Ὁμιλία Ἁγίου Γρηγορίου Παλαμᾶ διὰ τὴν Χριστοῦ Γέννησιν

 

Ὁμιλία Ἁγίου Γρηγορίου Παλαμᾶ διὰ τὴν  Χριστοῦ Γέννησιν  

 

«ΣΤΗΝ ΚΑΤΑ ΣΑΡΚΑ ΣΩΤΗΡΙΩΔΗ ΓΕΝΝΗΣΙ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΚΑΙ ΘΕΟΥ ΚΑΙ ΣΩΤΗΡΟΣ ΜΑΣ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ»

«Σήμερα βλέπω να υπάρχει ομοτιμία ουρανού και Γής και να ανεβαίνουν τα κάτω μέχρι εκεί που βρίσκονται τα υψηλότερα των πάντων. Όποια και αν είναι η φύση, η στάση και η τάξη των υπερκοσμίων δεν υπάρχει τίποτε πιο θαυμάσιο και τιμιότερο από το σπήλαιο και τη φάτνη της Βηθλεέμ και από τα βρεφικά σπάργανα του Χριστού. Ανάμεσα σε όσα έγιναν ανά τους αιώνες από το Θεό για τον άνθρωπο δεν υπάρχει τίποτα πιο ωφέλιμο για όλους και πιο θείο από αυτό που γιορτάζουμε σήμερα. που είναι η γέννηση του Χριστού.
 

Ο προαιώνιος και απερίγραπτος Υιός του Θεού γεννιέται κατά σάρκα μέσα σε ένα σπήλαιο. Είναι την ώρα εκείνη άστεγος. Δεν έχει ένα τόπο για να μείνει και τοποθετείται σαν βρέφος μέσα στη φάτνη των αλόγων ζώων. Γίνεται ορατός και ψηλαφίζεται και τον περιτυλίγουν με σπάργανα. Η σάρκα του όμως δεν γεννήθηκε για να διαλυθεί σε λίγο. Μαζί της ενώθηκε ο Θεός στο δεύτερο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος κατά τρόπο ασύγχιτο και συγκροτήθηκε μία θεανδρική υπόσταση η οποία έμεινε στην παρθενική κοιλιά και γεννήθηκε χωρίς να θίξει την αγνότητα της Παρθένου. Εκείνη επίσης, όπως φάνηκε ανώτερη της εμπαθούς ηδονής κατά τη σύλληψη έτσι και τώρα φάνηκε ανώτερη των φυσικών πόνων κατά τη γέννηση. Δεν είναι μονάχα η θεότητα ανεξιχνίαστη αλλά και ο τρόπος που ενώθηκε με τη σάρκα ο Χριστός είναι αδύνατο να κατανοηθεί λογικά. Η συγκατάβαση αυτή του Θεού είναι απερίγραπτη και υπερέχει κάθε νού και λόγο. Τώρα ο Χριστός είναι ο ίδιος και τέλειος Θεός αλλά και άνθρωπος τέλειος. Όταν είδε τα λογικά του πλάσματα να αχρειώνονται από την πτώση και την αμαρτία τότε χάρισε τον εαυτό του σ’αυτά και τους έδωκε τη δυνατότητα να απολαμβάνουν χωρίς κίνδυνο την άφεση των αμαρτιών τους.
 

Ο διάβολος δεν μπορούσε να δεχθεί να είναι κατώτερος από κανένα άγγελο αλλά ούτε και από το Θεό. Θέλησε λοιπόν να εξομοιωθεί και με τον ίδιο τον κτίστη. Τότε υπέστη τη φοβερή πτώση του. Στη συνέχεια μη υποφέροντας αυτό που του συνέβη, κινήθηκε με φθόνο εναντίον του ανθρώπου και με δόλο έσυρε τον Αδάμ στην ανυπακοή. Έτσι πρόβαλε ο αρχέκακος τον εαυτό του ως πρότυπο κακίας στην οποία μετέχουν στο εξής μονάχα όσοι προτιμούν να είναι μαζί του. Ο φιλάνθρωπος Θεός ευδόκησε να ελευθερώσει τα πλάσματα του από την υπερήφανη κακία του διαβόλου. Κατέβηκε από ψηλά, ταπεινώθηκε και πτώχευσε σαν εμάς αναμιγνύοντας την ανθρωπότητα με τη Θεότητα. Υπέδειξε έτσι σε όλους την ταπείνωση σαν το δρόμο που φέρνει προς τα άνω. Τώρα και οι άγγελοι έμαθαν από το δεσπότη Χριστό ότι ο δρόμος της ομοιώσεως με αυτόν δεν είναι η έπαρση αλλά η ταπείνωση. Οι άνθρωποι μπορούν εύκολα να διορθώσουν τα λάθη τους αφού αναγνωρίσουν ότι η ταπείνωση τους είναι ο δρόμος που τους ανεβάζει στο Θεό και έτσι μπορούν να διορθωθούν. Με τη γέννηση του Χριστού ο διάβολος καταισχύνθηκε και κατανικήθηκε. Τώρα πια καταπατείται από εκείνους που ήταν προηγουμένως κάτω από τα πόδια του.
 

