Θαύμα Αρχαγγέλου Μιχαήλ και εύρεση του τιμίου ήλου.

Τον Οκτώβριο του 1967, με δαπάνη της Ιεράς Μονής Φιλοθέου Αγίου Όρους, εκδόθηκε ένα μικρό βιβλιαράκι (άγνωστο όμως αν πρόκειται για την αρχική έκδοση ή ανατύπωση) με τίτλο "ΕΓΚΟΛΠΙΟΝ. Περιλαμβάνον ΤΑ ΕΝ ΘΑΣΩ ΘΑΥΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΡΧΙΣΤΡΑΤΗΓΟΥ ΜΙΧΑΗΛ και περί ΤΟΥ ΤΙΜΙΟΥ ΗΛΟΥ. Υπό τίνος αφιερώθη εις την Ι. Μονήν του Φιλοθέου και πώς ευρίσκεται το νυν εν Θάσω". Και παρακάτω "Ομοίως περιλαμβάνον ΣΥΜΜΙΚΤΟΝ Ι. ΑΚΟΛΟΥΘΙΑΝ ΜΕΤΑ ΠΑΡΑΚΛΗΤΙΟΥ ΚΑΝΟΝΟΣ και ΤΟΙΑΥΤΗΝ ΤΟΥ ΑΓΙΑΣΜΟΥ. ΕΚΔΙΔΕΤΑΙ Δαπάναις της Ι. Μονής του Φιλοθέου. ΚΑΒΑΛΑ. ΤΥΠΟΙΣ: "Η ΠΡΩΙΝΗ - ΚΑΒΑΛΑ. Οκτώβριος -1967".

Τον Οκτώβριο του 1967, με δαπάνη της Ιεράς Μονής Φιλοθέου Αγίου Όρους, εκδόθηκε ένα μικρό βιβλιαράκι (άγνωστο όμως αν πρόκειται για την αρχική έκδοση ή ανατύπωση) με τίτλο "ΕΓΚΟΛΠΙΟΝ. Περιλαμβάνον ΤΑ ΕΝ ΘΑΣΩ ΘΑΥΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΡΧΙΣΤΡΑΤΗΓΟΥ ΜΙΧΑΗΛ και περί ΤΟΥ ΤΙΜΙΟΥ ΗΛΟΥ. Υπό τίνος αφιερώθη εις την Ι. Μονήν του Φιλοθέου και πώς ευρίσκεται το νυν εν Θάσω". Και παρακάτω "Ομοίως περιλαμβάνον ΣΥΜΜΙΚΤΟΝ Ι. ΑΚΟΛΟΥΘΙΑΝ ΜΕΤΑ ΠΑΡΑΚΛΗΤΙΟΥ ΚΑΝΟΝΟΣ και ΤΟΙΑΥΤΗΝ ΤΟΥ ΑΓΙΑΣΜΟΥ. ΕΚΔΙΔΕΤΑΙ Δαπάναις της Ι. Μονής του Φιλοθέου. ΚΑΒΑΛΑ. ΤΥΠΟΙΣ: "Η ΠΡΩΙΝΗ - ΚΑΒΑΛΑ. Οκτώβριος -1967".

Θαύμα Αρχαγγέλου Μιχαήλ και εύρεση του τιμίου ήλου.

ΕΟΡΤΑΖΕΙ ΤΗΝ ΤΡΙΤΗ ΤΗΣ ΔΙΑΚΑΙΝΗΣΙΜΟΥ

 

ΕΓΚΟΛΠΙΟΝ. Περιλαμβάνον ΤΑ ΕΝ ΘΑΣΩ ΘΑΥΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΡΧΙΣΤΡΑΤΗΓΟΥ ΜΙΧΑΗΛ και περί ΤΟΥ ΤΙΜΙΟΥ ΗΛΟΥ.
Υπό τίνος αφιερώθη εις την Ι. Μονήν του Φιλοθέου και πώς ευρίσκεται το νυν εν Θάσω.

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΔΙΗΓΗΣΙΣ
Τῶν ἐν τῆ Νήσῳ Θάσω γενομένων θαυμασίων παρὰ τοῦ Ἀρχιστρατήγου Μιχαήλ καὶ περὶ τοῦ τιμίου Ἥλου τοῦ έκ τοῦ ζωοποιοῦ Σταυροῦ (ἤτοι μέρους τοῦ Καρφίου οῦ τὴν Πανσέβαστον Δεξιὰν τοῦ Σωτήρος καθηλώσαντος) καὶ ἀφιέρωμα γενομένου παρὰ τοῦ Βυζαντινοῦ Αὐτοκράτορος Νικηφόρου τοῦ Βοτανειάτου εἰς τήν Ἰερὰν Μονὴν τοῦ Φιλοθέου τὴν ἐν Ἀγίω Ὅρει κειμένην..
Εὐλόγησον Πάτερ.
Κατά τὸ χιλιοστὸν ἐνενηκοστὸν ἔτος ἀπὸ Χριστοῦ, ἦτο εἰς τὴν Νῆσον Θάσον, εἷς ἀσκητὴς Ὅσιος καὶ Ἅγιος ἄνθρωπος, ὀνομαζόμενος Λουκᾶς, ὅστις ἀσκήτευσε πρῶτον, εἰς τὸν τόπον τὸν νῦν λεγόμενον τοῦ Λουκά· ὅπου ἔκαμεν ἐκεῖ ἀσκητεύων δεκατέσσαρα ἔτη, ὅτε καὶ ἔκτισε μικρὸν Ναόν, ἐπ' ὀνόματι τοῦ Ἀγίου Ἀποστόλου καὶ Εὐαγγελιστοῦ Ἰωαννου τοῦ Θεολόγου (1).
Ἐνοχλούμενος δὲ ὁ Ὅσιος ἐν τῷ τόπῳ τούτῳ καὶ ἡσυχώτερον καὶ ἐρημικώτερον τόπον ζητῶν, κατέβη εἰς τὰ σπήλαια, τῆς βαθείας καλουμένης Ποταμίας, ὅπου εἶναι τώρα ὁ Ναὸς τοῦ Ἀρχιστρατήγου Μιχαήλ, ἔνθα καὶ ἤσκησεν ἐν τῷ τόπῳ τούτῳ εἴκοσι ἔτη. Κατὰ δὲ τὸ δέκατον ἕβδομον ἔτος, τῆς ἐν τῷ τόπῳ τούτῳ τῆς βαθείας Ποταμίας ἀσκήσεώς του, προσευχόμενος ἐν μιᾷ τῶν ήμερῶν ἐκεῖ ὁ Ὅσιος Λουκᾶς, βλέπει ἔμπροσθέν του ἐξαστράποντα τὸν Ἀρχιστράτηγον Μιχαὴλ καὶ λέγοντα αὐτῷ, «εἰρήνη σου». Φοβηθεὶς δὲ ὁ Ὅσιος καὶ έκπλαγεὶς ἐπὶ τῆ παραδόξῳ θέᾳ καὶ ἀστραπηφόρῳ μορφῆ, συνεχῶς ἔλεγε τὸ, «Παναγία Θεοτόκε βοήθει μοι». Ὁ δὲ Ἀρχιστράτηγος ἐνθαρρύνων αὐτὸν, τῷ ἔλεγεν ἵνα μὴ φοβηθῆ, διότι δὲν ἦτο ὡς αὐτὸς ἐδόκει, φάντασμα, ἀλλ' ὁ Ἀρχιστράτηγος τοῦ Θεοῦ Μιχαήλ· καὶ εἶπεν αὐτῷ, ὅτι μὲ ἀπέστειλεν ὁ Κύριος εἰπεῖν σοι, ὅτι μετὰ τρία ἔτη παραλαμβάνει ἐν εἰρήνῃ τὸ πνεῦμά σου, εἰς τὰς αἰωνίους ἀναπαύσεις.
Ὁ δὲ Ὅσιος, φοβηθεὶς περισσότερον διὰ τὸν λόγον τοῦτον, καὶ φάντασμα νομίζων τὸ φαινόμενον, ἔπεσε προύμυτα καὶ συνεχῶς ἔκραζε τό, «Κύριε έλέησον»· ὁ δὲ θεῖος Ἀρχιστράτηγος καὶ αὖθις παραθαρρύνας αὐτὸν, ἐφάνη ὅτι ἐκτύπησεν ώς μέ ράβδον τινά, τὴν ἐκεῖ κατὰ πρόσωπον πέτραν λέγων, «ἐν ὁνόματι τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἰοῦ καὶ τοῦ Ἀγίου Πνεύματος, Ἀμήν.» καὶ εὐθῦς ἀνέβλυσεν ῦδωρ ἐξ ἐκείνης τῆς πέτρας. Λαβὼν δὲ θάρρος ὁ Ὅσιος, ἐζήτει διὰ τὴν προτέραν ἀπιστίαν συγχώρησιν (ἐπειδὴ πολλάκις ἐδοκίμασε νὰ τὸν ἀπατήση ὁ διάβολος διὰ πολλῶν καὶ ποικίλων φαντασιῶν). Λέγει αὐτῷ ὁ Ἀρχιστράτηγος, μετάλαβε ἀπὸ τοῦ ῦδατος τούτου καὶ μὴ φοβοῦ πλέον τὰς δαιμονικὰς φαντασίας, ἀλλὰ κτίσον ἐδῶ Ναὸν εἰς πολλῶν ὠφέλειαν καὶ ἀσθενῶν θεραπείαν· καὶ ταῦτα εἰπών ὁ Ἀρχιστράτηγος ἀφανὴς ἐγένετο. Ὁ δὲ Ὅσιος Γέρων, ἀναστὰς καὶ χαρὰς ἀφάτου πλησθείς, ηὐχαρίστει τῷ Θεῷ καὶ ἐτέλεσε προθύμως τὸ Θεῖον πρόσταγμα, κτίσας ὡς εἶχε δύναμιν, μικρὸν Ναὸν εἰς ὄνομα τοῦ Ἀρχιστρατήγου Μιχαὴλ· ἔνθα οἱ προσερχόμενοι καὶ ἐκ τοῦ ἀγιαστικοῦ ἐκείνου ὕδατος πίνοντες καὶ λουόμενοι, ἐθεραπεύοντο ἐκ πάσης σωματικῆς καὶ ψυχικὴς ἀσθενείας.
Διαδοθείσης γὰρ τῆς φήμης τῶν θανμάτων πανταχοῦ οὐ μόνον ἐν τῆ Νήσῳ ἀλλὰ καὶ μέχρι τῶν πέριξ καὶ μακρὰν, ἔφερον τοὺς πάσχοντας ἐκ ποικίλων ἀσθενειῶν καὶ ἐθεραπεύοντο. Ὁ δὲ Ὅσιος, καλῶς ἀγωνισάμενος, ἐν ἐκείνη τῇ τριετία, ἀπῆλθε κατὰ τήν πρόρρησιν τοῦ Ἀρχαγγέλου, ἐν εἰρήνη πρὸς Κύριον. Ὅντινα κηδεύσας ὡς ἐπρεπεν, ὁ ὐποτακτικός του Ξενοφῶν ὀνομαζόμενος, ἀπῆλθε τοῦ λοιποῦ εἰς τὸ Ἅγιον Ὅρος καὶ ἐγκατεστάθη εἰς τὴν Ἰερὰν Μονὴν τοῦ Φιλοθέου, ὅπου καὶ διῆλθε τὸ ὐπόλοιπον τῆς ζωῆς του, μὴ δυνηθεὶς νὰ ὑποφέρη τὴν ἐκεῖ μοναξίαν καὶ τραχύτητα τῆς ἐρήμου. (2) Ὅτε δὲ ὁ Ὅσιος Λουκὰς εἶδε τὴν ὅρασιν ἐβασίλευε Νικηφόρος ὁ Βοτανειάτης. (3) Μετὰ τὴν ἅλωσιν τῆς Βασιλείας Ρωμαίων καὶ τὴν ἅλωσιν τὴς Νήσου Θάσου, γενομένην μετὰ παρέλευσιν ὁλίγων ἐτών τῆς ἀλώσεως τῆς Κωνσταντινουπόλεως παρὰ τοῦ ἰδίου Σουλτὰν Μεχμέτ· ἀφοῦ ἐξουσίασαν οἱ βάρβαροι τὴν Νήσον καὶ ἔβλεπον τὰς παραδόξους γενομέναἰάσεις καὶ θαυματουργίας, ἐφθόνησαν οἱ κατάρατοι καὶ εἰς λύπην τῶν σεβομένων καὶ εὐλαβουμένων τὸ Ἁγίασμα πιστῶν, ὑπήγον ἐξ αύτῶν τρεῖς μὲ πλοιάριον καὶ ἀφοῦ ἀνέβηκαν εἰς τὸν Ναὸν τοῦ Ἀρχιστρατήγου, ὁ θρασύτερος αὐτῶν ἐτόλμησε καὶ εἰσῆλθεν ἐν τῷ Ναῷ καὶ ἐμίανε τὴν πηγὴν τοῦ Ἁγιάσματος, ὅστις καὶ εὐθέως ἐκεραυνώθη καὶ ἔπεσεν ἐν τῷ Ναῷ πτῶμα νεκρόν, ἄξιον τὴς μιαρᾶς αὐτοῦ πράξεως. (4) Οἱ ἄλλοι δὲ δύο ἐκ τῶν βαρβάρων φοβηθέντες, ἐκατέβηκαν ἐν τῆ θαλάσση καὶ εἰσῆλθον ἐν τῷ πλοιαρίῳ φυγεῖν. μεθ' οὖ καὶ συνετρίβησαν παρὰ τὸν αἰγιαλόν, ἑκ τῆς μαινομένης θαλάσσης, καὶ ἧσαν τὰ συντρίμματα αὐτῶν ἐκεῖ εἰς ἔνδειξιν τῆς τόλμης καὶ κακίας των. Τὴν δὲ ἀκόλουθον ἠμέραν, ἧλθε τις Ἰερεὺς Δημήτριος ὀνόματι, μετὰ τινῶν ἀσθενῶν ὅπως ἱερουργήσῃ χάριν τῆς ὑγείας των· ὅτε βλέπει τεθανατωμένον ἐν τῷ τοῦ Ἀρχιστρατήγου Ἱ. Ναῷ, τὸν θεήλατον έκεῖνον Ἀγαρηνὸν καὶ τὴν πηγὴν τοῦ Ἁγιάσματος ξηρὰν καὶ μεγάλως ἐφοβἠθει μετὰ τῶν ἀκολούθων του.

