Συνέντευξη με έναν Αγιορείτη

Ερώτηση: Πριν από αρκετά χρόνια περιφρονήσατε σπουδές και πτυχία, εγκαταλείψατε χρήματα και καριέρα για να φορέσετε το αγγελικό σχήμα και να μονάσετε στο Άγιον Όρος. Θα θέλατε να …

Ιερομόναχος: Stop, Stop, Stop…. Σας παρακαλώ. Ας μιλήσουμε σε χαμηλούς όχι σε θεαματικούς τόνους. Ή πατρίδα μας περνάει δύσκο­λες ώρες, κινδυνεύουμε με πτώχευση, ζούμε υπό επιτήρηση, ό Έλληνας υποφέρει, ή Ελληνική κοινωνία χρειάζεται στήριξη, ή Εκκλησία καλείται να λάβει τολμηρές αποφάσεις (επώδυνες, αλλά χρήσιμες), το Άγιον Όρος πρέπει να προστατευθεί, δεν μπορεί να πτωχεύσει. Άς κάνουμε κάποιες επισημάνσεις, αλλά παρακαλώ ή συζήτηση μας να λειτουργήσει «νομίμως», χωρίς εντυπωσιασμούς και υπερβολές.

 

Ερώτηση: Όταν διαπιστώνετε τάση εκτροπής σε υπερβολές, να διακόπτετε. Σήμερα στην Ελλάδα παριστάμεθα μάρτυρες μιας διαρ­κούς απαξιώσεως θεσμών και προσώπων. Αυτή ή αμφισβήτηση έχει εισέλθει και στον εκκλησιαστικό χώρο;

Ιερομόναχος: Σήμερα τα πάντα αμφισβητούνται, βρισκόμαστε σε κατηφορική πορεία. Υπάρχει απαξίωση θεσμών και προσώπων. Κάποια στοιχεία του ανθρώπινου σκέλους της Εκκλησίας τα όποια μπορεί και να έχουν κακοφορμίσει, δέχονται κι αυτά κριτική, αμφι­σβητούνται. Αλλά την Εκκλησία ως Σώμα Χριστού, νομίζω, ότι ουδείς λογικός την αμφισβητεί και την αποδοκιμάζει. Πάντως, στο έξης όσοι δεν εκπληρώνουν την αποστολή τους, θα αμφισβητούνται ανοιχτά, θα προσελκύουν το αρνητικό ενδιαφέρον του κόσμου. Χρειαζόμαστε ριζικές αλλαγές σε συμπεριφορές που δεν διασφάλι­σαν ευημερία.

 

Ερώτηση: Όπως;

Ιερομόναχος: Να λειτουργούμε με κριτήριο την Αλήθεια, έστω και αν αυτό συνεπάγεται κάποιο κόστος. Έχουμε ανάγκη αυτοκριτικής για συγκεκριμένες πράξεις ή παραλείψεις μας (όχι γενικόλογη και αόρι­στη «αυτοκριτική», ή οποία είναι ανώδυνη). Μάλιστα θα έλεγα ότι ή αυτοκριτική μας θα πρέπει να δημοσιοποιείται. Γιατί είναι εύκολη ή αναγνώριση των λαθών στο δωμάτιο σου ή ενώπιον του πνευματικού. Το δύσκολο είναι ή ανοιχτή παραδοχή σοβαρών και συγκεκριμένων λαθών μας που δεν υπηρετήσαν την αλήθεια αλλά σκοπιμότητες.

 

Ερώτηση: Όπως;

Ιερομόναχος: Ας μη επεκταθούμε σε άλλους χώρους, αλλά ας μείνουμε στον εκκλησιαστικό χώρο. Θα αναφέρω μόνο ένα σημείο. Δεν σας προβληματίζει το ότι δέχτηκα να μιλήσω μαζί σας, αλλά έθε­σα ως όρο να μη αποκαλυφθεί το όνομα μου; Τί σημαίνει αυτό; Μήπως ότι στο χώρο της Εκκλησίας επιβάλλεται να στηριχθεί ή διαδικασία ελεύθερης έκφρασης;

 

Ερώτηση: Φοβάστε να υψώσετε επωνύμως φωνή;

Ιερομόναχος: Δεν φοβάμαι. Αλλά γιατί να με θεωρήσουν εχθρό ορισμένοι πού πάσχουν από φοβίες προκαλώντας τους αναστάτωση ή να αποτελέσω αντικείμενο επαίνων από μερικούς άλλους;

 

Ερώτηση: Πιστεύετε δηλαδή ότι ή Εκκλησία χρήζει εκσυγχρονισμού;

Ιερομόναχος: Πρέπει να κερδίσουμε τον σεβασμό των ανθρώπων.

