ΠΑΡΗΓΟΡΙΑ
Το πιο πάνω ποίημα του π. Βασιλείου Θερμού τονίζει κατ’ αρχήν την
ανθρώπινη πραγματικότητα των πτώσεων, των αδυναμιών, των αποτυχιών, των αμαρτιών.
Ποιος μπορεί να καυχηθεί πως η ζωή του πέρασε χωρίς αυτά, πως ό,τι έκανε και έζησε, ήταν τέλεια; Όλα τα ανθρώπινα χαρακτηρίζονται από λάθη και παραλείψεις. Η συνειδητοποίησή τους, σε προσωπικό επίπεδο δημιουργεί απόγνωση. Γιατί τίποτε πια δεν αλλάζει! Το παρελθόν μας, οι πράξεις και τα λόγια μας, η αδράνεια και η αδιαφορία μας, έγιναν η προσωπική μας ιστορία.
Όμως, μέσα στην Εκκλησία του Χριστού τα πράγματα είναι διαφορετικά! Το όποιο παρελθόν μας, όσο αμαρτωλό και να είναι, με τη μετάνοια μπορεί να γίνει ένα λαμπρό παρόν, που θα βεβαιώνει τη νεκρανάστασή μας.
Γιατί η μετάνοια, όπως την αντιλαμβάνεται η Ορθόδοξη Παράδοση και όπως τη βίωσαν οι άγιοι, δεν είναι στροφή στο παρελθόν, αλλά ζωή στο παρόν. «Εδώ και τώρα», στο βάθος της ύπαρξής μας, βιώνεται η αλλαγή του τρόπου θεώρησης της ζωής. «Εδώ και τώρα» βλέπουμε τον εαυτό μας και τον κόσμο μας μέσα από τα μάτια του Θεού.
Τι σημασία μπορεί να έχει ο εαυτός μας, αφού ο Θεός μας νίκησε το θάνατο;
Τι σημασία μπορούν να έχουν οι πράξεις του παρελθόντος μας, αφού τώρα ο Θεός μπορεί να τις ανατρέψει και να τις κάνει «ως μη γινόμενες» με τη μετάνοιά μας;
Με τη χάρη του Θεού το άθλιο παρελθόν μας γίνεται αφετηρία για να βιώσουμε το θαύμα της παρουσίας του Χριστού, ζώντας τη ζωή Του.
Βέβαια, «η αμαρτία μου ενώπιον του Θεού εστί δια παντός», κατά τον Δαυίδ, όμως όχι ως τονισμός και ενασχόληση μαζί της, αλλά ως δυνατότητα ταπείνωσης.
Γιατί «τα πάθη είναι φιλεπίστροφα» κατά τους Πατέρες και χρειάζεται
προσοχή για να μην επαναληφθεί το αμαρτωλό παρελθόν. ΄Αλλωστε «ο δοκών εστάναι βλεπέτω μη πέση» - όποιος θέλει να στέκεται, ας προσέξει μην πέσει.
Ο Χριστός με την Ανάστασή Του μας έδωσε τη δυνατότητα να μεταποιούμε την αμαρτία σε χάρη, την πτώση σε ανόρθωση, την ασθένεια σε υγεία και τις ελλείψεις σε πληρότητα.
Η εμμονή στο αμαρτωλό παρελθόν, είτε ως ενασχόληση με το πώς και γιατί είτεως επιθυμία επιστροφής, για έναν ευαίσθητο άνθρωπο, δημιουργεί τύψεις και ενοχές. Ουσιαστικά ταλαιπωρία άδικη. Η ταπείνωση, που πηγάζει απ’ αυτό το παρελθόν, δημιουργεί εμπιστοσύνη στην πρόνοια του Θεού, ανάπαυση και εσωτερική πληροφορία ότι νέα ζωή αρχίζει ν’ ανατέλλει σε μας και στους γύρω μας.
Τότε, το Φως Του φωτίζει την ύπαρξή μας, την πορεία μας, και γεμίζει τη ζωή με χαρά και αγαλλίαση. Η μεταμόρφωση αυτή παραπέμπει στη μεταμόρφωση της Λειτουργίας και η Λειτουργία μας φέρνει τη χαρά των εσχάτων.
Όντως «Ευλογία Κυρίου!»
