Ἡ Καρδία

 

Ἡ Καρδία

Μιχαὴλ Ε. Μιχαηλίδη

Μιά λέξη πού κλείνει μέσα της ἕνα ὁλόκληρο κόσμο. Ἰατροφυσιολογικά, βέβαια, εἶναι τό κέντρο τῆς κυκλοφορίας τοῦ αἵματος καί ἡ ἕδρα ὅλων τῶν συναισθημάτων τοῦ ἀνθρώπου. Ὡστόσο, ἐννοιολογικά, κρύβει ἕνα ἀπέραντο κόσμο ἀνθρώπινων ὑπαρξιακῶν συναισθημάτων, πού ἐκφράζουν τήν ψυχή.

Ἡ καρδιά εἶν᾽ ἕνα μυστήριο. Και μή ξεχνᾶμε πώς, ὅλος ὁ ἄνθρωπος «εἶναι αὐτός ὁ ἄγνωστος», ὅπως εἶπε νεώτερος διανοητής.

Συχνές, πολύ συχνές, εἶναι οἱ ἐκφράσεις: καρδιά ζηλότυπη, καρδιά τρυφερή, καρδιά σπλαχνική, καρδιά ἁγνή, καρδιά παιδιοῦ, καρδιά σκληρή, καρδιά φθονερή, καρδιά ἐγκληματική, καρδιά πωρωμένη κ.λπ. Καί με τούς χαρακτηρισμούς αὐτούς, ἐκφράζουμε τήν εἰκόνα τοῦ ἔσω ἀνθρώπου.

Ἐάν ἡ ἐπιστήμη ἐρευνᾶ και ἐξερευνᾶ τήν ὑλική δημιουργία τῆς γῆς καί τοῦ σύμπαντος, κατά παρόμοιο τρόπο καί ὁ πνευματικός ἄνθρωπος —ὁ ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ— ἐξετάζει και ἐρευνᾶ τόν ἑαυτό του, ὥστε, ἀποβάλλοντας κάθε κακία και προσλαμβάνοντας κάθε ἀρετή, ν᾽ ἀποκτήσει τήν τελειότητα.

Ἐάν ἡ ἁμαρτία προκαλεῖ πόνο καί δυστυχία, ὁ ἄνθρωπος γιά να ἐπανεύρει τή χαρά καί τήν εὐτυχία, καταφεύγει στή μετάνοια καί παρακαλεῖ τόν Θεό —ὅπως ὁ Δαβίδ— καί Τοῦ λέγει: «Καρδίαν καθαράν κτίσον ἐν ἐμοί, ὁ Θεός , καί πνεῦμα εὐθές ἐγκαίνισον ἐν τοῖς ἐγκάτοις μου (Ψαλμ. 50, 12). «Καθάρισε Κύριε, ὅλο τό ἐσωτερικό τῆς καρδιᾶς μου, καί γέμισε τό ἐσωτερικό μου μέ ἁγνούς λογισμούς και ἀγαθή προαίρεση» (Π.Τρεμπέλας).

Δέν εἶναι σπάνιο τό φαινόμενο, πού, «καρδία ἀνθρώπου ἀλλοιοῖ τό πρόσωπον αὐτοῦ» (Σοφ. Σειρ. Γ΄ 25). Ὅ,τι κρύβει ἡ καρδιά, ἐξωτερικεύεται μέ την ἀλλοίωση τοῦ προσώπου, εἴτε κακό, εἴτε καλό. Ὅπως ἀντιλαμβάνεσαι τόν ὀργισμένο, τον ἀνυπόμονο, τόν ἐκδικητικό, το ζηλόφθονο... μέ τίς ἐκφράσεις τοῦ προσώπου του, ἔτσι ἀναγνωρίζεις ἀμέσως καί τον ἄνθρωπο τοῦ Θεοῦ, τόν θρησκευόμενο, τόν τίμιο καί ἅγιο, τόν εἰρηνικό καί ἀνεξίκακο, τον ἄνθρωπο τῆς ἀγάπης, τῆς προσευχῆς, τῆς ὑπομονῆς... Στό πρόσωπό του καθρεφτίζεται ὅλη ἡ ἁγιότητα καί ἡ Χάρη τοῦ Θεοῦ.

Πόση γαλήνη καρδιᾶς ἐκφράζουν οἱ λόγοι τοῦ προφήτη Ἰεζεκιήλ! Ἀφοῦ πρῶτα τούς ἐλέγξει γιά τίς βδελυρές καί αἰσχρές παρανομίες τους πού γέμισαν τον τόπο, ἔχουν ταυτόχρονα την ἀναίδεια νά χλευάζουν τους ἠθικούς ἀνθρώπους (Ἰεζ. Η΄ 17).

Γιαυτό, (ἄν μετανοήσουν και ἔρθουν κοντά μου), «δώσω αὐτοῖς καρδίαν ἑτέραν και πνεῦμα καινόν δώσω ἐν αὐτοῖς, καί ἐκσπάσω τήν καρδίαν τήν λιθίνην... καί δώσω αὐτοῖς καρδίαν σαρκίνην» (Ἰεζ. ΙΑ΄ 19). Δηλαδή, θά τούς ἀναγεννήσω.

Ἡ πώρωση τῆς καρδιᾶς, εἶναι ὁ καρκίνος τῆς καρδιᾶς. Καί ὁ καρκίνος εἶναι δυσκολοθεράπευτος. Ὡστόσο, τ᾽ ἀδύνατα στούς ἀνθρώπους εἶναι δυνατά στό Θεό. Μόνο μέ τή Χάρη τοῦ Θεοῦ,τότε, ὁ ὅλος ἄνθρωπος ἀνακαινίζεται καί σώζεται.