Ἐσπέρας δὲ οὔσης, ἐσύρθησαν ἀμφότεροι, εἰς ἕν μέρος ἐκεῖ πλησίον ἀπόκεντρον, προσδοκῶντες πότε νὰ ἀνατείλῃ ἠμέρα νὰ φύγωσιν ἔχοντες συνάμα λύπην μεγάλην, διὰ τὸ ἐπεισόδιον ἐκεῖνο καὶ τὸ περισσότερον διὰ τὴν στείρευσιν τοῦ Ἁγιάσματος. Ὅτε κατὰ τὴν νύκτα ἐκείνην, φαίνεται εἰς τὸν Ἱερέα ὁ Ἀρχιστράτηγος Μιχαὴλ καὶ λέγει αὐτῷ· ὕπαγε εἰς τὸν Ναὸν μου καὶ ἔκβαλε ἔξω καὶ ρίψον μακράν, τὸ ἀκάθαρτον ἐκεῖνο σῶμα καὶ λάβε τοῦς ἀσθενεῖς νὰ καταβῆτε παρὰ τὸν αἰγιαλὸν τῆς θαλάσσης καὶ εἰς ὅποιον σπήλαιον ἰδῆτε φῶς, εἰσέλθετε καὶ λουσθήτωσαν ἐκεῖθε οἱ ἀσθενεῖς καὶ θεραπεύονται. Ποιήσας δὲ ὁ Ἰερεῦς ἀγρυπνίαν, πρὸς τὸν Ὄρθρον, ἐκβαλῶν ἐκ τοῦ Ναοῦ τὸ ἀκάθαρτον ἐκεῖνο σῶμα, καθὼς αὐτὸν ἐπρόσταξεν ὁ Ἀρχιστράτηγος, ἐκατέβηκαν εἰς τὴν παραθαλασσίαν καὶ περιερχόμενοι τὸν αἰγιαλόν, βλέπουν εἰς ἕν σπήλαιον μικρὸν, φῶς μέγα, καὶ φοβηθέντες ἔκραζον, τὸ «Κύριε ἐλέησον» καὶ τὸ «Ἀρχιστράτηγε βοήθησον». Ἀρθέντος δὲ οἰκονομικῶς τοῦ φωτός, ἐπλησίασαν εἰς τὸ σπήλαιον, καὶ ἠσθάνθησαν εὐωδίας πολλῆς καὶ ἐπειδὴ ὁ τόπος τοῦ σπηλαίου ἧτο στενὸς καὶ εἰσήλθον γονατιστοί, ἔλαβε τὴν ἐπωνυμίαν ὁ τόπος «Γοναταῖς» διότι ἐπὶ τῶν γονάτων κινούμενοι εἰσέρχονται εἰς τὸ Ἁγίασμα.

 

Η αγριελιά της ευρέσεως του Τιμίου Ήλου

Ἀφοῦ δὲ εἰσήλθον τοιουτοτρόπως καὶ ἐλούσθησαν κατὰ τὸν λόγον τοῦ Ἀρχιστρατήγου ἐθεραπεύθησαν οἰ ἀσθενεῖς· καὶ ἐκτοτε πάντες οὶ μετ' εὐλαβείας καὶ πίστεως προσερχόμενοι ἐν τῷ σπηλαίῳ τούτῳ τοῦ Ἀγιάσματος θεραπεύονται. Μείνας δὲ ὁ Ἰερεὺς Δημήτριος τὴν ἠμέραν ἐκείνην καὶ καθαρίσας τὸν Ναὸν καὶ ἀγιάσας, ἐλειτούργησε τὴν ἐπαύριον καὶ πάλιν κατέβη μετὰ τῶν λοιπῶν εἰς τὴν θάλασσαν, ὅπως εὕρωσι θαλάσσιον τι καὶ ψαρεύσωσιν. Ἰδόντες δὲ έκεῖ τὰ συντρίμματα τοῦ πλοιαρίου καὶ τῶν δύο ἀσεβῶν ἐκείνων τὰ σώματα, ἐρριμένα ἐκεῖ νεκρὰ εἰς τὸν αἰγιαλόν, ἐφοβήθησαν καὶ ἀνεχώρησαν, διηγούμενοι ὅσα εἰδον. (Τὸ Ἁγίασμα τοῦτο, εἷναι αὐτὸ ἐκεῖνο τὸ ἴδιον, ὅπερ ἀνέβλυσεν ἐνώπιον τοῦ Ὁσίου Λουκᾶ, διὰ θαυματουργίας τοῦ Ἀρχιστρατήγου, καὶ ὡς νὰ ἐβυθίσθη ἐκ τῆς πρώτης αὐτοῦ Πηγῆς, ἀνέβλυσε κάτω ἐν τῷ εἰρημένῳ σπηλαίῳ ὅπου καὶ ἕως τοῦ νῦν ρέει ἀεννάως)· καὶ ταῦτα μὲν περὶ τῶν θαυμάτων τοῦ Ἀρχιστρατήγου ἐν τῷ Ἀγιάσματι.

