Τι μοιραζόμαστε με τους φίλους μας
Μεγάλου Φωτίου
Μοιράσου
με τους φίλους σου όσες από τις ενδόμυχες σκέψεις σου αυξάνουν την
αρετή σου. Με όσες όμως θεωρείς ότι εκφαυλίζουν τη σκέψη ούτε εσύ ο
ίδιος να ασχολείσαι, αλλά ούτε και στους φίλους σου να τις εμπιστεύεσαι,
διότι αυτό είναι το καλύτερο, χωρίς να υπάρχει κάποια άλλη συνέπεια.
Όμως, ακόμα κι αν αυτή η φιλική διάθεση κορεσθεί και πάψει να υπάρχει -
τέτοια πολλά συμβαίνουν στους ανθρώπους -, και στην περίπτωση αυτή είναι
προφανής η χρησιμότητα της συμβουλής που σου δίνω, διότι η φαυλότητα
των ενδόμυχων σκέψεων σου, αφού εισβάλει ανεπαίσθητα μέσα στη ψυχή και
ταράξει τη σκέψη του φίλου σου, που συμφώνησε να σε ακούσει, πολύ
γρήγορα και χωρίς δυσκολία θα τον κάνει να αποκηρύξει την αγάπη του προς
εσένα και στο εξής δε θα του επιτρέπει να σκεφτεί δρόμο επιστροφής,
επιπλέον, θα επιρρίψει επάνω σου βαριά συκοφαντία, πράγμα που θα
μαθευτεί, και θα συμπεριφέρεται πλέον πολύ άσχημα προς εσένα που του
ανακοίνωσες ένα μυστικό σου.
Αντίθετα,
οι καλές σκέψεις σου και το φίλο σου, που συμφώνησε να τις ακούσει, θα
τον κρατήσουν σταθερά κοντά σου και δεν θα κόψει ποτέ τους δεσμούς
φιλίας με σένα, διότι θα είναι δεμένος μαζί σου με ένα ακλόνητο δεσμό,
αυτόν της αρετής, επιπλέον, κάθε φορά που θα τις αναλογίζεται, θα τον
οδηγούν στον έπαινο της εξαίρετης σκέψης σου. Από το άλλο μέρος, είναι
φανερό ότι εσύ, παρατηρώντας αυτά, δεν θα νιώσεις βάρος, αν έδωσες
κάποια λάθος συμβουλή, και θα επανασυνδεθείτε και θα επαναφέρεις τη
σχέση σας, που τη διακρίνει η αγάπη. Πάντοτε να επαινείς τους φίλους
σου, περισσότερο δε τους απόντες στους παρόντες. Με αυτό τον τρόπο θα
αποφύγεις να θεωρηθείς κόλακας, καθώς θα φανεί ότι δεν επινοείς μέσα σου
ούτε ίχνος κολακείας, και θα ευχαριστήσεις τους φίλους σου
αποδεικνύοντας σε αυτούς ότι θα έχεις την ίδια στάση απέναντι στους
παρόντες, όπως κατάλαβαν αυτοί ότι είναι η στάση σου απέναντι στους
απόντες.
Φωτίου, Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως, Ο Ηγεμών. Έκδοση Αρμός
