Κατάκρισις
Ἐρεύνησε καί καλλιέργησε τόν ἑαυτό σου, καί μήν ἀσχολεῖσαι μέ τά ξένα ἁμαρτήματα. Δέν θά δώσεις λόγο στόν Θεό γι΄ αὐτά, ἀλλά γιά τά δικά σου. Σοῦ ζήτησε κανείς νά παρατηρῇς καί νά καταγράφῃς τίς ἁμαρτίες τῶν ἀνθρώπων; Ἀντίθετα, ἔχεις ὑποχρέωσι νά παρακολουθῇς τή δική σου πνευματική πορεία: Εὐαρεστεῖς τόν Κύριο; Ἐκτελεῖς τίς ἐντολές Του; Ἀκολουθεῖς τά ἴχνη Του; Μιμεῖσαι τή ζωή τῶν ἁγίων; Εἶναι κάθε πράξις, κάθε λόγος, κάθε σκέψις σου ἀρεστά στόν Θεό;
Ποιός, ἀλήθεια, εἶναι ἀπαλλαγμένος ἀπο τήν ἁμαρτία; Ποιός θά βρεθεῖ ἀνένοχος; Μήπως ἐσύ; Προφήτης τοῦ Θεοῦ ἦταν ὁ βασιλιάς Δαβίδ, κι ὅμως ἐβόησε: «Ἐν ἀνομίαις συνελήφθην καί ἐν ἁμαρτίαις ἐκίσσησέ με ἡ μήτηρ μου» ( Ψαλμ. 50. 7). Ὁ ἕνας εἶναι ἔνοχος σέ τοῦτο, ὁ ἄλλος σ΄ ἐκεῖνο. Ὁ ἕνας στό μεγάλο, ὁ ἄλλος στό μικρότερο. Ὅλοι ἁμαρτωλοί, ὅλοι ἔνοχοι, ὅλοι ἄνομοι, ὅλοι ἀναπολόγητοι. Ὅλοι ἔχουμε ἀνάγκη ἀπό τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ, ὅλοι ἐλπίζουμε στή φιλανθρωπία Του. Διότι «οὐ δικαιωθήσεται ἐνώπιον τοῦ Κυρίου πᾶς ζῶν» (Ψαλμ. 142. 2).
Γι΄ αὐτό μήν κατακρίνῃς αὐτούς πού σφάλλουν. Μή σφετερίζεσαι τό ἔργο τοῦ Θεοῦ. Μή γίνεσαι ἀντίπαλος τοῦ Κυρίου, ἁρπάζοντας τό ἀξίωμα πού κράτησε γιά τόν ἑαυτό Του. Καί μέ τά ἴδια σου τά μάτια ἄν δῇς κάποιον νά ἁμαρτάνῃ, μήν τόν καταδικάσῃς, μήν τόν κακολογήσῃς, μήν τόν διασύρῃς, μήν τόν ἐξουθενώσῃς. Καταδίκασε τόν διάβολο πού τόν ἐξαπάτησε καί τόν ἔριξε στήν ἁμαρτία. Ἄν ὅμως καταδικάσῃς τόν ἀδελφό σου, θά ἐπιβεβαιώσεις τόν μεγάλο καί ἄλογο ἐγωϊσμό σου. Καί πρόσεξε, γιατί θά πέσεις κι ἐσύ στό ἴδιο ἁμάρτημα. Κατά κανόνα, ὅποιος κρίνει τόν ἄλλον γιά κάτι, πέφτει κατόπιν στό ἴδιο. Κάλυψε λοιπόν σπλαχνικά μέ τή σιωπή τό σφάλμα τοῦ ἀδελφοῦ σου. Κι ἄν μπορῇς διόρθωσέ τον μέ ἀγάπη καί ταπείνωσι. Ἄν δέν μπορῇς, μεῖνε στή σιωπή σου καί καταδίκασε τόν ἑαυτό σου γιά τά δικά σου ἁμαρτήματα. Σοῦ ἀρκοῦν αὐτά.