Τώρα δὲ νὰ εἴπωμεν καὶ περὶ τοῦ τιμίου Ἤλου, ἤτοι τοῦ ἐκ τῆς Πανσεβάστου Δεξιᾶς τοῦ Σωτῆρος ἐν τῷ Ζωηφόρω Σταυρῷ Καρφίου καὶ τῶν ἐκ τούτου τελεσθέντων θαυμασίων ἐν τῆ Νήσῳ ταύτῃ. Κατὰ τὸ ἐξ ἀνάγκης ἐπινοηθὲν καὶ ἐπικρατοῦν παλαιὸν σύστημα, ἐνεκα τῶν βαρυτάτων φόρων καὶ δασιμάτων, ὅπου εἶχον ἐπιφορτίσῃ τὰς Ἰερὰς Μονάς, κατὰ τὰς πρώτας τῆς δουλείας ἡμέρας οἱ Ἀγαρηνοί: Οἱ τῆς Ἰερὰς Μονῆς τοῦ Φιλοθέου Πατέρες, ἐν στερήσει ὄντες καὶ ἀπορίᾳ τῶν ἀναγκαίων καὶ ἀπαραιτήτων χρειωδῶν καὶ ἐκ τῶν χρεῶν στενοχωρούμενοι, ἐξέλεξαν ἕνα τὸν Σεβασμιώτερον Ἰερομόναχον, Γαβριήλ ὀνομαζόμενον καὶ ἀπεφάσισαν νὰ στείλουν αὐτὸν, μετὰ καὶ έτέρων 2 ἀδελφῶν συνοδείαν εἰς τὴν Βλαχίαν πρὸς συνδρομήν, διότι οι φιλόχριστοι τότε τῆς Βλαχίας Ἡγεμόνες, μεγάλως ἐβοήθουν τὸ Ἅγιον Ὄρος. Ὡς εἰς τοιοῦτον δὲ μέρος αὐτοὺς ἀποστέλλοντες, ὤφειλον νὰ δώσωσιν αὐτοῖς, ὅπως φέρουν μεθ' ἑαυτῶν καὶ τὰ σεβασμιώτερα Ἅγια κειμήλια. Ἅνωθεν δὲ ἐκ τῶν παλαιοτέρων χρόνων ὡς ἦν γνωστόν, εὐρίσκεται ἐν τῆ Ἰερᾷ ταύτῃ τοῦ Φιλοθέου Μονῆ, μέρος τοῦ τιμίου Ἥλου, τοῦ ἐκ τῆς Δεξιάς τοῦ Σωτῆρος, ἀφιερωθὲν μετὰ Χρυσοβούλου καὶ ἐπισήμου συσκευῆς, ὑπὸ τοῦ εὐσεβοῦς Βυζαντινοῦ Αὐτοκράτορος, Νικηφόρου τοῦ Βοτανειάτου· (5) ὅπερ καὶ ἔδωκαν μετὰ μέρους Ἀγίου Λειψάνου τοῦ Ἀγίου Παντελεήμονος, πρὸς τον ρηθέντα Γαβριήλ Ἰερομόναχον καὶ τὴν Συνοδείαν του:

Οἵτινες λαβόντες αὐτὰ καὶ ἐμβάντες εἰς πλοῖον, ἐπλεον διὰ τὴν Κωνσταντινούπολιν, ὅπως έφοδιασθῶσιν ἐκεῖθεν διὰ Πατριαρχικῶν συστατικῶν Γραμμάτων, πρὸς τοὺς Ἡγεμόνας τῆς Βλαχίας καὶ τοὺς ἐκεῖθε Ἀρχιερεῖς: Μικρὸν δὲ πλεύσαντες καὶ μόλις πέντε μιλίων διάστημα, ἄνεμος αὐτοὺς εὑρίσκει σφοδρὸς, πρὸς τήν Νῆσον Θάσον αὐτοὺς διώκων, ὅπου ὑπὸ τῆς βίας τῶν κυμάτων φερόμενοι, βιαίως καὶ ἀκράτητα, ἔφθασαν εἰς τὴν βαθεῖαν Ποταμίαν, ἐν τῷ κάτωθι αὐτῶν μετοχίῳ τῆς Ἰερὰς Μονῆς (6) Φιλοθέου ὡς νεκροὶ ἀπὸ τὸν φόβον. Ὅθεν ἔσυραν ἐκεῖθεν τὸ πλοῖον καὶ ἀνέβησαν εἰς τὸ Μετόχιον, (τὸ ὁποῖον τότε ἧν παρὰ τῷ Ναῷ τοῦ Ἀρχιστρατήγου)· καὶ ἀφοῦ οἱ θαλασσοπειραταὶ κατέκαυσαν αὐτό, ἔπειτα ὡς εἰς ἀπόκρυφον μέρος ἐκτίσθη τὸν ἐν τῆ βαθείᾳ Ποταμίᾳ εὑρισκόμενον νῦν, καθὼς καὶ τὸ Χρυσόβουλον τοῦ ἀοιδίμου Βασιλέως Ἀνδρονίκου τοῦ Παλαιολόγου διαλαμβάνει, ἐκδοθὲν τὸ 1287 ἔτος ἀπὸ Χριστοῦ. εἰς ὅ ἀπαριθμοῦνται οἱ τόποι, ὅσους πρὸ χρόνων, εἶχεν ἐν τῆ Νήσῳ ταύτῃ, ἡ Ἰερὰ Μονὴ τοῦ Φιλοθέου, ἀναφέρει καὶ τοῦ Μετοχίου τούτου τοῦ Ἀρχιστρατήγου. (7)

Ἐν τούτω ἐλθόντες οἱ Πατέρες ἐκεῖνοι πρὸς παραμυθίαν καὶ πυρὰν ἀνάψαντες ἐθερμαίνοντο καὶ ἐκάθηντο ἀμέριμνοι. Κατ' ἐκείνην δὲ τὴν νύκτα ἧλθον θαλασσοπειραταί, οἵτινες ἰδόντες τὸ πλοῖον ἔξωθεν τραβισμένον καὶ ἄνωθεν φῶτα, ἐπήδησαν ἔξαφνα καὶ ἐφόνευσαν ἅπαντας καὶ τοὺς Μοναχοὺς καὶ τοὺς ναύτας. Ὡς δοκεῖ τότε, κατὰ θείαν οἰκονομίαν ἐν καιρῷ, ὅπου οἱ ἄγριοι θῆρες ἐκεῖνοι ἐβασάνιζον αὐτοῦς καὶ ἐζητοῦσαν χρήματα, ἐπρόφθασέ τις καὶ ἔκρυψεν ἐν τῷ τοίχῳ τοῦ Ναοῦ τὸ κιβώτιον τὸ περιέχον τὸν τίμιον Ἥλον καὶ τὸ ἅγιον λείψανον τοῦ Ἀγίου Παντελεήμονος. (8) Ὅθεν δὲν εὐρέθη παρὰ τῶν ληστοπειρατῶν οὔτε ἐκάη τὸ κιβώτιον τὸ περιέχον τὰ ἱερὰ ταῦτα ἀντικείμενα· τοῦ Ναοῦ καὶ τῶν οἰκημάτων τοῦ Μετοχίου καέντων καὶ πάντων ἀσπλάγχνως θανατωθέντων, ἔμειναν κεκρυμένα ταῦτα καὶ ἀσύλητα.

Μετὰ καιρὸν δὲ, κατὰ θείαν οἰκονομίαν ἀπεκαλύφθησαν οὕτω πως: Ἰωάννης τις ἐνόσει πολυχρονίως καὶ οὐδεμίαν θεραπείαν εὕρισκε τοῦ πάθους αὐτοῦ· εἰς αὐτὸν καθ' ὕπνους ἐφάνη ὁ Ἀρχιστράτηγος Μιχαήλ, παρακινῶν αὐτὸν, ὅπως ἀπέλθῃ εἰς τὸ ἐν Γοναταῖς Ἀγίασμα αὐτοῦ νὰ θεραπευθῆ. Ἀναστὰς δὲ, καὶ τοῖς οἰκείοις διηγησάμενος τὰ ὁραθέντα, εὐθὺς παρέλαβον αὐτὸν οἱ συγγενεῖς αὐτοῦ καὶ ἔφερον εἰς τὸ Ἀγίασμα καὶ ἐλούσθη καὶ ἐθεραπεύθη τελείως. Ἕνεκα δὲ τῆς θεραπείας του ταύτης, ἐκινήθη εἰς τὸ ν' ἀνεγείρῃ τὸν Ναόν ὅτε βαλὼν οἰκοδόμσυς καὶ καθαίροντες τοὐς τοίχους, διὰ νὰ βάλωσι θεμέλια, εὗρον ἐν τῷ τοίχῳ τὸ κιβώτιον. Συσκεφθέντες δὲ ἀναμεταξύ των διὰ νὰ τὸ κρύψωσι διὰ τὴν ἀξίαν τῆς ἀργυρᾶς θήκης καὶ νὰ δώσωσι τὸ ἅγιον λείψανον μόνον πρὸς τὸν ἐν τῷ χωρίω τότε τοῦ Θεολόγου διαμένοντα ἄνωθεν ἐν τῷ Μετοχίω τῆς Μονῆς Φιλοθέου Πνευματικὸν Θεωνᾶν Φιλοθεΐτην: Τὸν τίμιον Ἧλον τοῦ Σωτῆρος, ὅστις ἧτο μέσα εἰς Σταυρὸν ξύλινον, ἔθεσαν ἐπί τινα ἀγριελαίαν πλησίον τοῦ Ναοῦ τοῦ Ἀρχιστρατήγου. Παραδώσαντες δὲ τὸ Ἅγιον λείψανον τοῦ Ἁγίου Παντελεήμονος εἰς τὸν ρηθέντα Πνευματικὸν ἠρώτησεν αὐτοὐς περὶ τῆς θήκης τοῦ κιβωτίου καὶ τοῦ τιμίου Ἥλου· αὐτοί τῷ εἶπον ψευδῶς ὅτι αὐτὸ μόνον εὖρον ὑποκάτω ὑπὸ μίαν πλάκαν.

Ο Τίμιος Ήλος (= καρφί) της Σταύρωσης του Χριστού στη Θάσο. 
Ιερά Μονή Αρχαγγέλου Μιχαήλ, μετόχι της Ιεράς Μονής Φιλοθέου Αγίου Όρους.