 

Ερώτηση: Πώς θα γίνει αυτό;

Ιερομόναχος: Χρειάζεται ανανέωση εν Κυρίω.

 

Ερώτηση: Θέλετε να πείτε, ότι οι άνθρωποι της Εκκλησίας απο­τελούν πεπαλαιωμένο ιμάτιο;

Ιερομόναχος: Δυστυχώς μερικοί βαδίζουν με ρυθμούς προηγού­μενων εποχών είναι σαν να στερούνται οράματος για το πώς το μήνυ­μα τού Ευαγγελίου θα προχωρήσει για να φθάσει «έως εσχάτου της γης» σε μία εξαιρετικά δύσκολη εποχή πού τα πάντα ανασχηματίζο­νται και οι αλλαγές πού γίνονται δεν έχουν προηγούμενο.

 

Ερώτηση: Χρειάζεται και το Άγιον Όρος ανανέωση εν Κυρίω;

Ιερομόναχος: Γενικώς οι άνθρωποι της Εκκλησίας πρέπει να απο­φεύγουμε τις μεγαλοστομίες και να εντείνουμε τις προσευχές μας. Από το Άγιον Όρος, αλλά και γενικότερα από τον χώρο του μοναχισμού ό σήμερα σκληρά δοκιμαζόμενος Έλληνας θα μπορούσε ίσως να πάρει το δίδαγμα ότι ο άνθρωπος έχει μέσα του πολλές αντοχές και ότι οι κακουχίες μπορεί να διαμορφώσουν συνθήκες εξόδου από μία κρίση.

 

Ερώτηση: Υπάρχει κάποιο εξαιρετικής χρησιμότητας «δίδαγ­μα», που θα μπορούσε και το Άγιον Όρος να εισάγει από τον κόσμο;

Ιερομόναχος: Πολλά. Ας πούμε: ή απόγνωση που επιφυλάσσει στον άνθρωπο μία ζωή που εξουσιάζεται από την ύλη.

 

Ερώτηση: Μήπως πλησιάζει το τέλος του αγγλοσαξονικού καπιταλισμού;

Ιερομόναχος: Αυτά τα γνωρίζουν οι ειδικοί στις Βρυξέλλες. Το βέβαιο είναι ότι ό κομπασμός και οι πανηγυρισμοί των καπιταλιστών έχουν αισθητά μειωθεί. Τόσο ό καπιταλισμός, όσο και ό κομμουνι­σμός θα μείνουν στην ιστορία ως συστήματα που δεν πέτυχαν να εφαρμόσουν ριζικές αλλαγές προς όφελος του άνθρωπου και να εξα­σφαλίσουν την ομαλή λειτουργία του κόσμου μας.

 

Ερώτηση: Όποτε; Πρέπει να δοθεί σταυρός προτιμήσεως στην Εκκλησία;

Ιερομόναχος: Το σύστημα σταυροδοτήσεως, όπως και εκείνο της λίστας είναι υπόθεση των κομμάτων και έχει να κάνει με την από­κτηση εξουσίας. Στην Εκκλησία υπάρχει ένας άλλου είδους αγώνας απ’ ότι στα κόμματα.

 

Ερώτηση: Δηλαδή;

Ιερομόναχος: Να, πώς να το πω, δεν ξέρω να το εκφράσω. Στην Εκκλησία δεν υπάρχει αντίπαλος, υπάρχει ό πλησίον.

 

Ερώτηση: Για μία στιγμή! Κατά τη διαδικασία εκλογής αρχιερέ­ων, δεν υπάρχει ανταγωνισμός και αντιπαλότητα.

Ιερομόναχος: Νομίζω πώς όχι. Υπάρχει απλώς «αναμέτρηση» και ζέουσα επιθυμία -τουλάχιστο έτσι θέλω να πιστεύω- για ανάδει­ξη προς εργασία στον αμπελώνα του Κυρίου.

