Ὀρθοδοξία καὶ Παπισμός
Ἅγιος Νεκτάριος:«Ἡ ἔνωσις εἶναι ἀδύνατος» !
Στὰ τέσσερα προηγούμενα ἄρθρα δείξαμε ὅτι ὁ διενεργούμενος μεταξὺ Ὀρθοδοξίας καὶ Παπισμοῦ διάλογος οὐσιαστικὰ ἔχει ὁδηγηθεῖ σὲ ἀδιέξοδο καὶ ὅτι τυχὸν λύση στὸ ἀδιέξοδο δὲν μπορεῖ παρὰ νὰ ἀποτελεῖ ἐκτροπὴ ἀπὸ τὴν ἀλήθεια τῆς Ὀρθοδοξίας. Καὶ αὐτό, διότι ἀπὸ πλευρᾶς Παπισμοῦ δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ ὑπάρξει ὑποχώρηση στὸ καίριο ζήτημα τῆς παπικῆς ἐξουσίας. Ὄχι μόνο ἐπειδὴ κάτι τέτοιο θὰ σήμαινε κατάρρευση τῆς αὐτοκρατορίας του, ἀλλὰ καὶ γιὰ τὸν πρόσθετο λόγο ὅτι ἡ παπικὴ ἐξουσία στὸν Ρωμαιοκαθολικισμὸ ἀποτελεῖ δόγμα πίστεως κατοχυρωμένο ἀπὸ τὶς δύο Συνόδους τοῦ Βατικανοῦ, οἱ ὁποῖες ἀπὸ αὐτοὺς θεωροῦνται Οἰκουμενικὲς καὶ συνεπῶς ἀλάθητες.
Τὶς διαπιστώσεις μας αὐτὲς θὰ τὶς κατοχυρώσουμε σὲ τοῦτο τὸ ἄρθρο καὶ μὲ τὶς ὀξυδερκέστατες ἀντίστοιχες ἐπισημάνσεις τοῦ ἁγίου Νεκταρίου, ὅπως τὶς διατύπωσε στὸ ἐπιστημονικότατο δίτομο ἔργο του «Μελέτη ἱστορικὴ περὶ τῶν αἰτίων τοῦ Σχίσματος», ὁ πρῶτος τόμος τοῦ ὁποίου ἐκδόθηκε στὴν Ἀθήνα τὸ ἔτος 1911.
Σ᾿ αὐτὸ τὸ σπουδαιότατο ἔργο ὁ Ἅγιος ἀνατέμνει εἰς βάθος τὸ τραγικὸ σχίσμα μεταξὺ Ἀνατολῆς καὶ Δύσεως. Ἕνα σχίσμα ποὺ συντάραξε τὴν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ πρὶν ἀπὸ μία χιλιετία καὶ ἐξακολουθεῖ νὰ ἀποτελεῖ τὸ φοβερότερο σκάνδαλο τῆς ἱστορίας τοῦ χριστιανισμοῦ μέχρι σήμερα. Μὲ ἐκπληκτικὴ εὐθυκρισία, ἀκλόνητη ἐπι χειρηματολογία καὶ ἀδιάσειστα ἱστορικὰ στοιχεῖα ὁ ἅγιος Νεκτάριος ἀπο δεικνύει ὅτι ἡ μόνη οὐσιαστικὴ αἰτία τοῦ Σχίσματος ὑπῆρξαν οἱ θρασύτατες ἀξιώσεις τῶν παπῶν γιὰ ἀπόλυτη κυριαρχικὴ ἐξουσία πάνω στὴν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ.
Τὸ Σχίσμα, λέει, εἶναι κάτι φρικτό: «Σχίσμα, θλιβερὸν ἄκουσμα, λέξις δηλοῦσα ἀποδοκιμασίαν ἀδελφῆς ἐκκλησίας, χωρισμὸν ἀδελφῶν μιᾶς Ἐκκλησίας». Ποιὲς εἶναι οἱ αἰτίες, ρωτάει ὁ Ἅγιος, ποὺ προκάλεσαν τὸ σχίσμα μεταξὺ τῶν δύο Ἐκκλησιῶν καὶ ἐπὶ δέκα αἰῶνες κρατοῦν χωρισμένες αὐτὲς ποὺ ἦταν ὁμομήτριες ἀδελφές; Καὶ ἄραγε δὲν μποροῦν νὰ ξεπεραστοῦν αὐτὲς οἱ αἰτίες καὶ νὰ ἐπέλθει ἡ ἕνωση;
Ὁ ἅγιος Νεκτάριος δὲν γνωρίζει γλώσσα διπλωματίας. Ἀπαντώντας εὐθέως στὸ ἐρώτημα λέει ὅτι, ἐφόσον οἱ δύο πλευρὲς παραμένουν πιστὲς στὶς ἀρχές τους, «ἡ ἕνωσις εἶναι ἀδύνατος»! Γιὰ νὰ πραγματοποιηθεῖ ἕνωση εἶναι ἀπαραίτητο κάποια ἀπὸ τὶς δύο νὰ ἀρνηθεῖ τὶς βασικὲς ἀρχές της: ἡ μὲν παπικὴ τὸ Πρωτεῖο ἐξουσίας τοῦ πάπα, ἡ δὲ Ὀρθόδοξη τὶς Οἰκουμενικὲς Συνόδους. Αὐτὸ ὅμως σημαίνει ὅτι κάποια ἀπὸ τὶς δύο πρέπει νὰ ἀρνηθεῖ τὸν ἴδιο τὸν ἑαυτό της.
