Ἐπτωχεύσαμεν σφόδρα ὡς λαός

Ἐπτωχεύσαμεν σφόδρα ὡς λαός

Επτωχεύσαμεν αφ’ ότου στερηθήκαμε τον ποθεινότατο Παράδεισο
(26/05/2011 12:50)

  Γράφει ο Δρ Χαραλάμπης Μ. Μπούσιας, Μέγας Ὑμνογράφος τῆς τῶν Ἀλεξανδρέων Ἐκκλησίας

Τροπάριον. Ήχος πλ. α . Τον συνάναρχον Λόγον.

 

Επτωχεύσαμεν σφόδρα, ημίν βοήθησον,

Λόγε Θεού του Υψίστου,

τοις, οίμοι, αμαρτωλοίς

και πτωχοίς εν θεαρέστοις παραδείγμασι

προς επιγόνους τους ημών,

Ιησού, εν οικτιρμοίς

ο πλούσιος και ελέει,

Σης αγαθότητος πλούτου

οι καθ’ εκάστην απολαύοντες.

Επτωχεύσαμεν σφόδρα (Ψαλμ. 78, 8), όχι σήμερον, όπως πολλοί ομολογούν, αλλά από χρόνια πολλά. Επτωχεύσαμεν αφ’ ότου στερηθήκαμε τον ποθεινότατο Παράδεισο. Και η πτώχευση οφείλεται αποκλειστικά σε εμάς. Στην αυτονόμησή μας, στην παρακοή, στην πτώση. Έκτοτε ο πτωχός άνθρωπος προσδοκά το πλούσιον έλεος του Θεού, για να σωθεί, για να αποκτήσει πλούσια αγαθά, για να συνεχίσει τον ανηφορικό του Γολγοθά μέσα στην ιστορία, της οποίας αρχή και τέρμα είναι ο ίδιος ο εύσπλαγχνος Κύριος.   

   Επτωχεύσαμεν σφόδρα όταν με θράσος ζητήσαμε από τον πατέρα μας «το επιβάλλον μέρος της ουσίας» (Λουκ. ιε 12 ), για να το κατασπαταλήσουμε ζώντες «ασώτως» (Λουκ. ιε 13). Δεν γνωρίζαμε η θέλαμε να μη γνωρίζουμε τα λόγια του σοφού Παροιμιαστού: «Πας μέθυσος και πορνοκόπος πτωχεύσει» (Παρ. κγ 21). Όποιος δεν συγκρατεί τα πάθη του, τις ορέξεις του, τα σκιρτήματα της καρδιάς του, όποιος δεν τιθασσεύει τις επιθυμίες του, γίνεται σαν το αχαλίνωτο άλογο, που παροργίζει τον αφέντη του με τη συμπεριφορά του και τελικά οδηγείται στον γκρεμό, οδηγείται στην καταστροφή.

   Επτωχεύσαμεν σφόδρα όταν νομίσαμε ότι μπορούμε να καταφέρουμε τα πάντα σ’ αυτή τη ζωή και αρνηθήκαμε τη θεϊκή προστασία και αντίληψη παραβλέποντες τη ρήση Του: «Χωρίς εμού ου δύνασθε ποιείν ουδέν» (Ιωάν. ιε 15).

    Επτωχεύσαμεν σφόδρα όταν αποφασίσαμε να βαδίσουμε άφοβα το δρόμο της αμαρτίας κρυβόμενοι από το πρόσωπο του Θεού, όταν γίναμε ανθρωποφοβούμενοι και πάψαμε να είμαστε θεοφοβούμενοι. Όταν πάψαμε να ψελλίζουμε το του Δαβίδ: «Που πορευθώ από του Πνεύματός Σου και από του προσώπου Σου που φύγω;» (Ψαλμ. 138, 7).

   Επτωχεύσαμεν σφόδρα όταν ακολουθήσαμε τα βήματα του άφρονος πλουσίου, του πλεονέκτου που ζητά να αυξάνει τα αγαθά του, ενώ οι γύρω του στερούνται, και δεν μεριμνήσαμε για τις ανάγκες του πλησίον, όταν έπαψαν να μας συγκινούν τα λόγια του Αποστόλου Παύλου: «Τη φιλαδελφία εις αλλήλους φιλόστοργοι» (Ρωμ. ιβ 10).