 

Ερώτηση: Κατ’ αναλογία με τα μέτρα που παίρνει το κράτος για νοικοκύρεμα της δομής του και βελτίωση των υπηρεσιών προς τον πολίτη, νομίζεται ότι πρέπει και στην Εκκλησία να γίνουν παρόμοια βήματα;

Ιερομόναχος: Το διοικητικό σκέλος της Εκκλησίας μας πρέπει να εκσυγχρονισθεί. Και στην επιλογή του ανθρώπινου δυναμικού χρειάζεται να μπουν αυστηρά κριτήρια. Επιβάλλεται να γίνουν τομές, να παρθούν γενναίες αποφάσεις, να δώσουμε προς τα έξω μία πιο πειστική εικόνα. Όταν ένα δέντρο δεν δίνει καρπούς, πρέπει να το κόβεις και να το χρησιμοποιείς για καυσόξυλα.

 

Ερώτηση: Είστε αισιόδοξος για το ελληνικό μέλλον;

Ιερομόναχος: Πιστεύω ότι ή σημερινή κρίση μπορεί να αποβεί δυνατότητα για μία νέα πορεία. Πρέπει να ομονοήσουμε, να πειθαρ­χήσουμε, να συσπειρωθούμε, να παραμερίσουμε το Εγώ δίνοντας απόλυτη προτεραιότητα στο Εμείς, να προσελκύσουμε το ενδιαφέ­ρον των άλλων όχι μόνο ως χώρα τουριστικού προορισμού, αλλά και ως λαός που έχει σχέση με την άθληση σε τομείς που διασφαλίζουν μακροζωία. Γιατί ή εικόνα του Έλληνα που τον τελευταίο καιρό διακινείται στο εξωτερικό (κλέφτης, ψεύτης, καλοπερασάκιας) δεν μας τιμά και δεν είναι πραγματική. Όμως δώσαμε αφορμές, ξεχάσα­με τις αξίες.

 

Ερώτηση: Κάποτε οι γονείς σας εξέφραζαν θλίψη που γίνατε μοναχός. Στο μεταξύ υπερνικήθηκε το πρόβλημα;

Ιερομόναχος: Είναι καλοί και τους αγαπώ. Στο μεταξύ έκαναν σημαντικά βήματα. Είχαν κι αυτοί πλανευτεί. Νόμιζαν πώς οι καλές σπουδές και ή επιτυχημένη καριέρα ανυψώνουν τον άνθρωπο και του διασφαλίζουν τον θρίαμβο. Δεν μου μίλησαν ποτέ για «ειδικά αθλήματα», για το πώς ό άνθρωπος μπορεί να συμπράξει με τα Άνω και να μη παγιδευτεί στα Έδώ. Άλλοι μου άνοιξαν τα μάτια και τους ευγνωμονώ γι’ αυτό.

 

Ερώτηση: ‘Εν μέσω της σοβαρής οικονομικής κρίσεως πού διέρ­χεται ή χώρα, υπάρχει κάποιο χρήσιμο για τους Έλληνες μήνυμα πού εκπορεύεται από το Άγιον Όρος;

Ιερομόναχος: Όχι. Αδικείται το Άγιο Όρος, όταν κινείται σε παραμέτρους επικαιρότητας.

 

Ερώτηση. ‘Εσείς προσωπικά θα είχατε κάτι να πείτε στους Έλληνες πού σήμερα δοκιμάζονται;

Ιερομόναχος: Απλώς, ότι είναι άτυχης δικαιολογία, πώς ή κρίση προήλθε από το ξεχαρβάλωμα της διοίκησης και της οικονομίας. Ή κρί­ση είναι βαθύτερη και όχι μόνο ελληνική. Έχει να κάνει με το ότι οι άνθρωποι υπερτιμήσαμε τα Έδώ και υποτιμήσαμε τα Άνω. Πριν χάσου­με τη μάχη της οικονομίας, είχαμε χάσει τη μάχη των ιδεών, είχαμε θεο­ποιήσει την ύλη και τις ματαιότητες του φθαρτού κόσμου. Οι Έλληνες χρειαζόμαστε γενναία ρήξη με το πρόσφατο κακό παρελθόν μας και οργανωμένη φυγή προς τα εμπρός, δηλαδή κίνηση προς τα Άνω…

 

Ή συνέντευξη δόθηκε στον Τάσο Μιχαλά το καλοκαίρι του 2011

 

 

 ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΠΡΩΤΑΤΟΝ, άριθ. 126