Κατὰ θείαν παραχώρησιν δὲ δαιμονισθέντες καὶ ἔντρομοι γενόμενοι ἐκ τῆς δικαίας αὐτῶν τιμωρίας, ἐδωκαν τὸ ἀργυροῦν κιβώτιον. Τὸν δὲ τίμιον Ἥλον μέ τὸν Σταυρὸν τὸν περιέχοντα αὐτόν, παντελῶς ἠγνόησαν καὶ ἐλησμόνησαν ὅτι ἔβαλον αὐτὸν εἰς τὴν ἀγριελαίαν. Ἐν δὲ τῷ τόπῳ έκείνῳ ήν τις Γεώργιος, ποιμὴν ποοβάτων ὅστις ἔχων μάνδραν ἐκεῖ πλησίον, ἐβλεπε καθ' ἑκάστην νύκτα φῶς ὡς ἄστρον φαῖνον ὑπήγενε δὲ τὴν ἡμέραν καὶ οὐδέν ἔβλεπε. Ἐν μιᾷ δὲ νυκτὶ λαμβάνει καὶ τὸν υἱόν του καὶ πηγαίνουν εἰς τὴν ἀγριελαίαν ἐκείνην καὶ βλέποντες τὴν λάμψιν ἐφοβήθησαν καὶ δέν ἀνέβηκαν εἰς τὴν ἐλαίαν. Ἀπῆλθον δὲ εἰς τὸ χωρίον τοῦ Θεολόγου καὶ εἶπον τῷ εἰρημένῳ Πνευματικῷ Θεωνᾷ ὅλην τὴν ὑπόθεσιν.
Διότι δὲν εἷχε παρέλθει πολὺς καιρὸς ὅπου εἶχον θανατώση τοῦς Φιλοθεΐτας έκείνους Μοναχοὺς οἱ βάρβαροι καὶ ὅπου ἰάθη ὁ Ἰωάννης, ὅστις ἀνεκαίνισε τὸν Ναόν. Ὅθεν συνεπέρανεν ὁ Πνευματικὸς ὅτι ὁ τίμιος Ήλος ήτο έκεΐ εἰς τὴν ἀγριελαίαν καὶ ἀπήλθον καὶ εὖρον τὸν Σταυρὸν καὶ μέσα εἰς αὐτὸν τὸν τίμιον Ἤλον. Λαβόντες δὲ αὐτὰ εὐλαβῶς καὶ ἐντίμως, ἐφερον λιτανεύοντες εἰς τὸ χωρίον Θεολόγον, ὅπου ἐξήλθον πάντες οί τοῦ χωρίου εἰς ὑπάντησιν, καὶ κατέθεσαν ταῦτα ἐν τῷ ὡρισμένῳ Εὐκτηρίῳ παρὰ τῷ Μετοχίῳ τῆς Ἰερᾶς Μονῆς τοῦ Φιλοθέου.

Ἐξ ὧν πολλὰ καὶ δυσδιήγητα θαύματα γεγόνασι τότε. Ὅθεν μαθόντες οἱ τῆς Μονῆς Φιλοθέου, ἐγραψαν τῷ συναδέλφῳ αὐτῶν Πνευματικῷ Θεωνᾷ, νὰ παραλάβη τὸν τίμιον Ἥλον καὶ νὰ τὸν ἐπαναφέρη εἰς τὴν Ἰερὰν Μονήν. Ὅτε λαβῶν αὐτὸν ὁ Πνευ ματικὸς κατὰ τὴν προσταγήν τοῦ τότε Ἡγουμένου (9), ἐφερεν αὐτὸν εἰς τὴν Ἰεράν Μονήν. Ὁ δὲ Ἀρχιστράτηγος ὤφθη τῷ Ἡγουμένῳ μεμφόμενος αὐτῷ καθ' ὕπνους καὶ συνάμα ἐλέγχων καὶ προστάζων αὐτὸν νὰ στείλῃ τὸν τίμιον Ἧλον ὀπίσω πρὸς φύλαξιν τῶν χριστιανῶν. Αὐτὸς δὲ ῶκνει καὶ ἀνεβάλλετο τὸν καιρὸν νὰ τὸν ἀποστείλῃ. Ὅθεν ἐπροστάχθη πάλιν κατ' ὅναρ σφοδρότερον, ὅπως ἀποστείλῃ αὐτὸν καὶ μὴ ἐμποδίσῃ οὔτε νὰ ζητήσῃ αὐτὸν ὀπίσω, (αἰνιττόμενος διὰ τούτων, ὅτι θά ἐλάμβανεν αὐτὸς αὐτὸν ἐκεῖσε, ὡς ἀκριβῶς τοῦτο συνέβη). Διότι ἀπελθῶν ὁ Ἡγούμενος ἐν τῷ Σκευοφυλακίῳ, ἵνα λάβῃ αὐτὸν ἐκεῖσε, οὐχ εὗρεν αὐτὸν ἐκεῖ μὲ ἔκπληξίν του, ἔστειλε λοιπὸν τὸν εἰρημένον Πνευματικὸν ἐν Θάσῳ πρὸς ἀναζήτησιν, διότι ἐγνώρισεν ἐκ τῶν λόγων τοῦ Άρχιστρατήγου ὅτι παρέλαβεν αὐτὸν ἐν θάσῳ.

Ὁ δὲ, τῶν προβάτων ποιμὴν, ὁ προϊδῶν τὸ φῶς ἐν τῆ ἀγριελαίᾳ, ὁρᾷ λαμπρόχερον πάλιν τὸ φῶς ἐκεΐνο, καὶ δοὺς εἴδησιν ἐν τῷ παρὰ τῷ χωρίῳ τοῦ Θεολόγου Φιλοθεΐτη Πνευματικῷ καὶ λοιποῖς, ἧλθον μετὰ λιτανείας καὶ παρέλαβον αὐτὸν μετὰ προπομπῆς πολλῆς καὶ ἐναπέθεσαν ἐν τῷ Εὐκτηρίῳ τῷ παρὰ τῷ Μετοχίω τῆς τοῦ Φιλοθέου Ἰερὰς Μονῆς (10). Μετ' οὗ πολὺ τοῦ χρόνου διάστημα, ἱερεὐς τις Ἀναστάσιος τὸ ὄνομα ἐκ τοῦ χωρίου Βουλγάρων, νοσῶν βαρυτάτην ἀσθένειαν καὶ τὴν τοῦ τιμίου Ἥλου ἐπικαλούμενος δύναμιν, ἔτυχε τῆς ταχίστης ἰάσεως. Οὕτω δὲ ἐπιτυχῶν ὐγείας τελείας ὁ Ιερεὐς Ἀναστάσιος, πρὸς μνήμην ἀνεξάλειπτον τοῦ γενομένου εἰς αὐτὸν θαύματος, κατεσκεύασε τὴν ὁ ρωμένην Εἰκόνα τοῦ Ἀρχιστρατήγου καὶ τὸ μέρος τοῦ τιμίου Ἥλου ἔθηκεν ἐν Αὐτῇ, μετὰ τοῦ Σταυροῦ τοῦ περιέχοντος αὐτὸν, πρὸς φύλαξιν καὶ διατήρησιν πάντων τῶν ἐν τῆ θεοφρουρήτῳ ταύτῃ Νήσῳ Ὀρθοδόξων Χριστιανῶν (11).

Ἐπειδὴ δὲ ἦτο ἡ λαμπροφόρος Δευτέρα τοῦ Πάσχα ἡμέρα, ὅτε καὶ πάλιν ἐφάνη ὁ τίμιος Ἥλος, ἐπὶ τῇ ἀγριελαία, ἐν τῷ Ναῷ τοῦ Ἀρχιστρατήγου τὸ δεύτερον· διὰ τοῦτο ἐπεκράτησεν ἡ καλὴ συνήθεια αὕτη ἔκτοτε πανηγυρίζειν πρὸς ἀνάμνησιν τοῦ θαύματος ἐν τῆ κώμῃ τοῦ Θεολόγου καὶ ἀπέρχεσθαι ἀφ' ἐσπέρας, μετὰ κοινῆς λιτανείας καὶ δεήσεως, εἰς τὸν τόπον τὸν ἴδιον, ἤτοι ἐν τῷ Ναῷ τοῦ Ἀρχιστρατήγου καὶ ἐκτελεῖν τὴν ἑορτήν ὡς πρέπει καὶ τὴν θείαν λειτουργίαν. Ταῦτα καὶ τὰ διὰ τοῦ παντίμου Ἥλου ἐν τῃ Ἰερᾷ Μονῆ τοῦ Φιλοθέου ἱστορούμενα. Ἅτινα εἰς τὸ ὁρώμενον ὕφος, χάριν ὠφελείας καὶ μνήμης ἱστορήσαντες, δεδώκαμεν τῆς ἐν τῇ Νήσῳ ἀναγινώσκειν ἐτησίως, ἐπὶ κοινῇ ἀκροάσει τῶν ἐν τῆ λαμπρᾷ ταύτῃ πανηγύρει συναθροιζομένων πιστῶν, πρὸς ὠφέλειαν καὶ ψυχικὴν σωτηρίαν.