«Τί βλέπεις τό κάρφος τό ἐν τῷ ὀφθαλμῷ τοῦ ἀδελφοῦ σου, τήν δέ ἐν τῷ σῷ ὀφθαλμῷ δοκόν οὐ κατανοεῖς; (Ματθ. 7. 3). Τά μάτια σου πέφτουν πάντα στά ξένα ἁμαρτήματα καί ὄχι στά δικά σου. Εἶσαι τυφλός ὅπως ὁ Φαρισαῖος, πού ἔλεγε: «Ὁ Θεός, εὐχαριστῶ σοι ὅτι οὐκ εἰμί ὥσπερ οἱ λοιποί τῶν ἀνθρώπων, ἅρπαγες, ἄδικοι, μοιχοί, ἤ καί ὡς οὗτος ὁ τελώνης» (Λουκ. 18. 11). Νά ὅμως πού δικαιώθηκε ὁ κατηγορούμενος καί καταδικάσθηκε ὁ κατήγορος.
Σοῦ θυμίζω ἕνα περιστατικό ἀπό τό Γεροντικό, καί κράτησέ το στή μνήμη σου:
Ἁγίου Δημητρίου τοῦ Ροστώφ
Ἐρεύνησε καί καλλιέργησε τόν ἑαυτό σου, καί μήν ἀσχολεῖσαι μέ τά ξένα ἁμαρτήματα. Δέν θά δώσεις λόγο στόν Θεό γι΄ αὐτά, ἀλλά γιά τά δικά σου. Σοῦ ζήτησε κανείς νά παρατηρῇς καί νά καταγράφῃς τίς ἁμαρτίες τῶν ἀνθρώπων; Ἀντίθετα, ἔχεις ὑποχρέωσι νά παρακολουθῇς τή δική σου πνευματική πορεία: Εὐαρεστεῖς τόν Κύριο; Ἐκτελεῖς τίς ἐντολές Του; Ἀκολουθεῖς τά ἴχνη Του; Μιμεῖσαι τή ζωή τῶν ἁγίων; Εἶναι κάθε πράξις, κάθε λόγος, κάθε σκέψις σου ἀρεστά στόν Θεό;
Ποιός, ἀλήθεια, εἶναι ἀπαλλαγμένος ἀπο τήν ἁμαρτία; Ποιός θά βρεθεῖ ἀνένοχος; Μήπως ἐσύ; Προφήτης τοῦ Θεοῦ ἦταν ὁ βασιλιάς Δαβίδ, κι ὅμως ἐβόησε: «Ἐν ἀνομίαις συνελήφθην καί ἐν ἁμαρτίαις ἐκίσσησέ με ἡ μήτηρ μου» ( Ψαλμ. 50. 7). Ὁ ἕνας εἶναι ἔνοχος σέ τοῦτο, ὁ ἄλλος σ΄ ἐκεῖνο. Ὁ ἕνας στό μεγάλο, ὁ ἄλλος στό μικρότερο. Ὅλοι ἁμαρτωλοί, ὅλοι ἔνοχοι, ὅλοι ἄνομοι, ὅλοι ἀναπολόγητοι. Ὅλοι ἔχουμε ἀνάγκη ἀπό τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ, ὅλοι ἐλπίζουμε στή φιλανθρωπία Του. Διότι «οὐ δικαιωθήσεται ἐνώπιον τοῦ Κυρίου πᾶς ζῶν» (Ψαλμ. 142. 2).
