Ἀρχιμ. Βασίλειος προηγούμενος Ἰβηρίτης
…Προ
καιρού ήμουν στην Αμερική, και μου έκανε εντύπωσι πόσο τα πράγματα
είναι πλούσια, πόσο οι δρόμοι τεράστιοι, πόσο τα σπίτια σαν ζωγραφιά, με
το σπίτι, το γρασίδι, τα δέντρα, τα αυτοκίνητα… Αλλ’ όταν είδα μερικούς
ανθρώπους, ένοιωσα πως μέσα σ’ αυτή την τάξι και την καθαριότητα, εκεί
που δεν λείπει τίποτε, λείπουν όλα. Και όλα μια στιγμή είναι άοσμα,
άγευστα και άχρωμα, αφού μου είπαν κάποιοι ότι, ενώ τα είχαν όλα, δεν
είχαν διάθεσι για ζωή και ήθελαν να "τελειώσουν"…
Βλέπει κανείς ότι
αυτή η λογική, που έχομε πολλές φορές και λέμε "να ανεβάσωμε το βιοτικό
επίπεδο, να μπούμε στην Ευρώπη για να έχωμε ένα νόμισμα, να είμαστε
πλούσιοι, κτλ", δεν βγάζει πουθενά.
Γιατί ο άνθρωπος είναι κάτι το παράξενο, που δεν χορταίνει με τα πλούτη. Κι αν του λύσης όλα τα προβλήματα, ή νομίζεις ότι του τα λύσης, τότε είναι που μπήκες στο άλυτο πρόβλημα. Λ.χ. οι Σουηδοί, οι οποίοι έχουν ίσως το ανώτερο βιοτικό επίπεδο στην Ευρώπη, είναι αυτοί που αυτοκτονούν περισσότερο. Διατί, ἐνώ νομίζουν ότι τα έχουν όλα, δεν έχουν τίποτε.
Γιατί ο άνθρωπος είναι κάτι το παράξενο, που δεν χορταίνει με τα πλούτη. Κι αν του λύσης όλα τα προβλήματα, ή νομίζεις ότι του τα λύσης, τότε είναι που μπήκες στο άλυτο πρόβλημα. Λ.χ. οι Σουηδοί, οι οποίοι έχουν ίσως το ανώτερο βιοτικό επίπεδο στην Ευρώπη, είναι αυτοί που αυτοκτονούν περισσότερο. Διατί, ἐνώ νομίζουν ότι τα έχουν όλα, δεν έχουν τίποτε.
Ο άνθρωπος, λοιπόν,
είναι ένα παράξενο ον, που όταν πλησιάση αυτόν τον παράδεισο τον
κοσμικό, νοιώθει ότι δεν του λέει τίποτε. Ενώ αν κανείς έχη μέσα του τη
φλόγα του Θεού, αν τυχόν θυσιάζεται για τον άλλον κι αν τυχόν ζει όπως ο
άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, κι αν έχη ταπείνωσι, τότε είναι μέσα στον
παράδεισο. Τότε καμμιά επίθεσι, καμμιά κόλασι δεν μπορεί να τον βλάψη.
Τότε συμβαίνει αυτό που λέει ο άγιος Ισαάκ ο Σύρος ότι "αποκτά κανείς
δυνατό στομάχι και χωνεύει κάθε μια τροφή". Κάθε μια δυσκολία τού κάνει
καλό και ο ίδιος ο θάνατος τού κάνει καλό.
Ο άνθρωπος, ξέρετε, ζητά την επιτυχία, ζητά την πρόοδο. Θέλει λ.χ. ένα παιδί να τελειώση το δημοτικό, το γυμνάσιο, το λύκειο, να πάη στο πανεπιστήμιο και να προχωρήση. Εν συνεχεία αν τυχόν αξιωθή να πάρη και το βραβείο Νόμπελ, συνεχίζει να πεινά και να διψά για πρόοδο. Όπως λέει ο άγιος Συμεών ο νέος Θεολόγος: "Επιποθώ του πλείονος και πάντοτε στενάζω". "Επιποθώ", θέλω, ποθώ συνεχώς και περισσότερο, και διαρκώς στενάζω. Ο άνθρωπος -είτε πιστεύει, είτε δεν πιστεύει, αυτό είναι άλλο θέμα- έχει μέσα του την πνοή του Θεού. Και λέγει ο άγιος Συμεών, ότι "υπάρχει μια μικρή χαρά, που περιγελά τον θάνατο". Κι αν τυχόν όλα τα κερδίσωμε και δεν κερδίσωμε εκείνη τη χαρά, που περιγελά τον θάνατο, τότε είμαστε εξ ίσου αποτυχημένοι, είτε είμαστε πλούσιοι, είτε φτωχοί, είτε γραμματισμένοι, είτε αγράμματοι…
Ο άνθρωπος, ξέρετε, ζητά την επιτυχία, ζητά την πρόοδο. Θέλει λ.χ. ένα παιδί να τελειώση το δημοτικό, το γυμνάσιο, το λύκειο, να πάη στο πανεπιστήμιο και να προχωρήση. Εν συνεχεία αν τυχόν αξιωθή να πάρη και το βραβείο Νόμπελ, συνεχίζει να πεινά και να διψά για πρόοδο. Όπως λέει ο άγιος Συμεών ο νέος Θεολόγος: "Επιποθώ του πλείονος και πάντοτε στενάζω". "Επιποθώ", θέλω, ποθώ συνεχώς και περισσότερο, και διαρκώς στενάζω. Ο άνθρωπος -είτε πιστεύει, είτε δεν πιστεύει, αυτό είναι άλλο θέμα- έχει μέσα του την πνοή του Θεού. Και λέγει ο άγιος Συμεών, ότι "υπάρχει μια μικρή χαρά, που περιγελά τον θάνατο". Κι αν τυχόν όλα τα κερδίσωμε και δεν κερδίσωμε εκείνη τη χαρά, που περιγελά τον θάνατο, τότε είμαστε εξ ίσου αποτυχημένοι, είτε είμαστε πλούσιοι, είτε φτωχοί, είτε γραμματισμένοι, είτε αγράμματοι…
Απόσπασμα ομιλίας του καθηγουμένου της Ιεράς Μονής Ιβήρων του Αγίου Όρους π. Βασιλείου, εις την Πάτρα την 14η Μαΐου του 1998.
Απάνθισμα της ομιλίας και απαντήσεις σε ερωτήματα των ακροατών, εδώ: http://agioritikesmnimes.blogspot.gr
Απάνθισμα της ομιλίας και απαντήσεις σε ερωτήματα των ακροατών, εδώ: http://agioritikesmnimes.blogspot.gr