Ἠκούσατε ἀδελφοὶ Χριστιανοί, τὰ συντομως ἐκτεθέντα τοῦ Ἀρχιστρατήγου Μιχαήλ θαυμάσια, τὰ ἐν τῇ Νήσῳ ταύτῃ ἐκ προνοίας θείας τελεσθέντα· τὰ ὁποῖα βέβαια ἐτέλεσεν ὁ Ἀρχιστράχηγος κατὰ θείαν ἀπόρρητον οἰκονομίαν διὰ τὴν σωτηρίαν ἡμῶν. Ἀποστείλας ἡμῖν ὁ Θεὸς τὸν Ἀρχιστράτηγόν του, νὰ μᾶς βοηθήσῃ καὶ ἐξυπηρετήσῃ μὲ τὰς διαφόρους θεραπείας καὶ τὰ θαυμάσιά του, καὶ ζήσωμεν κατὰ τὸ θέλημα καὶ πρόσταγμα αὐτοῦ ὅπως ἐπιτύχωμεν τῆς παρ' αὐτοῦ σκέπης καὶ εὐλογίας. Ὁ εὔσπλαγχνος καὶ οἰκτίρμων καὶ φιλάνθρωπος Θεός, ὁ μὴ θέλων τοῦ ἀμαρτωλοῦ τὸν θάνατον, ἀλλά τὴν ἐπιστροφήν ἀναμένων καὶ προσδεχόμενος, διὰ νὰ ζήσωμεν καὶ μὴ ἀποθάνωμεν τὸν πνευματικὸν θάνατον, ἤτοι τὸν τῆς ψυχῆς, καὶ κολασθῶμεν καὶ ἀποξενωθῶμεν τῆς χάριτος αὐτοῦ, πολλὰς καὶ διαφόρους ἀφορμὰς καὶ διδασκαλίας ἔδωκεν ἡμῖν ἀνωθεν, καὶ δι' Ἀγγέλων καὶ δι' ἀνθρώπων Ἁγίων καὶ πνευματοφόρων, Προφητῶν καὶ Πατριαρχῶν· πολυμερῶς καὶ πολυτρόπως λαλήσας πρότερον τοῖς Πατρᾶσι διὰ Γραφῶν καὶ Προφητειῶν, ὕστερον ἀπέστειλε τὸν Μονογενῆ Αὐτοῦ Υἱὸν καὶ ἔλαβε τὴν ἡμετέραν σάρκα, ἐκ τῶν καθαρωτάτων αἱμάτων τῆς Ἀειπαρθένου θεοτόκου καὶ συνανεστράφη μεθ' ἡμῶν καὶ συνωμίλησε˙ καὶ τελευταῖον ἐδέξατο θάνατον ἐπονείδιστον, ὅπως ἡμᾶς ἐλευθερώσῃ ἐκ τῆς δουλείας τοῦ διαβόλου καὶ ἀπὸ τὸν θάνατον τῆς ψυχής˙ καὶ ἀναστήσας τὴν ἡμετέραν φύσιν, ὕψωσεν εἰς οὐρανοὺς καὶ συγκάθεδρον τῷ Θεῷ καὶ Πατρὶ αὐτοῦ ἐποίησε˙ δείξας ἡμῖν μετάνοιαν καὶ ὁδὸν σωτηρίας, παραγγείλας, ὁσάκις ἄν σφάλωμεν νὰ μετανοῶμεν, λέγων, «ὁσάκις ἄν πέσῃ ἔγειραι καὶ σωθήσῃ».

Ἀπέστειλεν ἔπειτα τοὐς Ἀποστόλους καὶ ἐφώτισαν τὰ πεπλανημένα ἔθνη, ἐκ τῶν ὁποίων οἱ φωτισθέντες εἴμεθα καὶ ἡμεῖς καὶ ἔδειξαν ὅσοι φρόνιμοι ἦσαν καὶ ἄξιοι, μεγάλην μετάνοιαν, δι' ἥν καὶ ἐπέτυχον ζωῆς αἰωνίου. Ἐκ τῶν ὁποίων οἱ φρονιμώτεροι διὰ νὰ μὴ προδώσωσι τὴν Πατρώαν εὐσέβειαν καὶ πίστιν αὐτῶν, ὑπεφερον μεγάλα βάσανα καὶ μαρτύρια καὶ θάνατον βίαιον, ἄλλοι ἔκαμαν ὐπερφυσικοὺς ἀσκητικοὺς ἀγῶνας ἅτινα μεγάλα κατορθωματα κατώρθωσαν, ὄχι μόνον ἄνδρες, ἀλλὰ καὶ πλῆθος γυναικῶν.

Αὐτῶν τῶν γενναίων Ἡρώων τῆς Πίστεως τὴν εὐσέβειαν, ὡς Ἰεραν Παρακαταθήκην, καὶ τὸ κήρυγμα τὸ Θεόσδοτον, ἐλάβομεν καὶ ἡμεῖς, καὶ ἄν πολιτευθῶμεν καὶ ζήσωμεν καθῶς αὐτοὶ ἔζησαν, ἔχομεν νὰ λάβωμεν καὶ τὰ αὐτὰ βραβεῖα καὶ τὰ χαρίσματα μὲ αὐτούς, καὶ νὰ γίνωμεν κατὰ χάριν Υἱοὶ Θεοῦ καὶ τέκνα Χριστοῦ. Ὅστις καὶ καταξιοῖ ἀδελφοὺς ἡμάς καλεῖν, «Μήτηρ μου καὶ Ἀδελφοί μου οὗτοί εἰσιν, οἱ τὸν λόγον ὄντες τοῦ Θεοῦ ἀκούοντες καὶ ποιοῦντες αὐτὸν». Τέκνα λοιπὸν ὄντες τοῦ Θεοῦ καὶ Πατρὸς διὰ τῆς Πίστεως τῆς εἰς τὸν Χριστὸν καὶ ἀδελφοὶ Χριστοῦ καὶ Θεοὶ κατὰ χάριν καὶ υἱοὶ Ὑψίστου. Ἐν οὐρανοῖς ἔχομεν τὸ πολίτευμα καὶ Ἀγγέλους ἔχομεν φύλακας καὶ ὐπηρέτας εἰς κληρονομίαν αἰωνίου σωτηρίας. Ἀλλ' ὤ πόσον εἷναι μέγα κακὸν εἰς, ἡμᾶς! πόση δυστυχία καὶ συμφορὰ μεγάλη! νὰ ἐκπίπτωμεν ἀπὸ τὸ τόσον ὕψος καὶ ἀπὸ αὐτὸν τὸν αἰθέρα τοῦ οὐρανοῦ διὰ μίαν κατά πικρον ἀμαρτίαν;

Διά τοῦτο κράζει καὶ ἐλεεινολογεῖ ἡμᾶς καὶ ὁ ψαλμωδὸς Δαυΐδ λέγων, «ἐγῶ εἶπα Θεοὶ ἐστὲ καὶ Υἱοὶ Ὑψίστου πάντες, ὐμεῖς δὲ ὡς ἀνθρωποι ἀπαθνήσκετε, καὶ ὡς εἷς τῶν ἀρχόντων πίπτετε». Ἰδοὺ ὅπου μὰς λέγει φανερὰ διὰ τοῦ προφήτου τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον ὅτι παρακούοντες τοῦ θεοῦ ὡς οἱ Προπάτορες ἡμῶν καὶ πρωτόπλαστοι Ἀδὰμ καὶ Εὔα ἀποθνήσκομεν, καὶ ὐπερηφανευόμενοι καὶ ἀλαζονευόμενοι, ώς ὁ Ἐωσφόρος ἐκεῖνος, ὁ εἷς τῶν ἀρχόντων, πίπτομεν, ἐκ τῆς οὐρανίου δόξης καὶ λαμπρότητος, καὶ γινόμεθα ὅμοιοι μὲ τοὺς ὐπηρέτας του ἐζοφωμένοι καὶ σκοτεινοί. Πόσων δακρύων εἷναι ἄξιοι οἱ ἀμαρτωλοί, οἱ ἀμετανόητοι ἀμαρτωλοί; πόσων θρήνων καὶ ὀδυρμῶν; καὶ πόσον εἷναι ἀθλιώτεροι καὶ δυστυχέστεροι ἐκεῖνοι, οἵτινες ἐμετανόησαν καὶ ἐξομολογήθησαν καὶ ἡγιάσθησαν διὰ τῆς ἀγίας καὶ φρικτῆς Μεταλήψεως τῶν Θείων Μυστηρίων, καὶ πάλιν ὡς κύνες ἐπιστρέφουν ἐπὶ τὸν ἴδιον ἔμετον καὶ ἐπὶ τὸν ἴδιον βόρβορον τής προτέρας ἀμαρτίας; ἀλλοίμονον εἰς τὴν τοιαύτην ἀθλιότητα καὶ τὴν μεγάλην ζημίαν των! Καὶ ποῖος νὰ μὴ κλαύσῃ καὶ θρηνήσῃ τούτους τοὐς δυστυχεῖς, οἵτινες νοσοῦντες εἰς θάνατον, ἰατρεύθησαν καὶ ἦλθον εἰς τὴν ζωήν, καὶ πάλιν ἔπεσον εἰς τὴν ἰδίαν καταδίκην καὶ ἀθλιότητα;

Ὤ ρῦσαι Κύριε, τῆς τοιαύτης ἀναισθησίας καὶ πωρώσεως! ὁ χθές, σκεῦος ἡγιασμένον καὶ ἡγνισμένον καὶ θεὸς κατὰ χάριν, σήμερον δυσωδία καὶ ἀηδέστατος βόρβορος. Καὶ διὰ ποίαν ἄραγε ἀπόλαυσιν; ἤ μάλλον διὰ βλάβην καὶ τής ἰδίας ταλαιπώρου σαρκός, τῆς ἐκ τῆς βρωμερῆς ἀμαρτίας προσγενομένης ὡς διά μέθης ἀμέτρου οἰνοποσίας, ἤ τῆς ἐκ μέθης παραφροσύνης, ἤ δι' ἕν ἄλογον μῖσος καὶ φθόνον, ἤ διὰ κατηγορίαν καὶ ὕβριν τοῦ πλησίον, ἤ διὰ βλασφημίαν καὶ ψευδορκίαν! ἐκ πάντων δὲ τούτων, παθαίνουσιν οἱ ταῦτα πράττοντες, ζημίαν ἀπέραντον καὶ αἰώνιον! Οὐαὶ τῆς καταδίκης καὶ τῆς ζημίας καὶ συμφορᾶς τῶν ἁμαρτωλῶν, τών ἀμετανοήτων ἀμαρτωλῶν! καὶ ποῖος νὰ δώσῃ εἰς ἡμᾶς πηγὰς δακρύων, διὰ νὰ τοὺς κλαύσωμεν καὶ θρηνήσωμεν ἐπαξίως; Ὅταν ποτέ ἐτόλμησαν οἱ Ἑβραῖοι, ἐκεῖνο τὸ φοβερὸν καὶ θεοστυγές ἀμάρτημα, νὰ σταυρώσουν τὸν Ποιητήν καὶ Σωτῆρά των, ἔκλαυσαν με τὴν πτῶσιν αὐτῶν σκοτισθέντες, ἡ σελήνη καὶ ὁ ήλιος καὶ έταράχθη ἡ γῆ, καὶ ἐσχίσθησαν αἱ πέτραι, καὶ ἤνοιξαν οἱ τάφοι, καὶ ἀνέστησαν ἐκ τῶν τάφων πολλὰ σώματα νεκρά, μήπως δώσωσιν αὐτοῖς αἴσθησιν καὶ μετανοήσωσι καὶ σωθῶσιν: Ἐκεῖνοι ὅμως ἔμειναν ἀναίσθητοι καὶ ἀδιόρθωτοι οἱ ἀθλιοι, ὡς κατακυριευμένοι ἀπὸ τὸν φθόνον καὶ τὴν κακίαν, τὴν μισαδελφίαν καὶ ἀσπλαγχνίαν των˙ καὶ ἄν «χαρὰ γίνεται ἐν τῷ οὐρανῷ, ἐπὶ ἑνὶ ἀμαρτωλῷ μετανοοῦντι», βέβαια ἐπὶ τοὺς ἀμετανοήτους· τούτους ἁμαρτωλοὺς καὶ ἀδιορθώτους λύπη γίνεται. Διὰ τοῦτο καὶ ὁ φιλάνθρωπος καὶ πολυεύσπλαγχνος Θεὸς εἰς τοὺς ἀμετανοήτους μένοντας, ὡς ἀπειθοῦντας εἰς τὸ Θεῖον αὐτοῦ πρόσταγμα κάι εἰς τὴν πρόσκλησίν του πέμπει τὸν θυμὸν τῆς ὀργῆς του, ὡς λέγει ὁ Ἀπόστολος, «ἔρχεται ἡ ὀργὴ τοῦ Θεοῦ ἐπὶ τοὺς υἱοὺς τῆς ἀπειθείας».

