Διατί ὁ Χριστός ἐνῶ εἲπε "Μή μου άπτου" στην Μαρία την Μαγδαληνή, ἐπέτρεψε στὸν Θωμᾶ τὴν ψηλάφισιν
Του; Καὶ διατί παραγγέλνει συνάντησι στὴν Γαλλιλαία;
Σχετικά με την φράση του “Μη μου άπτου“, υπάρχουν διάφορες ερμηνείες. Μια από αυτές, λέει ότι ο Χριστός την εμποδίζει να Τον αγγίξει, επειδή καταλαβαίνει ότι η Μαρία η Μαγδαληνή, νομίζει πως μετά την ανάστασή Του θα είναι όπως πρώτα με τους μαθητές του. (και ότι θα συνέχιζε να μένει μαζί τους, ξανά, σωματικώς). Όμως ο Χριστός θέλει με αυτό να της στρέψει την προσοχή, ότι αυτό πλέον αλλάζει. Δεν θα είναι μαζί τους ως φθαρτός άνθρωπος, αλλά αντί γι’ Αυτόν, θα είναι πλέον μαζί τους βοηθός το Άγιο Πνεύμα. Κι εκείνος θα επιβλέπει το Χριστιανικό έργο ως άφθαρτος άνθρωπος από τον ουρανό. Γι’ αυτό αναφέρει ότι θα ανεβεί προς τον Πατέρα Του. Για να μην της αφήσει ψευδαισθήσεις ότι όλα θα είναι, όπως πρώτα.
Τα δύο τώρα γεγονότα, (της Αγίας Μαρίας της Μαγδαληνής και
του Αποστόλου Θωμά), μεταξύ τους δεν πρέπει να συγχέονται, γιατί στον
κάθε ένα από τους δυο, ο Χριστός, τους έδωσε εκείνο που μπορούσαν να
καταλάβουν, να νοιώσουν την συγκεκριμένη στιγμή. Τους εξισορόπησε δηλαδή
τις ανάγκες τους. (ας σκεφτούμε μόνο το γεγονός ότι η Μαρία η Μαγδαληνή
αρχικά, Tον Πέρασε …για τον κηπουρό, ενώ αμέσως μετά δεν απίστησε
διόλου. Ο δε Απόστολος απίστησε. Έτσι την Αγία Μαρία την Μαγδαληνή,
ήθελε να την ανυψώσει στον ουρανό, τον δε Απόστολο Θωμά να τον ανορθώσει
από την απιστία στην πίστη – Τρεμπέλας – Υπόμνημα ει το Ιω. Ευαγγέλιον,
σελ 698-699)
Ο Άγιος Μάξιμος ο ομολογητής γράφει για το “μη μου άπτου“:
οὐκ ἀξία (δηλ η Μαρία) τῆς τούτου κατά πνεῦμα καθέστηκεν ἐπαφῆς, καί
ταῦτα τοῖς φαινομένοις αὐτόν ἐπιζητοῦσα· καί σάρκα δι᾿ ἡμᾶς γεγενημένον
γινώσκουσα μόνον αὐτόν· ἀλλ᾿ οὐχί πρεπόντως καί Θεόν ἐκ Θεοῦ τοῦ Πατρός
γεγεννημένον γινώσκουσα…
Υπάρχει και μια ακόμα λεπτομέρεια. Το Άγιον Πνεύμα μας λέει ο
Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς ενεργούσε στους Μαθητές, όσο μπορούσαν να
χωρέσουν, κατά τρεις βαθμούς και καιρούς, ήτοι “αμυδρώς”, “εκτυπώτερον”
και “τελειότερον”. ”Αμυδρώς” πριν το πάθος του Χριστού έπειτα ενεργούσε
περισσότερο μετά την Ανάσταση, ως “έμπνευσις θειοτέρα”. Ο Χριστός,
αμέσως μετά την Ανάστασή Του, έδωσε στους Μαθητές το Άγιον Πνεύμα για να
τους προετοιμάσει για την μεγάλη λήψη του Αγίου Πνεύματος κατά την
ημέρα της Πεντηκοστής. Έτσι ο Θωμάς δεν ήταν “έτοιμος” ακόμα για κάτι
τέτοιο, κατά την πρώτη εμφάνιση του Χριστού στους Μαθητές Του. Όμως την
εβδομάδα που προηγήθηκε, πριν την ψηλάφιση, ο Θώμάς κατηχήθηκε από τους
υπόλοιπους Μαθητές, που “έλαβαν” ήδη πνεύμα και έτσι έτοιμος την επόμενη
φορά, αξιώθηκε εκείνης της μεγάλης εμπειρίας.
Σχετικά με την συνάντηση στην Γαλιλαία το σχετικό χωρίο
αναφέρει : “μη φοβείσθε· υπάγετε απαγγείλατε τοις αδελφοίς μου ίνα
απέλθωσιν εις την Γαλιλαίαν. κακεί με όψονται”. (Μτθ. 28,7).
Δύο βασικοί λόγοι υπάρχουν: Ο ένας, ότι, στην Γαλιλαία
ζούσαν οι περισσότεροι μαθητές (οι εβδομήκοντα) και ο δεύτερος γιατί
εκεί ακόμα δεν υπήρχε ο φόβος των Ιουδαίων.
Ο Ευσέβιος Καισαρείας σημειώνει: “Λαθραίως κρυπταζομένοις εν
Ιερουσαλήμ εφάνη. εν γε μην τη Γαλιλαία ουκετ’ επικεκρυμένως, ουδέ
άπαξ, ουδέ δεύτερον. αλλ’ ουδέ εγκεκλεισμένοις (οι Μαθητές) δια τον
φόβον των Ιουδαίων, συν πολλή δε τη παρρησία την θεοφάνειαν αυτού και
της θεότητος την ένδειξιν εποιείτο…” (PG 22, στ 1004)
Ορθόδοξες-Απαντήσεις Μάρτιος 2010
Σοφία Χασιώτη, Θεολόγος
