Ἡ Ρωμηοσύνη ἀποτελεῖ τὴν ἑνότητα τῆς Ἑλληνικότητας μὲ τὴν Ὀρθοδοξία

Ἡ Ρωμηοσύνη ἀποτελεῖ τὴν ἑνότητα τῆς Ἑλληνικότητας μὲ τὴν Ὀρθοδοξία
Πρωτοπρεσβύτερου Γεώργιου Μεταλληνοῦ

Σεβαστοὶ Πατέρες, ἀγαπητοὶ ἀδερφοί, σεβαστὸ προεδρεῖο, νεότεροι μετὰ πρεσβυτέρων, καλῶς ἤρθατε καὶ καλῶς βρεθήκαμε στὸν χῶρο αὐτὸ μὲ τὴ Χάρη τοῦ Θεοῦ καὶ μὲ τὴν εὐλογία τοῦ τοπικοῦ Ἱεράρχου, Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ἰωαννίνων κ.Θεοκλήτου..
Μιλώντας γιὰ τὴ Ρωμηοσύνη, φέρνουμε στὸ νοῦ μας ἕνα μέγεθος νέο μέσα στὴν Ἱστορία, νέο 2000 χρόνια τώρα.. Εἶναι ἡ Ὀρθόδοξη ἑλληνικότητα. Ἡ ἕνωση Ἑλληνισμοῦ καὶ Ὀρθοδοξίας σὲ μία Θεανθρώπινη σχέση. Τὴ Θεία φύση τὴν κατέχει ἡ ὀρθοδοξία, ἡ ἔνσαρκη παναλήθεια, ὁ Χριστός, δηλαδή, ὡς ὀρθοδοξία καὶ παναλήθεια, ὅπως ἔλεγε ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος καὶ ἐπανελάμβανε συνεχῶς ὁ ὅσιος Ἰουστίνος Πόποβιτς. Ἡ ἑλληνορθοδοξία δὲν εἶναι ὑπόθεση μόνο τῶν Ἑλλήνων, ἀλλὰ ὅλων τῶν ὀρθοδόξων. Θὰ ἤθελα νὰ σᾶς ἀφηγηθῶ σύντομα δύο ἐμπειρίες μου ποὺ ἐνσαρκώνουν, μέσα ἀπὸ τὴν παράδοση τῶν Ἁγίων Πατέρων, τὴν ἑνότητα τῆς Θείας φύσης ὡς ὀρθοδοξίας καὶ τῆς ἀνθρώπινης φύσης σὲ αὐτὴν τὴ θεανθρώπινη ἕνωση, τοῦ Ἑλληνισμοῦ, ὡς τῆς ὑψηλότερης λυτρωτικῆς ἀγωνίας τῶν ἀνθρώπων σὲ αὐτὴν τὴ γῆ. Ἡ πρώτη ἐμπειρία εἶναι στὸ Κίεβο τὸ 1989, ὅπου ἀκόμη ἡ Οὐκρανία ἦταν ἑνωμένη μὲ τὴ Σοβιετικὴ Ἕνωση. Ἦταν ἡ πρόοδος τῆς περεστρόϊκας. Ἔχω τὴν τιμὴ νὰ εἶμαι ὁ πρῶτος ὀρθόδοξος κληρικὸς, ποὺ μετὰ τὸ 1917 κυκλοφόρησε μὲ ράσο στὴ Σοβιετικὴ Ἕνωση, στὸ Κίεβο. Μοῦ ζήτησαν τὴν ἑπομένη, μετὰ τὴν ἄφιξή μας (ἤμουνα ἐκεῖ γιὰ κάποιες ἐπιστημονικὲς ὑποθέσεις), νὰ κυκλοφορήσω μὲ ράσο καὶ νὰ φορῶ καλυμμαύχι καὶ σταυρὸ, μάλιστα, ὅπως συνηθίζουν οἱ Ρῶσοι. Τὴν ἄλλη μέρα στὸν δρόμο εἴδαμε μεγάλο ἐνθουσιασμό. Ὁ κόσμος στὴ θέα μου ἔκανε τὸ σῆμα τῆς νίκης, ἐρχόταν μοῦ φιλοῦσε τὸ χέρι, ἔπαιρνε εὐχὴ κ.λπ. Μετὰ ἀπὸ πολὺ δρόμο, φτάσαμε, ἀφοῦ γυρίσαμε ὅλο τὸ κέντρο τῆς πόλης, στὸ κάστρο τοῦ Κιέβου. Ἀνεβήκαμε πάνω καὶ ἐγὼ μάλιστα εἶχα τὴν ἔμπνευση νὰ ἀνέβω σὲ ἕνα ὕψωμα καὶ ἒμοιαζα μὲ ἄγαλμα. Ἀνέμιζαν τὰ ράσα, ὁπότε βλέπω σὲ μιὰ στιγμὴ νὰ ἔρχεται μιὰ γυναίκα, ἀκολουθούμενη ἀπὸ 30 περίπου παιδιὰ γύρω στὰ 12 ἔτη. Καταλάβαμε ὅτι ἦταν δασκάλα. Ἦρθε ἡ γυναίκα κάτω στὰ πόδια μου καὶ ἄρχισε νὰ μιλᾶ στὰ παιδιά, δείχνοντάς με καὶ καταλάβαινα ἀπὸ τοὺς λατινογενεῖς ὅρους ποὺ χρησιμοποιοῦσε ὅτι μίλαγε γιὰ Ὅμηρο, γιὰ Πλάτωνα, γιὰ Σωκράτη, γιὰ Χρυσόστομο, γιὰ Παλαμᾶ κ.λπ. Συνέλαβα τὸ μήνυμα καὶ ρώτησα τὸν διερμηνέα μας κ. Μεϊχανετζίδη τί εἶπαν. Αὐτός μοῦ εἶπε ὅτι ἡ γυναίκα ἦταν δασκάλα, ἦρθε μὲ τὰ παιδιὰ στὸ κάστρο καὶ ἔλεγε τὰ ἀκόλουθα: «Ὁ ἱερέας αὐτὸς εἶναι Ἕλληνας, καὶ οἱ Ἕλληνες εἶναι οἱ φωτιστές μας. Εἶναι ἐκεῖνοι ποὺ μᾶς φέρανε τὸν ἀρχαιοελληνικὸ πολιτισμὸ ἀλλὰ καὶ τὸν χριστιανισμὸ, καὶ ζοῦμε μέσα σὲ αὐτὴν τὴν ἑνότητα τοῦ ἀρχαιοελληνισμοῦ καὶ τοῦ χριστιανισμοῦ, ὀφείλοντὰς το σὲ αὐτοὺς τοὺς ἀνθρώπους. Θὰ ἔρθει κάτω, θὰ τοῦ φιλήσετε τὸ χέρι καὶ θὰ σκέφτεστε πάντοτε μὲ εὐγνωμοσύνη τοὺς Ἕλληνες». Τότε συγκινήθηκα, κατέβηκα καὶ τὸ τί ἔγινε εἶναι ἄλλο θέμα. Ὃταν ἐπέστρεψα στὴν Ἑλλάδα, ἔγραψα ἕνα ἄρθρο: «Ἡ δασκάλα μὲ τὴν ἑλληνικὴ καρδιά». Μᾶλλον ἦταν ἑλληνορθόδοξη καρδιά!