Ὁ δὲ προφήτης Δαβίδ, προτρέπων εἰς τὴν μετάνοιαν λέγει, «δεῦτε τέκνα. ἀκούσατέ μου, φόβον Κυρίου διδάξω ὑμᾶς... παῦσον τὴν γλῶσσάν σου ἀπὸ κακοῦ καὶ χείλη σου τοῦ μὴ λαλῆσαι δόλον... ἔκκλινον ἀπὸ κακοῦ καὶ ποίησον ἀγαθόν˙ ζήτησον εἰρήνην καὶ δίωξον αὐτήν», ἤτοι ἐπιδίωξον νὰ φθάσῃς καὶ κατορθώσῃς αὐτήν διότι οΐ «ὀφθαλμοΐ Κυρίου έπὶ δικαίους καὶ ὦτα αὐτοῦ εἰς (τὴν) δέησιν αὐτῶν˙ πρόσωπον δὲ Κυρίου ἐπὶ τοὺς ποιοῦντας (τὰ) κακὰ τοῦ ἐξολοθρεῦσαι ἐκ (τῆς) γῆς τὸ μνημόσυνον αὐτῶν». Ἐπειδὴ δὲ ἡμεῖς, οἱ τοῦ Ἀρχιστρατήγου Μιχαήλ Πανηγυρισταί ἠθροίσθημεν σήμερον διὰ νὰ τὸν δοξολογήσωμεν, ὡς Ἀρχάγγελον Κυρίου καὶ βοηθὸν καὶ προστάτην μας· πρέπει νὰ ἑορτάσωμεν αὐτὸν, καθὼς αὐτὸς ἀγαπᾷ, ὄχι μὲ πεπλανημένους καὶ μανιώδεις χοροὺς καὶ μὲ ἄσεμνα ἄσματα, τὰ ὁποῖα οἱ ἀνήθικοι καὶ αἰσχροὶ τραγωδῶσι καὶ οἱ ἀσεβεῖς καὶ εἰδωλολάτραι ἔκαμνον εἰς τὰς Πανηγύρεις των καὶ τὰς Ἑορτάς των, διότι καὶ τοιούτους εἶχον θεούς, χορευτάς, πόρνους, μεθύσους καὶ ἀσώτους: Ἀλλὰ ἡμεῖς ᾶς τὸν πανηγυρίσωμεν ὡς Ἀρχιστράτηγον Θεοῦ μὲ ἀγγελικὰς καὶ Θείας ὐμνωδίας καὶ ἐκκλησίαστικὰ ἄσματα.

Διότι ἡμεῖς ὡς Χριστιανοί, οὕτω διδασκόμεθα παρὰ τῆς Χριστοῦ Έκκλησίας, νὰ ψάλωμεν μόνον εἰς τὰς Ἑορτὰς μας καὶ εἰς ταῖς χαραῖς καὶ ταῖς εὐθυμίαις μας, ὄχι δὲ καὶ νὰ τρωγῳδῶμεν, διότι δὲν ἔχομεν εἰς τοῦτο ἄδειαν ἰδοὺ τὶ λέγει ὁ Ἀπόστολος Ἰάκωβος, «εὐθυμεῖ τις ψαλλέτω» καὶ ἀλλαχοῦ «οἱ τραγῳδῶντες πληροῦνται πνεύματος δαίμονος, οἱ δὲ ψάλλοντες πληροῦνται Πνεύματος Ἀγίου». Ἐὰν οὕτω ποιῶμεν, τότε ἀληθῶς ἔχομεν φίλον καὶ βοηθον καὶ ὐπέρμαχόν μας τὸν Ἀρχιστράτηγον καὶ τότε δέχεται τὴν Ἑορτὴν καὶ Πανήγυρίν μας, ὅταν κάμωμεν ὡς αὐτὸς ἀγαπᾷ· ὅταν ὅμως κάμνωμεν τὰ ἐναντία τῆς θελήσεώς του, τότε κάμνομεν αὐτον ἐχθρὸν καὶ πολέμιόν μας. Διότι αὐτὸς εἶναι παραστάτης καὶ ὑπηρέτης Θεοῦ καὶ διωρισμένος ἀπὸ αὐτὸν νὰ μὰς βοηθῇ εἰς τὰς χρείας καὶ τὰς ἀνάγκας μας, εἰς ἐκείνας ὅπου μὰς προξενοῦν τὴν σωτηρίαν, καὶ χαρίζει ήμῖν ἴασιν καὶ ὐγείαν, ἀλλ' ὅταν μετανοῶμεν καὶ ἀφίνωμεν τὰ κακὰ καὶ κάμνομεν τὰ καλά. Ὅταν δὲ, μετὰ τὴν ἴασιν καὶ ὐγείαν, ἐπιστρέφομεν εἰς τὰς πρώτας κακίας καὶ ἀμαρτίας, τότε παντελῶς δέν μἀς βοηθεῖ, ἀλλὰ καὶ παιδεύει καὶ τιμωρεῖ, ώς ἀπειθεῖς καὶ ἀτάκτους.

Ἀλλ' ὧ μέγιστε τοῦ Θεοῦ Ἀρχιστράτηγε, ἐπισκίασον καὶ ἡμὰς τῇ χάριτί σου καὶ ἐπίστρεψον τὴν αἰχμαλωσίαν τῶν ψυχῶν ἡμῶν καὶ ἐπίστρεψον πρὸς Θεῖον φόβον τὰς καρδίας ἡμῶν καὶ ἀξίωσον τῆς βασιλείας τῶν οὐρανῶν. Ἀμήν.*

*« Τοῖς μὴ πίστει καθαρᾶ καὶ ἀπλῆ καὶ ὁλοψύχω κσρδία τὰ τοῦ Σωτήρος ἡμῶν καὶ θεοῦ καὶ τῆς ἀχράντως αὐτὸν τεκούσης Δεσποίνης ἡμῶν θεοτόκου καὶ τὼν λοιπῶν Ἁγίων ἐξαίσια θαύματα δεχομένοις ἀλλὰ πειρωμένοις ἀποδείξεσι καὶ λόγοις σοφιστικῆς ὡς ἀδύνατα διαβάλλειν, ἤ κατὰ τὸ δοκοῦν αὔτοῖς παρερμηνεύειν καὶ κατὰ τὴν ἰδίαν γνώμην συνιστᾶν ἀνάθεμα».

(Ὄρα εἰς τὸ Τριώδιον ἐκ τοῦ Συνοδικοῦ τῆς ἑβδόμης Οἰκουμενικῆς Ἁγίας Συνόδου).

---

(1) Ἐκ τούτου ἐπεκράτησε καὶ ὠνομάσθη ἡ Κώμη αὔτη Θεολόγου.
(2) «Ἐν τινι ὑπομνήματι ἐπὶ Βασιλείου (867 886) εὔρηται δὲ ὅτι, τῷ (868), ἀφίκετο ἐκ Θάσου Ξενοφῶν τις Μοναχὸς, μαθητὴς τοῦ Όσίου Λουκᾶ τοῦ Θασίου, μετὰ τὴν αὐτοῦ κοίμησιν καὶ ἐγκαταβίωσεν ἐν τοῖς ὁρίοις τῆς Μονὴς Φιλοθέου» (ὅρα σελίδι 585 ἐκ τῆς ἐν Ἁγίῳ Ὅροι Ἱστορίας τοῦ πανοσιολογ. Γερασ. Σμυρνάκη).

(3) Ὁ αὐτὸς δὲ οὗτος πάλιν λέγει ὡς ἐξὴς ἐν τῇ 583 σελίδι. «Βραδύτερον δ' ἀναφέρεται Νικηφόρος ὁ Βοτανειάτης (1078 1081) ὅστις ηὕξησε καὶ ἀνεκαίνισε τὴν Μονὴν σαθρωθεῖσαν, πλεῖστα δὲ κειμήλια ἀφιέρωσεν, ἐν οἶς καὶ μέρος τοῦ τιμίου Ἤλου.

(4) ΕὐΘὺς δὲ ἐκτοτε ἕπαυσε τοῦ νὰ ῥέει ἔσωθεν ἐκ τοῦ Ναοῦ ἡ πηγὴ τοῦ Ἁγιάσμστος καὶ ἀνέβλυσε κάτω ἐν τῇ παραθαλασσία.