Γι΄ αὐτό μήν κατακρίνῃς αὐτούς πού σφάλλουν. Μή σφετερίζεσαι τό ἔργο τοῦ Θεοῦ. Μή γίνεσαι ἀντίπαλος τοῦ Κυρίου, ἁρπάζοντας τό ἀξίωμα πού κράτησε γιά τόν ἑαυτό Του. Καί μέ τά ἴδια σου τά μάτια ἄν δῇς κάποιον νά ἁμαρτάνῃ, μήν τόν καταδικάσῃς, μήν τόν κακολογήσῃς, μήν τόν διασύρῃς, μήν τόν ἐξουθενώσῃς. Καταδίκασε τόν διάβολο πού τόν ἐξαπάτησε καί τόν ἔριξε στήν ἁμαρτία. Ἄν ὅμως καταδικάσῃς τόν ἀδελφό σου, θά ἐπιβεβαιώσεις τόν μεγάλο καί ἄλογο ἐγωϊσμό σου. Καί πρόσεξε, γιατί θά πέσεις κι ἐσύ στό ἴδιο ἁμάρτημα. Κατά κανόνα, ὅποιος κρίνει τόν ἄλλον γιά κάτι, πέφτει κατόπιν στό ἴδιο. Κάλυψε λοιπόν σπλαχνικά μέ τή σιωπή τό σφάλμα τοῦ ἀδελφοῦ σου. Κι ἄν μπορῇς διόρθωσέ τον μέ ἀγάπη καί ταπείνωσι. Ἄν δέν μπορῇς, μεῖνε στή σιωπή σου καί καταδίκασε τόν ἑαυτό σου γιά τά δικά σου ἁμαρτήματα. Σοῦ ἀρκοῦν αὐτά.
«Τί βλέπεις τό κάρφος τό ἐν τῷ ὀφθαλμῷ τοῦ ἀδελφοῦ σου, τήν δέ ἐν τῷ σῷ ὀφθαλμῷ δοκόν οὐ κατανοεῖς; (Ματθ. 7. 3). Τά μάτια σου πέφτουν πάντα στά ξένα ἁμαρτήματα καί ὄχι στά δικά σου. Εἶσαι τυφλός ὅπως ὁ Φαρισαῖος, πού ἔλεγε: «Ὁ Θεός, εὐχαριστῶ σοι ὅτι οὐκ εἰμί ὥσπερ οἱ λοιποί τῶν ἀνθρώπων, ἅρπαγες, ἄδικοι, μοιχοί, ἤ καί ὡς οὗτος ὁ τελώνης» (Λουκ. 18. 11). Νά ὅμως πού δικαιώθηκε ὁ κατηγορούμενος καί καταδικάσθηκε ὁ κατήγορος.
Σοῦ θυμίζω ἕνα περιστατικό ἀπό τό Γεροντικό, καί κράτησέ το στή μνήμη σου:
Πῆγε κάποτε ὁ ἀββᾶς Ἰσαάκ ὁ Θηβαῖος σέ κάποιο
μοναστήρι. Ἐκεῖ εἶδε ἕναν ἀδελφό νά σφάλλῃ καί τόν κατέκρινε. Μόλις ὅμως
ἔφυγε καί βγῆκε στήν ἔρημο, παρουσιάσθηκε ἕνας ἄγγελος Κυρίου, στάθηκε
μπροστά στήν πόρτα τοῦ κελλιοῦ του καί δέν τόν ἄφηνε νά μπῇ. Ἐκεῖνος
τότε τόν παρακαλοῦσε νά τοῦ ἐξηγήσῃ τήν αἰτία. Καί ὁ ἄγγελος τοῦ
ἀπεκρίθηκε: «Ὁ Θεός μέ ἔστειλε νά σέ ἐρωτήσω: Ποῦ προστάζεις νά βάλω τόν
ἀδελφό πού ἔκρινες;» Ἀμέσως ὁ ἀββᾶς Ἰσαάκ κατάλαβε τό νόημα τῶν λόγων
τοῦ ἀγγέλου καί τοῦ ἔβαλε μετάνοια λέγοντας: «Ἁμάρτησα, συγχώρησέ με». Ὁ
ἄγγελος τότε τοῦ εἶπε: «Σήκω, σέ συγχώρησε ὁ Θεός. Καί φυλάξου ἀπό δῶ
καί πέρα, νά μήν κρίνῃς κανένα πρίν τόν κρίνῃ ὁ Θεός».
ΤΕΛΟΣ ΚΑΙ Τῼ ΘΕῼ ΔΟΞΑ!