Γιὰ τὸν ἴδιο λόγο, τονίζει, εἶναι χωρὶς σημασία οἱ παραχωρήσεις ποὺ κάνει ἡ κάθε πλευρὰ στὴν ἄλλη. Τὸ πρωτεῖο τιμῆς ποὺ προσφέρει ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία στὸν πάπα εἶναι ἄχρηστη παραχώρηση, διότι αὐτὸ δὲν ἔχει τὴ δύναμη νὰ συγκρατήσει τὸ οἰκοδόμημα τῆς Παπικῆς Ἐκκλησίας. Καὶ οἱ παραχωρήσεις ποὺ προσφέρει ὁ πάπας στὴν Ὀρθοδοξία, δηλαδὴ τὸ νὰ κρατάει αὐτὴ τὰ δόγματά της, τὰ ἔθιμα καὶ τὶς διατάξεις της, δὲν θεωροῦνται ἀπὸ τὴν Ὀρθοδοξία παραχωρήσεις, ἀφοῦ ὅλα αὐτὰ εἶναι νόμιμα καὶ βασίζονται στοὺς Κανόνες τῆς Ἐκκλησίας. Γι᾿ αὐτὸ ὄχι μόνο παραμένει πιστὴ σ᾿ αὐτά, ἀλλὰ καὶ ἔχει τὴν ἀπαίτηση καὶ ὁ ἴδιος ὁ πάπας μαζὶ μὲ τὴ Δυτικὴ Ἐκκλησία νὰ σκέφτονται ὅπως αὐτή (ἡ Ὀρθοδοξία) καὶ νὰ ἐπανέλθουν μετανοημένοι κοντά της.
Πηγὴ ὅλων τῶν κακοδοξιῶν τοῦ Παπισμοῦ θεωρεῖ ὁ Ἅγιος τὶς κυριαρχικὲς ἀξιώσεις τῶν παπῶν, οἱ ὁποῖες «χεῖρον πάσης αἱρέσε ως ἔβλαψαν τὴν Ἐκκλησίαν»! Αὐτὲς οἱ ἀξιώσεις περὶ Πρωτείου ἐξουσίας συνετέλεσαν ὥστε νὰ ἐξα πλωθεῖ καὶ νὰ παγιωθεῖ στὴ Δύση ἡ αἱρετικὴ διδασκαλία περὶ δῆθεν ἐκπορεύσεως τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καὶ ἐκ τοῦ Υἱοῦ, τὸ λεγόμενο Φιλιόκβε (Filioque). Γι᾿ αὐτὸ καὶ οἱ τυφλοὶ παπιστὲς τῆς Ρώμης δὲν δίσταζαν νὰ χαρακτηρίζουν τοὺς ἐκεῖ Ὀρθοδόξους ὡς ὀπαδοὺς τῆς αἱρέσεως τοῦ Νεστοριανισμοῦ: «Οἱ αἱρετικοὶ παπισταὶ ἔ χραινον τοὺς ὀρθοδόξους δυτικοὺς βλασφημίαις αἱρέσεως νεστοριανῆς», σημειώνει ὁ Ἅγιος. Καὶ τὸ σημειώνει περίλυπος γιὰ τὸ κατάντημά τους, ποὺ φθάνει στὸν παραλογισμὸ νὰ ὑποστηρίζουν «ὅτι τέσσαρα καὶ τέσσαρακάμνουσιν ἐννέα», ὅπως σημειώνουν ἐφημερίδες τῆς ἐποχῆς.
Ὁ ἅγιος Νεκτάριος συνέλαβε τὸ πρόβλημα τοῦ Παπισμοῦ στὴν οὐσία του. Εἶχε ἤδη διαπιστώσει τὸ ἀποκορύφωμα τῆς παπικῆς ἐκτροπῆς στὴν Α΄ Σύνοδο τοῦ Βατικανοῦ τὸ ἔτος 1870. Γι᾿ αὐτὸ καὶ μὲ τὴ μελέτη του ἀνατρέπει πλήρως καὶ ἐκ βάθρων αὐτὸ ποὺ ἡ Σύνοδος ἔφθασε νὰ καθιερώσει γιὰ πρώτη φορὰ ὡς δόγμα πίστεως: τὸ παπικὸ δηλαδὴ Πρωτεῖο καὶ Ἀλάθητο.
Τὰ λόγια τοῦ Ἁγίου εἶναι αὐστηρά, ἀλλὰ δὲν γράφει μὲ ἐμπάθεια. Γράφει μὲ πόνο καὶ ἀγάπη. Δὲν ψάχνει νὰ ἀνακαλύψει πλάγιους δρόμους ἢ ἀπατηλὰ μοντέλα ἑνότητας. Ἡ θέση του κρυστάλλινη σὰν τὴ ζωή του εἶναι σαφέστατη, ἀκριβὴς καὶ ἀπόλυτη: Κάτω ἀπὸ τὶς γνωστὲς καὶ ἀμετακίνητες θέσεις τῶν δύο πλευρῶν «ἡ ἕνωσις εἶναι ἀδύνατος»!
«Ο ΣΩΤΗΡ»,15-3-2011