(5) ΣΗΜ. Ὁ δὲ Πανοσιολογιώτατος Γεράσιμος Σμυρνάκης ἐν τῆ Ἀγιορειτικῆ αὐτοῦ ἱστορία περὶ τοῦ τιμίου Ἤλου, ἀναφέρει ὡς ἐξῆς : «Προσέτι ὑπῆρχε καὶ τμήμα τοῦ τιμὶου Ἤλου τοῦ Σωτῆρος, δωρηθὲν ὑπὸ τοῦ Νικηφόρου Βοτανειάτου, ἤδη ἀποκείμενον ἐν τῷ ἐν Θάσῳ Μετοχίῳ τῆς Μονῆς ἐν τῷ Χωρίω Θεολόγῳ»... Ἐπίσης παρακατιών ὁ αὐτὸς λέγει ὡς ἐξῆς : «Ὅτε Νικηφόρος ὁ Βοτανειάτης ἐπεσκέφθη τὸ Ἀγιον Ὄρος, ἀφιέρωσε πολλὰ κειμήλια τῇ Μονῇ Φιλοθέου, ἐν οἶς καὶ τὸν τίμιον Ἤλον. Κατὰ τὸ 1630 ὁ Μητροπολίτης Μαρωνείας θελήσας ν' ἀποσπάσῃ αὐτὸν ἐκ θάσου, δὲν ἠδυνήθη, ἐξαναστάντων τῶν κατοίκων κατ' αὐτοῦ, οἴτινες θεωροῦσιν αὐτὸν ὡς ἀλεξίκακον διὰ τὸν τόπον αὐτῶν ἄχρι σήμερον...»

(6) Λέγω ἐν τῷ κάτωθι Μετοχίῳ διότι ἡ Ἰερὰ Μονὴ τοῦ Φιλοθέου ἔχει καὶ ἄλλο Μετόχιον ἐν τῇ κώμῃ τοῦ Θεολόγου ὡς γνωστὸν τυγχάνει τοῖς πᾶσι.

(7) Τὸ κάτωθι Μετόχιον συνορεύεται ἐκ τὴς δυτικὴς αὐτοῦ πλευρὰς ἀπὸ τὸν Λάκκον τῆς Σόφενας περιλαμβανομένου ὅλου τοῦ Λάκκου ἀπὸ θαλάσσης ἄχρις ἀνω, ὅπου στρέφονται καὶ περιλαμβάνουν τὸ λεγόμενον Κελλὶ καὶ προχωροῦν ἐπάνωθεν τῶν κορυφῶν τοῦ δάσους εἰς τὸν λεγόμενον Σταυρὸν καὶ κατεβαίνουν ἀπὸ τὰ κναδάδικα καὶ τὸ ἐλαιοπρίνι καὶ κατέρχονται ἕως θαλάσσης, ὅπου περιλαμβάνουν τὸ κατὰ θάλασσαν Ἀγίασμα καὶ τὴν Ἐκκλησίαν τοῦ Μιχαὴλ Ἀρχαγγέλου περιστρεφόμενα καὶ περικλείοντα τὸν ἐλαιῶνα ὅλον καὶ τὸν παλαιὸν Ἁρσανᾶν μετὰ τοῦ Λάκκου τῆς Σόφενας καὶ τὴν βαθείαν Ποταμίαν.

(8) Αύτό συνεπιμαρτυρεῖ καὶ ὁ περί ταῦτα Ιστορικός Γεράσιμος Σμυρνάκης ἐν σελίδι 585 τῆς αὐτοῦ Ιστορίας.

(9) Ἦτο δὲ τότε Κοινόβιος ἡ Ἱερά Μονὴ τοῦ Φιλοθέου καὶ ὡς τοιαύτη, εἷχε καὶ Ἡγούμενον κατὰ τὴν ἐπικρατοῦσαν τάξιν.

(10) Ἧτο δὲ τότε, ὅτε εὐρέθη τὸ δεύτερον ἐν τῇ ἀγριελαία ὁ τίμιος Ἧλος τοῦ Σωτήρος, μετὰ τὸ Πάσχα ἡ δευτέρα τῆς Διακαινισήμου καὶ ἐπειδὴ καθὼς ὑπεδείχθει, ὁ Ἀρχιστράτηγος Μιχαήλ μετέφερεν αὐτὸν ἐκ τῆς Ἱερᾶς τοῦ Φιλοθέου Μονῆς καὶ κατέθεσεν ἐν τὴ παρὰ τῷ Ναῷ αὐτοῦ ἀγριελαία. Ἐκ τούτου ἠκολούθησεν νὰ ἑορτάζηται ἐξαιρετικῶς ἐκεῖ ὁ Ἀρχιστράτηγος μετὰ τοῦ τιμίου Ἤλου τῇ Τρίτη τῆς Διακαινισήμου. Ὅπου κατ' ἔτος, κατέρχονται μετὰ προπομπής καὶ λιτανείας φέροντες τὸν τίμιον Ἧλον μετὰ τῆς εἰκόνος τοῦ Ἀρχιστρατήγου καὶ ἀφ' ἑσπέρας μετὰ ἀγρυπνίας ἐπιτελοῦσι τὴν ἑορτὴν καὶ τὴν πρωΐαν τῆς Τρίτης τῆς Διακαινισήμου γίνεται ἡ θεὶα λειτουργία καὶ συνευωχοῦνται καὶ πάλιν ἐπανέρχονται μετὰ λιτανείας καὶ ἐναποθέτουν τὸν τίμιον Ἦλον μετὰ τῆς εἰκόνος τοῦ Ἀρχιστρατήγου ἐν τῷ Μετοχίῳ τῆς Μονῆς.

(11) Αὐτὴν τὴν κατασκευὴν εἶδον ἰδίοις ὁφθαλμοῖς τὴν Εἰκόνα τοῦ Ἀρχιστρατήγου ἱστορισμένην ἐν μέσῳ ἑξαπτερύγου, ὄπισθεν ἕχουσαν ἐφηρμοσμένον Σταυρὸν ἐξ ἀργύρου πάντα περικεχρυσωμένα, μὲ τὴν ἐπιγραφήν τοῦ ἀνωθεν Ιερέως Ἀναστασίου καὶ ἰδιαιτέρως τὴν ἐπιγραφὴν Ἀνθίμου Ἱερομονάχου Φιλοθεΐτου μὲ τὴν χρονολογίαν τοῦ τελευταίου 1866 μηνὶ Μαρτίῳ τοῦ πρώτου δυσανάγνωστος κατασταθεῖσα ἡ χρονολογία.

Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ´.
Τῶν οὐρανίων Στρατιῶν ὁ Ταξίαρχος, ὁ Μιχαὴλ ὁ θαυμαστὸς καὶ Ἀρχάγγελος, ὁ τῷ ἀστέκτῳ θρόνῳ παριστάμενος, ὁ λαμπρὸς καὶ πάμφωτος, λειτουργὸς τῆς Τριάδος, λύτρωσαι κακώσεων, καὶ δεινῶν ἡμᾶς πάντας, τοὺς προσφυγόντας σκέπη σου σοφέ, ὁ ἐν κινδύνοις προστάτης καὶ πρόμαχος.

Ἕτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ´.
Οἱ τῷ τεμένῃ τῷ πανσέπτῳ προστρέχοντες, τοῦ Ἀρχαγγέλου ἐκ ψυχῆς ἀνακράξωμεν, μετὰ ζεούσης πίστεως Ἁγίασμα αὐτοῦ, πόθῳ ἀρυόμενοι ἐκ δεινῶν συμπτωμάτων, τάχος ἐκλυτρούμενοι, Ἥλου χάριτι θείᾳ, καὶ νοσημάτων τὴν ἀπαλλαγήν, ἐπαπολαύσωμεν σθένει τοῦ Πνεύματος.

Κοντάκιον
Ἦχος πλ. δ΄. Τῇ Ὑπερμάχῳ.
Τῷ Ἀρχαγγέλῳ οἱ πιστοὶ νῦν προσπελάσωμεν, ὡς χορηγοῦντι δαψιλῶς πᾶσιν ἰάματα, ἀναμέλποντες ἐφύμνια μετὰ πόθου, ὡς τὴν χάριν ἐκ Θεοῦ λαβὼν Ἀρχάγγελε, ἀπὸ πάσης ἡμᾶς ῥῦσαι περιστάσεως, τούς σοι κράζοντας· Χαῖρε, θεῖε Ἀρχάγγελε.

Κάθισμα
Ἦχος δ´. Κατεπλάγη Ἰωσήφ.
(Μετὰ τὴν α΄ στιχολογίαν)
Δεῦτε ἅπαντες πιστοί, δεῦτε θεάσασθε θερμώς, θαῦμα παράδοξον καὶ γάρ, σήμερον ἔλαμψεν ἡμῖν, ἐν τῷ πανσέπτῳ Ναῷ τοῦ Ἀρχιστρατήγου Ἁγίασμα σεπτόν, παθῶν καθάρσιον, καὶ πάντων τῶν δεινῶν ἐλατήριον, ἐν ᾧ λαμπρῶς τελοῦντες τὴν Πανήγυριν· πᾶς ὁ τῆς Θάσου λαὸς γηθόμενος· καὶ γὰρ παρέχει, πᾶσιν ἰάσεις, τοῖς προσιούσιν αὐτῷ μετὰ πίστεως.

Ἕτερον Κάθισμα
Ἦχος α´. Τὸν Τάφον σου Σωτήρ.
(Μετὰ τὸν Πολυέλεον)
Ἀρχάγγελε Θεοῦ, Μιχαὴλ πρωτοστάτα, ὁ πάντων τῶν πιστῶν, βοηθός τε καὶ φύλαξ· συμφώνως τιμῶμέν σε, ἀνυμνοῦντες τὴν δόξαν σου· σὺ γὰρ γέγονας, Ἁμαρτωλῶν σωτηρία, καὶ ἀντίληψις, καὶ κραταιὰ προστασία, πᾶσι τοῖς προστρέχουσι.

Ἕτερον Κάθισμα
Ἦχος δ´. Ὁ ὑψωθεὶς ἐν τῷ Σταυρῷ.
Τῶν οὐρανίων Στρατιῶν ὁ Ταξίαρχος, ὁ Μιχαὴλ ὁ θαυμαστὸς καὶ πανένδοξος, ὁ τῷ ἀστέκτῳ θρόνῳ παριστάμενος, μέσον ἡμῶν πάρεσο, παρεμβάλων καὶ σκέπων, πτέρυξι φρουρῶν ἡμᾶς, τῆς ἀΰλου σου δόξης, καὶ τῶν δεινῶν λυτρούμενος ἀεί, ὁ ἐν κινδύνοις προστάτης θερμότατος.