π. Ανδρέας Αγαθοκλέους
«Συνέχεια θα ντρέπομαι
για τις πίσω μου σελίδες,
ωσότου νιώσω για καλά
πως και στου πρόσφορου την άκρη
το χώμα βρίσκεται »
Το πιο πάνω ποίημα του π. Βασιλείου Θερμού τονίζει κατ’ αρχήν την
ανθρώπινη πραγματικότητα των πτώσεων, των αδυναμιών, των αποτυχιών, των αμαρτιών.
Ποιος μπορεί να καυχηθεί πως η ζωή του πέρασε χωρίς αυτά, πως ό,τι έκανε και έζησε, ήταν τέλεια; Όλα τα ανθρώπινα χαρακτηρίζονται από λάθη και παραλείψεις. Η συνειδητοποίησή τους, σε προσωπικό επίπεδο δημιουργεί απόγνωση. Γιατί τίποτε πια δεν αλλάζει! Το παρελθόν μας, οι πράξεις και τα λόγια μας, η αδράνεια και η αδιαφορία μας, έγιναν η προσωπική μας ιστορία.
Όμως, μέσα στην Εκκλησία του Χριστού τα πράγματα είναι διαφορετικά! Το όποιο παρελθόν μας, όσο αμαρτωλό και να είναι, με τη μετάνοια μπορεί να γίνει ένα λαμπρό παρόν, που θα βεβαιώνει τη νεκρανάστασή μας.
Γιατί η μετάνοια, όπως την αντιλαμβάνεται η Ορθόδοξη Παράδοση και όπως τη βίωσαν οι άγιοι, δεν είναι στροφή στο παρελθόν, αλλά ζωή στο παρόν. «Εδώ και τώρα», στο βάθος της ύπαρξής μας, βιώνεται η αλλαγή του τρόπου θεώρησης της ζωής. «Εδώ και τώρα» βλέπουμε τον εαυτό μας και τον κόσμο μας μέσα από τα μάτια του Θεού.
Τι σημασία μπορεί να έχει ο εαυτός μας, αφού ο Θεός μας νίκησε το θάνατο;
Τι σημασία μπορούν να έχουν οι πράξεις του παρελθόντος μας, αφού τώρα ο Θεός μπορεί να τις ανατρέψει και να τις κάνει «ως μη γινόμενες» με τη μετάνοιά μας;
Με τη χάρη του Θεού το άθλιο παρελθόν μας γίνεται αφετηρία για να βιώσουμε το θαύμα της παρουσίας του Χριστού, ζώντας τη ζωή Του.
Βέβαια, «η αμαρτία μου ενώπιον του Θεού εστί δια παντός», κατά τον Δαυίδ, όμως όχι ως τονισμός και ενασχόληση μαζί της, αλλά ως δυνατότητα ταπείνωσης.
Γιατί «τα πάθη είναι φιλεπίστροφα» κατά τους Πατέρες και χρειάζεται
προσοχή για να μην επαναληφθεί το αμαρτωλό παρελθόν. ΄Αλλωστε «ο δοκών εστάναι βλεπέτω μη πέση» - όποιος θέλει να στέκεται, ας προσέξει μην πέσει.
Ο Χριστός με την Ανάστασή Του μας έδωσε τη δυνατότητα να μεταποιούμε την αμαρτία σε χάρη, την πτώση σε ανόρθωση, την ασθένεια σε υγεία και τις ελλείψεις σε πληρότητα.
Η εμμονή στο αμαρτωλό παρελθόν, είτε ως ενασχόληση με το πώς και γιατί είτεως επιθυμία επιστροφής, για έναν ευαίσθητο άνθρωπο, δημιουργεί τύψεις και ενοχές. Ουσιαστικά ταλαιπωρία άδικη. Η ταπείνωση, που πηγάζει απ’ αυτό το παρελθόν, δημιουργεί εμπιστοσύνη στην πρόνοια του Θεού, ανάπαυση και εσωτερική πληροφορία ότι νέα ζωή αρχίζει ν’ ανατέλλει σε μας και στους γύρω μας.
Τότε, το Φως Του φωτίζει την ύπαρξή μας, την πορεία μας, και γεμίζει τη ζωή με χαρά και αγαλλίαση. Η μεταμόρφωση αυτή παραπέμπει στη μεταμόρφωση της Λειτουργίας και η Λειτουργία μας φέρνει τη χαρά των εσχάτων.
Όντως «Ευλογία Κυρίου!»
π. Ανδρέας Αγαθοκλέους