Τότε συνειδητοποίησα στὴν πράξη πὼς καὶ οἱ ἄλλοι ὀρθόδοξοι ζοῦνε μέσα σὲ αὐτὸ ποὺ λέμε ἐμεῖς τόσο ἁπλὰ Ρωμηοσύνη. Εἶναι ἡ σύνδεση, ἱστορικὰ, τῆς ἑλληνικότητας μὲ τὴ χριστιανικότητα στὴν αὐθεντικότητά της, ποὺ εἶναι ἡ Ὀρθοδοξία τοῦ Χριστοῦ, τῶν Προφητῶν, τῶν Ἀποστόλων, τῶν Πατέρων ὅλων τῶν αἰώνων. Ὑπάρχει μία εὐθεία γραμμὴ ποὺ διέπει αὐτὴν τὴν ἕνωση. Ἡ δεύτερη ἐμπειρία ἔρχεται ἀπὸ τὴ Θεολογικὴ Σχολή. Πρὶν ἀπὸ πολλὰ χρόνια (ἤμουνα στὴν ἀρχὴ τῆς σταδιοδρομίας μου) στὸ μεγάλο ἀμφιθέατρο δίδασκα στοὺς πρωτοετεῖς φοιτητὲς Εἰσαγωγὴ στὴν ἐπιστήμη τῆς Ἐκκλησιαστικῆς Ἱστορίας. Εἶδα κάποιους μελαψοὺς στὰ ἀριστερὰ μου καὶ τοὺς εἶπα νὰ μείνουν μετὰ τὸ μάθημα καὶ τοὺς ρώτησα ἀπὸ ποῦ εἶναι. Ἓνας ἐξ αὐτῶν, ποὺ μιλοῦσε καλύτερα τὰ ἑλληνικὰ, μοῦ εἶπε: «Εἴμαστε Ρωμηοὶ ἀπὸ τὴ Μέση Ἀνατολή». Σκέφτηκα, ὅτι αὐτὸς ξέρει ὅτι ἀσχολοῦμαι μὲ τὴ Ρωμηοσύνη καὶ τὸ λέει γιὰ νὰ μὲ κολακέψει, καὶ τὸν ρώτησα: «Γιατί εἴσαστε Ρωμηοί;» «Ἡ ἀπάντηση ἦταν: «Διότι ὁ Αὐτοκράτοράς μας ἦταν στὴν πρωτεύουσά μας τὴ Νέα Ρώμη καὶ ὁ πρῶτος μας Πατριάρχης εἶναι μέχρι σήμερα ὁ Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως - Νέας Ρώμης»!
Αὐτὰ τὰ δύο παραδείγματα τὰ εἶπα, γιὰ νὰ σᾶς δείξω πόσο ἔχουμε ἐπηρεαστεῖ ἀπὸ τὸ φράγκικο καὶ θεωροῦμε τὴ Ρωμηοσύνη ἑλλαδικὴ. Ἡ Ρωμηοσύνη ὡς ἑλληνορθοδοξία εἶναι ὑπόθεση ὅλης τῆς Ὀρθοδοξίας ἀλλὰ καὶ ἡ ἑλληνικότητα εἶναι ὑπόθεση ὅλης της Ὀρθοδοξίας. Ἡ Περιφέρεια τοῦ Ἑλληνισμοῦ χρησιμοποιεῖ τοὺς σωστοὺς ὅρους. Οἱ Κύπριοι μᾶς ὀνομάζουν Ἑλλαδίτες (καὶ Καλαμαράδες). Εἴμαστε Ἑλλαδίτες, καὶ ἄλλο ἑλληνισμὸς ἢ ἑλληνικὸς πολιτισμὸς καὶ ἄλλο ἑλλαδισμὸς καὶ Ἑλληνικὸ Κράτος. Οἱ ξένοι θέλουν νὰ κλείνονται τὰ πάντα μέσα σὲ αὐτὸ ποὺ λέμε Ἑλλαδίτσα, ἐνῷ ὁ Ἑλληνισμός εἶναι πάντοτε ὑπόθεση οἰκουμενική.

Πρωτοπρεσβύτερου Γεώργιου Μεταλληνοῦ
Ὁμότιμου καθηγητοῦ Θεολογικῆς Σχολῆς Πανεπ. Ἀθηνῶν
Πηγή: Περιοδικό Ρωμνιός