Αυτός που ορίζει τα πάντα σήμερα περιτυλίγεται σε φτωχά σπάργανα. Εκούσια γίνεται φτωχός και απογράφεται μαζί με τους δούλους γιατί θέλει να ξαναδεί τον άνθρωπο πλούσιο. Όποιος συνετίσθηκε και κατανόησε την τιμή που έλαβε η φύση μας από τον Θεό και αντιλήφθηκε τη φιλανθρωπία Του θα τρέξει με λαχτάρα σ’αυτόν. Θα ακούσει και θα μάθει τις εντολές Του. Θα εκπλαγεί από το μυστήριο της αναπλάσεως μας.
 

Το αστέρι που συνόδευε τους μάγους σταματούσε όταν σταματούσαν, προχωρούσε όταν ξεκινούσαν πάλι. Ήταν οδηγός τους που δεν τους άφησε ποτέ μόνους μέχρι να φθάσουν στο σπίτι που βρήκαν και προσκύνησαν το Χριστό. Του πρόσφεραν χρυσό και λιβάνι και σμύρνα. Γιατί αυτός με το θάνατο Του, που σύμβολο του ήταν η σμύρνα, χάρισε σ’εμάς τη θεία ζωή της οποίας εικόνα ήταν ο λίβανος, αλλά και τη θεία λαμπρότητα και βασιλεία την οποία εικόνιζε ο χρυσός. Οι βοσκοί στήνουν σήμερα κοινό χορό με τους αγγέλους για το νεογέννητο Χριστό. Η αιτία αυτής της κοινής δοξολογίας είναι το χαρμόσυνο μήνυμα που πήραν ότι σήμερα γεννήθηκε ο σωτήρας των ανθρώπων. Ευδοκία και χαρά ήρθε για όλους.

Αδελφοί λάβαμε σαν κληρονομιά από το Σωτήρα μας το πνεύμα της υιοθεσίας. Γίναμε κληρονόμοι του Θεού και συγκληρονόμοι του Χριστού. Ας έχουμε λοιπόν ειρήνη μεταξύ μας. Ας γινόμαστε σώφρονες, και ας λέμε και ας πράττουμε πάντοτε τα αληθινά και δίκαια, επιδιδόμενοι σε προσευχές και δεήσεις. Ας τραγουδούμε και ας ψάλουμε σ’αυτόν με τις καρδιές μας και όχι μονάχα με τα χείλη. Μέσα μας να έχουμε ειρήνη με τον εαυτό μας και να υποτάσσουμε τη σάρκα στο πνεύμα. Να ανεχόμαστε τους αδελφούς μας με αγάπη και να τους προσφέρουμε αγάπη όπως και ο Χριστός σ’εμάς. Λυτρωθήκαμε από τη φθορά ας απολαύσουμε τα ουράνια και αιώνια αγαθά σαν παιδιά του ουράνιου πατέρα μας. Αυτή την απόλαυση εύχομαι να επιτύχουμε όλοι μας και να χαρούμε τη δόξα που μας ετοιμάζει στη μέλουσα παρουσία του ο Κύριος και Θεός και Σωτήρας μας Ιησούς Χριστός»

_________________
Αναστήτω ο Θεός, και διασκορπισθήτωσαν οι εχθροί αυτού, και φυγέτωσαν από προσώπου αυτού οι μισούντες αυτόν.