν. Ὁ ἴδιος ὁ Παντελέων προσήχθη στὸν βασιλιᾶ, ὁ ὁποῖος διέταξε τὸν βασανισμὸ τοῦ μὲ σκοπὸ τὴν ἄρνηση τῆς πίστεὼς τοῦ.

Ὁ Ἅγιος βασανίσθηκε σκληρὰ μὲ διάφορους τρόπους, ὅμως δὲν ὑπέκυψε στὶς πιέσεις ἀφοῦ ὁ Κύριος ἐμφανίσθηκε μπροστὰ τοῦ μὲ τὴ μορφὴ τοῦ πνευματικοῦ τοῦ Ἑρμολάου καὶ τοῦ ἔδωσε θάρρος. Τέλος διατάχθηκε ὁ ἀποκεφαλισμὸς τοῦ καὶ τότε ἀκούστηκε φωνὴ ἀπὸ τὸν οὐρανὸ ποὺ τὸν καλοῦσε ὄχι ὡς Παντελέοντα ἀλλὰ ὡς Παντελεήμονα. Μόλις ὅμως ὁ δήμιος ἅπλωσε τὸ χέρι τοῦ γιὰ νὰ κόψει μὲ τὸ σπαθὶ τοῦ τὸ κεφάλι τοῦ Ἁγίου, τὸ σπαθὶ λύγισε καὶ τὸ σίδερο ἔλιωσε σὰν κερί. Μπροστὰ σὲ τέτοιο θαῦμα καὶ οἱ παραβρισκόμενοι στρατιῶτες ἔγιναν χριστιανοί. Τότε ὁ Ἅγιος ἑκουσίως παραδόθηκε στὸ μαρτύριο. Λέγεται ὅτι ἀπὸ τὴ πληγὴ τοῦ δὲν ἔτρεξε αἷμα ἀλλὰ γάλα καὶ τὸ δέντρο τῆς ἐλιᾶς, στὸ ὁποῖο τὸν εἶχαν δέσει καρποφόρησε ξαφνικά.

Ἀπολυτίκιον  Ἦχος γ'.
 

Ἀθλοφόρε Ἅγιε, καὶ ἰαματικὲ Παντελεῆμον, πρέσβευε τῷ ἐλεήμονι Θεῶ, ἶνα πταισμάτων ἄφεσιν, παράσχῃ ταῖς ψυχαῖς ἡμῶν.

Κοντάκιον   Ἦχος πλ. α.
 

Μιμητὴς ὑπάρχων τοῦ ἐλεήμονος, καὶ ἰαμάτων τὴν χάριν ἧπαρ᾽αὐτοῦ κομισάμενος, ἀθλοφόρε καὶ Μάρτυς Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ, ταῖς εὐχαῖς σοῦ τὰς ψυχικὰς ἡμῶν νόσους θεράπευσον, ἀπελαύνων τοῦ ἀεί, πολεμίου τὰ σκάνδαλα, ἐκ τῶν βοώντων ἀπαύστως· Σῶσον ἡμᾶς Κύριε.

Κάθισμα
 

Ἦχος πλ. δ'. Τὴν Σοφίαν καὶ Λόγον.
 

Μαρτυρήσας γενναίως ὑπὲρ Χριστοῦ, καὶ τὴν πίστιν κηρύξας τῷ σῷ πατρί, ἀνείλκυσας πανεύφημε, τοῦ βυθοῦ τῆς ἀγνοίας, καὶ τυράννων μὴ πτήξας, τὸ ἄθεον φρόνημα, τῶν δαιμόνων κατῄσχυνας, τὸ ἀνίσχυρον θράσος· ὅθεν καὶ τὴν χάριν, ἐκ Θεοῦ ἐκομίσω, ἰᾶσθαι νοσήματα, τῆς ψυχῆς καὶ τοῦ σώματος, Παντελεῆμον πανεύφημε. Πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, τῶν πταισμάτων ἄφεσιν δωρήσασθαι, τοῖς ἑορτάζουσι πόθῳ, τὴν ἀγίαν μνήμην σοῦ.

Ὁ Οἶκος
 

Τοῦ Ἀναργύρου τὴν μνήμην, τοῦ γενναίου τὴν ἄθλησιν, τοῦ πιστοῦ τὰς ἰατρείας, εὐσεβῶς ὑμνήσωμεν φιλόχριστοι, ἶνα λάβωμεν ἔλεος, μάλιστα οἱ βορβορώσαντες, ὡς κἀγώ, τοὺς ἑαυτῶν ναοὺς· ψυχῶν γὰρ καὶ σωμάτων ὁμοῦ τὴν θεραπείαν παρέχει. Σπουδάσωμεν οὖν, ἀδελφοί, ἐν ταῖς καρδίαις ἡμῶν ἔχειν τοῦτον ἀσφαλῶς, τὸν ῥυόμενον ἐκ πλάνης τοὺς βοῶντας ἀπαύστως· Σῶσον ἡμᾶς Κύριε.
 

Μεγαλυνάριον
 

Ῥεῖθρα ἰαμάτων ὡς ἐκ πηγῆς, χάριτι θαυμάτων, βρύει χρῄζουσι δωρεάν, ὁ Παντελεήμων, ὁ πάνσοφος ἀκέστωρ· οἱ ῥώσεως διψῶντες δεῦτε ἀρύσασθε σέ.