Τὸ Μυστήριον τῆς Ταφῆς
ὑπὸ Ἀλεξάνδρου Καλομοίρου
Ὁ ἄνθρωπος «σπείρεται ἐν φθορᾷ, ἐγείρεται ἐν ἀφθαρσίᾳ». Τὸ μυστήριον τοῦ θανάτου, τῆς ταφῆς, τῆς διατηρήσεως τῆς προσωπικότητός μας στὸν τάφον καὶ τῆς τελικῆς ἀναστάσεως δὲν τὸ περιγράφουν οἱ Πατέρες μὲ ἑλληνιστικές εἰκόνες, ἀλλὰ μὲ τὴν εἰκόνα τῆς σπορᾶς τοῦ Ἀποστόλου Παύλου: «ὅπως ὁ σπόρος ποὺ πετιέται στὴν γῆν, δὲν χανόμαστε ὅταν πεθαίνουμεν, ἀλλὰ ἔχοντας φυτευτεῖ ἀνασταινόμαστε».
Δὲν χανόμαστε στὸν τάφον, ὅπως δὲν χάνεται τὸ σιτάρι ὅταν φυτεύεται στὴν γῆν. Ἡ διάλυσις τοῦ ἀνθρώπου μέσα στὴν γῆν εἶναι, μὲ τὴν δύναμιν τοῦ Θεοῦ, κάτι σὰν τὴν διάλυσιν τοῦ φυτεμένου σπόρου: δὲν ἐξαφανίζεται, μεταμορφώνεται. Φυτεύεται μέσα στὸ Σύμπαν ἡ εἰκόνα τοῦ Θεοῦ διὰ νὰ φέρει μαζί της καὶ τὸ Σύμπαν στὴν ἀφθαρσία. Κάθε μνῆμα εἶναι καὶ ἕνα μόσχευμα ἀφθαρσίας. Μεγάλη ἡ ἱερότης τῶν κοιμητηρίων.
Οἱ Ὀρθόδοξοι δὲν ἐπιχειροῦν νὰ ἐξηγήσουν τὸ μυστήριον τοῦ Ἀδη. Λέγουν μόνον, «ψυχαὶ δικαίων ἐν χειρί Θεοῦ». Αὐτὸ τὸ χέρι τοῦ Θεοῦ τὸ ξέρουν παντοδύναμον. Δὲν χρειάζονται καμία ἄλλη ἐξήγησιν διὰ τὴν ἐπιβίωσιν τῆς προσωπικότητος μετὰ τὸν τάφον, ὅμως αὐτὴ τὴν ἐπιβίωσιν τὴν ξέρουν σὰν κάτι τὸ πρόσκαιρον καὶ τὸ ἐλλιπές. Τὴν ὀνομάζουν «κοίμησιν», παρομοιάζοντάς την μὲ τὸν ὕπνον, μία κατάστασις ἀποκομμένη ἀπὸ τὸν κόσμον καὶ τὶς αἰσθήσεις, ὅπου ὁ ἄνθρωπος στερημένος ἀπό ὅλα βρίσκεται μὲ τὸν ἐαυτόν του καὶ μὲ τὸν Θεόν -ἄν τὸν Θεὸν τὸν εἴχε ἀφήσει νὰ κατοικήσει μέσα του ὅσο ζοῦσε. Καὶ ἐπειδὴ ὁ Θεὸς εἶναι παντοῦ καὶ ἀκούει ὅλες τὶς προσευχὲς τῶν ἀνθρώπων, διὰ τοῦ Θεοῦ ἀκοῦν καὶ οἱ ἅγιοι καὶ ἀνταποκρίνονται στὶς προσευχές μας.
Ἡ «κοίμησισ» δὲν εἶναι η αἰώνιος ζωὴ ποὺ προσδοκοῦμεν, ἀλλὰ μόνον κατάστασις ἀναμονῆς τῆς ζωῆς αὐτῆς, ἀναμονῆς τῆς Ἀναστάσεως.
Ὁ θάνατος δὲν εἶναι ἀπελευθέρωσις ἀλλὰ καταστροφή. Σωτηρία εἶναι ἡ λύτρωσις ἀπὸ τὴν καταστροφὴ αὐτὴ καὶ ἡ ἐπιστροφὴ τῶν ποθούντων στὴν «χώρα τῶν ζώντων», ἡ συμμετοχή τους στὴν θείαν Ζωήν. Σωτηρία εἶναι ἡ πρώτη καὶ ἡ δευτέρα Ανάσταση. Ἡ Ἀνάστασις τῆς ἐλευθέρας βουλήσεως ἀνήκει σὲ ἐκείνους ποὺ ἐλευθέρως ποθοῦν τὴν Ζωήν. Ἡ Ἀνάστασις τῆς φύσεως ὅμως, ἡ ἀφθαρτοποίησις τῆς σαρκός, εἶναι διὰ ὅλους, διὰ ὅλην τὴν κτίσιν. Εἶναι προϋπόθεσις τῆς αἰωνίας Ζωῆς καὶ Βασιλείας. «Καινὴν γῆν καὶ καινοὺς οὐρανοὺς προσδοκῶμεν».