Ἕτερον Κάθισμα
Ἦχος β´. Τὰ ἄνῳ ζητῶν.
(ΠΑΡΑΚΛΗΣΙΣ)
Προστάτην θερμόν, καὶ φύλακα Ἀρχάγγελε, πλουτοῦντες ἀεί, οἱ πίστει σοι προστρέχοντες, ἐκτενῶς βοῶμέν Σοι, Μιχαὴλ Ἀρχιστράτηγε, πρόφθασον, καὶ ἐκ κινδύνων λύτρωσαι ἡμᾶς ταῖς θείαις μεγίσταις προστασίαις σου.

Ὁ Οἶκος
Ἄγγελος Ταγματάρχης, τῶν ἀΰλων Ἀγγέλων, ἐκτίσθης πρὸς Θεοῦ πανταιτίου· ἐν σιγῇ νοερᾷ Μιχαήλ, φωτὸς ἐκ τοῦ πρώτου, φῶς ὄντως δεύτερον, διό σοι ἐφύμνια βοῶμεν ταῦτα·
Χαῖρε, νοὸς κοσμογόνου κτίσμα· χαῖρε, φωτὸς πρωτοφώτου χύμα.
Χαῖρε, Πρωτοστάτα θεότητος πύρινε· χαῖρε, τῆς Τριάδος λειτουργὲ λαμπρότατε.
Χαῖρε, πνεῦμα θεοείκελον ἄϋλον πυριφλεγές· χαῖρε, ζῶον τὸ ἀθάνατον Θεοῦ ὑμνολογικόν.
Χαῖρε, τοῦ ἐμπυρίνου οὐρανοῦ προστατεύων· χαῖρε, τοῦ διακόσμου νοητοῦ ὁ ἐξάρχων.
Χαῖρε, φωστὴρ εὐγνωμόνων τάξεων· χαῖρε, πρηστὴρ ἀχαρίστου πνεύματος.
Χαῖρε, δι᾿ οὗ φύσις Ἀγγέλων ἐστη· χαῖρε, δι᾿ οὗ ὁ Σατὰν κατεβλήθη.
Χαῖρε, θεῖε Ἀρχάγγελε.

Μεγαλυνάριον
Νόων πάντων θείων τὴν καλλονήν, σκέπην Ὀρθοδόξων καὶ ἀπόρων τὸν βοηθόν, Μιχαὴλ τὸν μέγαν, πιστῶν πάντων προστάτην, καὶ μέγαν πολιοῦχον, πιστῶς ὑμνήσωμεν.

Ἕτερον Μεγαλυνάριον
Τὸ Ἁγίασμά σου ἐν Γοναταῖς, ἄλλην κολυμβήθραν, ὑπερβᾶσαν τοῦ Σιλωάμ, καὶ τοῦ ἐν ταῖς Χώναις, παρέχει γὰρ τοῖς πᾶσι, τὴν ἴασιν ἀφθόνως, Θεοῦ Ἀρχάγγελε.

Ἕτερον Μεγαλυνάριον
Τὸ τῆς Νήσου Θάσου κλέος λαμπρόν, Κώμης θεολόγου, τὴν κρηπῖδα καὶ ὀφθαλμόν, καὶ τῶν ἀσθενούντων, ταχὺν ὄντως Σωτῆρα, Ἀρχάγγελον Κυρίου, ἀνευφημήσωμεν.

Ἕτερον Μεγαλυνάριον
Σὲ τὸν ἀστραπόμορφον Μιχαήλ, ἡ τῆς Νήσου Κώμη, Θεολόγου ἐν τοῖς δεινοῖς, ἔχειν ἠξιώθη, φρουρόν τε καὶ προστάτην, διὸ καὶ μεγαλύνει, σοῦ τὴν πανήγυριν.

Ἕτερον Μεγαλυνάριον
Εἰ καὶ ἐσαθρώθη ὁ Σὸς Ναός, ἀλλ᾿ ἡ τούτου χάρις, διαμένει διὰ παντός, ὑγιεῖς τηροῦσα, τοὺς πόθῳ σου τιμῶντας, Εἰκόνα τὴν Ἁγίαν καὶ τὸ Ἁγίασμα.

Ἕτερον Μεγαλυνάριον
Δεῦτε οἷ ἐν νόσοις παντοδαπαῖς, πόθῳ θεῖον Ἧλον, ἀσπαζόμεθα καὶ σεπτήν, Μιχαὴλ τοῦ θείου, Εἰκόνα σεβασμίαν, καὶ χάριν ἰαμάτων ἀπαῤῥυόμεθα.

Ἕτερον Μεγαλυνάριον
Πάντων νοσημάτων ἀπαλλαγήν, πυρετῶν καὶ ῥίγους, ἰατρὸν καὶ θεραπευτήν, ἔχομεν τὸν μέγαν, Ἀρχάγγελον Κυρίου, καὶ Ἧλον τοῦ Δεσπότου, τὸν ἀεισέβαστον.

Ἕτερον Μεγαλυνάριον
Δέχου τὰς αἰτήσεις Παμβασιλεύ, τοῦ Σου Ἀρχαγγέλου, Ταξιάρχου τε Μιχαήλ, καὶ τῆς Σῆς Ἀχράντου, Μητρὸς τῆς Ὑπεραγνοῦ, καὶ ῥῦσαι σοῖς ἱκέτας, πάσης κακώσεως.

Ἰδιόμελον ἐκ τῆς Λιτῆς
Ἦχος α΄.
Τῶν νοερῶν Δυνάμεων Ἀρχιστράτηγε, Μιχαὴλ πρωτοστάτα τῶν θείων Ταγμάτων, ταῖς ἡλιακαῖς ἀκτῖσι καταλαμπόμενος, ὡς φῶς λευχειμονῶν ἐν ὑψίστοις καὶ καταυγάζων κόσμον τοῖς θαύμασι, καὶ μαρμαρυγαῖς τὴν οἰκουμένην φωταγωγῶν, ἀδιαλείπτως Θεῷ παριστάμενος, καὶ τὸν Τρισάγιον ὕμνον ἀναμέλπων, πρεσβεῦε σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

Ἕτερον Ἰδιόμελον ἐκ τῆς Λιτῆς
Ἦχος α΄.
Ἀγάλλεται σήμερον ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ, λαμπρυνομένῃ τῇ χάριτι, καὶ πιστῶς πανηγυρίζει τῶν φιλεόρτων τὸ σύστημα ἐπὶ τῇ τερατουργίᾳ τοῦ θαύματος, τοῦ Ταξιάρχου καὶ Ἀρχαγγέλου Μιχαήλ, τοῦ ἓν Γοναταῖς Ἁγιάσματος, καὶ δοξάζει Χριστόν, τὸν τὴν χάριν νέμοντα τοῖς ἐκ πόθου, βοῶσιν αὐτῷ· χαῖρε πρωτοστάτα Θεότητος πύρινε, καὶ Τριάδος λειτουργέ, χριστωνύμων σθένος, πηγὴ θαυμάτων ποικίλων, καὶ πᾶσι τάς ἰάσεις παρέχων, φρουρὸν καὶ ὅπλον βασιλέων, πιστῶν κραταιότατον· ἡμῶν δὲ προστάτα καὶ πρόμαχε, τῇ προστασίᾳ σου διασῴζων ἡμᾶς, καὶ παρέχων φωτισμόν, ταῖς ψυχαῖς ἡμῶν.

Ἕτερον Ἰδιόμελον ἐκ τῆς Λιτῆς
Ἦχος β´.
Μέγας ἦχος τῶν ἐορταζόντων πέφηνεν, ὁ μέγας Ταξίαρχος, τῶν Ἀσωμάτων Δυνάμεων, ἐν τῷ σεπτῷ Ναῷ τοῦ ἐν Γοναταῖς Ἁγιάσματος, νοερῶς ἐποπτανόμενος, νοσοῦντας θεραπεύει, καὶ παντοίων κινδύνων λυτροῦται, τοὺς ἐπικαλουμένους τὴν θείαν ἀντίληψιν· διὸ πάντες πιστοί, ἐν φωνῇ ἀγαλλιάσεως, μεγαλύνομεν τὸ ὄνομα αὐτοῦ· δοξολογοῦντες τὰ ὑπερφυῆ καὶ ἐξαίσια αὐτοῦ θαυμάσια, καὶ βοῶντες εὐχαρίστως· σῶζε ἡμᾶς καὶ σκέπε, Μέγιστε, Μιχαὴλ Ἀρχάγγελε, ἐκ παντοίων κινδύνων, καὶ κολάσεως λύτρωσαι.

Ἕτερον Ἰδιόμελον ἐκ τῆς Λιτῆς
Ἦχος δ´.
Σήμερον συγκαλεῖται ἡμεῖς, τάς ὀμηγύρεις τῶν πιστῶν, ἡ πανέορτος πανήγυρις, τοῦ Ἀρχαγγέλου Μιχαήλ, δεῦτε οὖν φιλέορτοι, ἑορτάσωμεν ψαλμικώς, τὰς αὐτοῦ μεγαλουργίας· ἰδοὺ γὰρ οἱ προστρέχοντες πίστει καὶ πόθῳ ἐν τῷ σεπτῷ αὐτοῦ Ἁγιάσματι, κορέννυνται ἰάματα ψυχῶν τε καὶ σωμάτων, παραλύτους γὰρ συνέσφιγξε, καὶ πᾶσαν αἴτησιν τοῖς πᾶσι χορηγεῖ· πάντες οὖν πρὸς αὐτὸν βοήσωμεν, φύλαξον ἡμᾶς, ἐν τῇ σκέπῃ τῶν πτερύγων σου, ἐκ πάσης ἐπηρείας, ὁρατῶν καὶ ἀοράτων ἐχθρῶν, καὶ σῶσον τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

Πηγή κειμένου:

http://www.saint.gr/4356/saint.aspx

Πηγή φωτογραφιών:

http://leipsanothiki.blogspot.gr/2015/04/439.html#more