   Γιατί λοιπόν ξαφνιασθήκαμε που γίναμε φτωχοί; Μήπως η φτώχεια δεν είναι αποτέλεσμα της σπάταλης σε ηδονές και πλεονεξία ζωής μας; Τώρα αισθανθήκαμε ότι επτωχεύσαμε! Και νοιώσαμε την φτώχεια μας όταν μας έλλειψαν η όταν πλησιάζουν να μας λείψουν τα υλικά μας αγαθά. Λησμονήσαμε ότι, «Κύριος πτωχίζει και πλουτίζει» (Α Βασ. 2, 7). Ότι ο Λόγος του Θεού του Υψίστου ο φιλάνθρωπος Κύριος «δι’ημάς επτώχευσε πλούσιος ων» (Β Κορ. η 9). Επτωχεύσαμε και πέσαμε σε κατάθλιψη. Μας κυρίευσε απογοήτευση για το κατάντημά μας. Η απογοήτευση όμως προέρχεται από τον πονηρό. Ο πιστός Χριστιανός ποτέ δεν απογοητεύεται, έστω και αν καθημερινά πέφτει στην αμαρτία. Ατενίζει τον Εσταυρωμένο Λυτρωτή και παίρνει δύναμη να σηκωθεί, να τιναχθεί από τις σκόνες της πτώσεως και να συνεχίσει το ανηφορικό του μονοπάτι γνωρίζοντας ότι Κυρηναίος του είναι ο ίδιος ο Εσταυρωμένος. Αδελφέ μου, κουράγιο, όπως μας λένε σήμερα οι Ευρωπαίοι εταίροι μας. «Μη φοβού, ότι επτωχεύσαμεν· υπάρχει σοι πολλά, εάν φοβηθής τον Θεόν και αποστής από πάσης αμαρτίας και ποιήσης το αρεστόν ενώπιον Αυτού» (Τωβ. δ 21). Ο φόβος του Θεού, η άρνηση της αμαρτίας και η αύξηση της επιθυμίας μας, για έργα θεάρεστα θα μας βγάλουν από το περιθώριο της φτώχειας και θα μας οδηγήσουν στην αυτάρκεια. Δεν θα λησμονούμε όμως ποτέ ότι:

* Τίποτα δεν είναι δικό μας. Τα πάντα είναι του Θεού, ο οποίος μας καθιστά διαχειριστές του πλούτου του.

* Η ιδιοτέλεια μας κάνει πρόσκαιρα πλούσιους, όμως σε βάθος χρόνου φτωχούς, αφού δεν μπορούμε να ζούμε με κραιπάλη σε ένα κόσμο που στερείται των αναγκαίων και που κάποτε θα επαναστατήσει εναντίον μας, γιατί η ιδιοτέλεια αποτελεί αδικία σε βάρος των συνανθρώπων μας. 

* Όσο περισσότερα δίνουμε στους συνανθρώπους μας τόσο περισσότερο πλουτίζουμε, γιατί μας επισκιάζει η χάρη του πλούσιου σε ελέη και οικτιρμούς Κυρίου μας Ιησού.

* Όσο περιορίζουμε τις ανάγκες και απαιτήσεις μας τόσο πιο αυτάρκεις και πλούσιοι αισθανόμαστε.

* Όσο περισσότερο προσβλέπουμε στον Κύριό μας, τόσο Εκείνος επιβλέπει επί την ταπείνωσή μας και μας γεμίζει με επίγεια και ουράνια αγαθά. Μία λέξη μας, ένα «Πάτερ, ήμαρτον» (Λουκ. ιε 18) μας κάνει κληρονόμους των αγαθών του Κυρίου μας, που λησμονεί τις ασωτίες μας και περιμένει με ανοιχτές αγκαλιές να μας υποδεχθεί και τη φτώχεια μας να μεταποιήσει σε πλούτο.  

 Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε, αδελφοί μου, ότι έχουμε πτωχεύσει σε υλικά αγαθά, και αυτό μας καίει. Έχουμε όμως πτωχεύσει και πνευματικά και ηθικά, αλλά αυτό δεν μας πειράζει. Δεν αντιλαμβανόμαστε ότι η ηθική και πνευματική φτώχεια μας οδήγησε και στην υλική; Και κάτι ακόμη. Έχουμε πτωχεύσει και παραδειγματικά. Δεν δίνουμε το καλό παράδειγμα στους νεωτέρους μας, στους γύρω μας! Οφείλουμε εμείς πρώτα να βιώνουμε ηθικά και έπειτα να ζητούμε από τους άλλους να εφαρμόσουν τις αρχές της ηθικής, που δεν είναι άλλες από τις αρχές του Ευαγγελίου, που μας λέει ότι εάν έχουμε δύο χιτώνες πρέπει να δίνουμε τον ένα στους άλλους, «ο έχων δύο χιτώνας μεταδότω τω μη έχοντι» (Λουκ. γ 11).    

Ο Χριστός μας επτώχευσε, για να μας διδάξει την αγάπη προς την φτώχεια, που είναι μέτρο αρετής των ανθρώπων. Επτώχευσε για να μας κάνει πλούσιους, όταν πιστεύσουμε σε Εκείνον. Ετίμησε και συνεχίζει μέχρι τη συντέλεια του κόσμου να τιμά ο Θεός τους φτωχούς, αυτούς που τον αγαπούν και για τους οποίους ερωτά ο Αδελφόθεος Ιάκωβος τους συγχρόνους του που και αυτοί τότε τιμούσαν τους πλούσιους, αυτούς που καταπίεζαν, όπως και στις ημέρες μας τους φτωχούς λαούς: «Ουχ ο Θεός εξελέξατο τους πτωχούς του κόσμου πλουσίους εν πίστει και κληρονόμους της Βασιλείας, ης επηγγείλατο τοις αγαπώσιν Αυτόν;» (Ιακ. β 5)

   Θέλουμε, αγαπητοί μου, να απαλλαγούμε από την πτώχευση; Έχουμε τη συνταγή στην Αγία Γραφή. Ας την εφαρμόσουμε και με χαρά θα δούμε τα ταμεία μας, τόσο τα υλικά, όσο και τα πνευματικά να γεμίζουν. Ας δοκιμάσουμε!

Συντάκτης: Χαρἀλαμπος Μπούσιας
Πηγή: ΣΤΥΛΟΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ ΜΑΪΟΣ 2011