Ο ΣΑΛΕΥΘΗΣ ΚΑΙΡΟΣ ΑΜΑΥΡΩΣΕΝ ΤΗΝ ΧΕΙΡΟΤΟΝΙΑΝ
Ο ΣΑΛΕΥΘΗΣ ΚΑΙΡΟΣ ΑΜΑΥΡΩΣΕΝ ΤΗΝ ΧΕΙΡΟΤΟΝΙΑΝ
Τήν 18ην ’Ιανουάριου 1923,ή έπανάστασις βάσει
τοΰ πορίσματος τής έν λόγω ’Επιτροπής, έθεσεν ἐν ἰσχύει Νομοθετικόν
Διάταγμα υπογραφέντος ύπό του Βασιλέως Γεωργίου του Β’,διά του
όποίου:α).’Από τής 16ης Φεβρουαρίου 1923 καθ' άπασαν την Ελλάδα
άντικαθίσταται έν ταίς πολιτικαίς έν γένει σχέσεσι τό ισχύον ήδη
Ίουλιανδν Ήμερολόγιον διά νέου τοιούτου,όπερ άποκαλείται «Πολιτικόν
Ήμερολόγιον».β).Τό νέον ήμερολόνιον προπορεύεται του ήδη ίσχύοντος
Ίουλιανού κατά δέκα τρεις πλήρεις ήμέρας. Επομένως,ή 16 Φεβρουαρίου 1923
έσται έν πάσαις ταΐς πολιτικαίς σχέσεσιν ή 1 Μαρτίου
1923.γ).Διατηρείται έν ισχύει τό Ίουλιανόν Ήμερολόγιονόσον άφορά έν
γένει τήν ’Εκκλησίαν καί τάς θρησκευτικάς έορτάς.δ) Ή πρώτη Ίανουαρίου
τοΰ νέου ήμερολογίου έσται ή πρώτη έκάστου νέου έτους. Ή Εθνική Εορτή τής
25ης Μαρτίου καί πάσαι αί κατά τούς κειμένους νόμους έορτάσιμοι καί
έξαιρετέαι ήμέραι ρυθμίζονται κατά τό Ίουλιανον Ήμερολόγιον.Τήν 29ην
Δεκεμβρίου 1922, συνήλθεν ή «Μείζων Σύνοδος » εις μίαν μόνον Συνεδρίασιν
καί «έπεκύρωσε» διά τής πλειοψηφίας των φίλων της έπαναστάσεως τάς
γενομένας έκκλησιαστικάς πράξεις καί έπεμβάσεις αυτής. Ώς πρός δέ τόν
έκδιωθέντα ύπό τής έπαναστάσεως κανονικόν Μητροπολίτην Αθηνών
θεόκλητον,άπεφάσισε,«όπως άποκατασταθή ό ποτέ ’Αθηνών κ.θεόκλητος είς τό
αρχιερατικόν άξίωμα,ουχί όμως καί είς τόν Μητροπολιτικόν θρόνον τών
’Αθηνών.
Τήν 5ην Φεβρουάριου 1923,συνήλθεν είς τόν Ύπουργείον τών Στρατιωτικών,τό
Υπουργικόν Συμβούλιον διά νά συσκεφθή έπί θεμάτων τής ’Εκκλησίας καί
«άπεψάσισεν» νά διορίση «άριστείνδην» Σύνοδον διά τήν έκλογήν του νέου
Μητροπολίτου Αθηνών.Είς τήν νέαν αύτήν Σύνοδον περιελάμβανον τούς
Μητροπολίτας Τρίκκης,Σύρου,Γυθείου καί τούς νεοχειροτονηθέντας,Κορινθίας
καί Κυθήρων! Καί τούτο, διότι ήθελον,ό νέος
Μητροπολίτης ’Αθηνών νά έκλεγή «όμοφώνως» ο έκλεκτός των.Αλλά,ώς
φαίνεται,ή νέα αυτή έπέμβασις είς τά έσωτερικά τής ’Εκκλησίας θά ήτο
πολύ προκλητική,άλλά θά είχε καί συνέπειες διά τόν νέον Μητροπολίτην,καί
διά τούτο άφησαν τήν ίδιαν σύνθεσιν τής Συνόδου,ώς ειχεν
πρότερον,άρκεσθέντες είς τήν πλειοψηφίαν αυτής,ή όποιαν ώς γνωστόν,ήσαν
ίδικοί των άνθρωποι. Η Ιερά Σύνοδος άπετελουμένη ύπό τών
Σεβασμιωτάτων Μητροπολιτών θεσσαλιώτιδος καί Φαναριού Εύθυμίου,Σύρου κάί
Τήνου ’Αθανασίου,Δημητριάδος Γερμανού, Τρίκκης καί Σταγών Πολυκάρπου
καί Ναυπακτίας ’Αμβροσίου,συνήλθεν τήν 11ην π.μ. τής 9ης Μαρτίου 1923
ν.ήμ. ύπό τήν Προεδρίαν τού έχοντος τά πρεσβεία τής Άρχιερωσύνης
θεσσαλιώτιδος Ευθυμίου είς συνεδρίαν,μέ τήν εντολήν νά προβή είς τήν
έκλογή του Μητροπολίτου ’Αθηνών.«Ή συνεδρίασις διαρκέσασα μέχρι τήν 5ην
άπονευματινήν υπήρξε θυελλώδης καί πλήρης έπεισοδίων.Έν άρχή τής
συνεδριάσεως ό Σεβασμ. Τρίκκης λαβών τόν λόγον υπέδειξεν,όπως ή ''Ιερά
Σύνοδος προτείνη είς τήν Κυβέρνησιν διά τήν πλήρωσιν τοΰ Μητροπολιτικοΰ
θρόνου τους ’Αρχιμανδρίτας κ.κ.Χρυσόστομον Παπαδόπουλον,Καθηγητήν τοΰ
Πανεπιστημίου,Γερμανόν Βασιλάκην τής Ελληνικής ’Εκκλησίας Παρισίων καί
Κ.Παγώνην τής Ελληνικής ’Εκκλησίας Λονδίνου,έξ ών αϋτη νά έκλέξη τόν
κατάλληλον.Μέ τήν πρότασιν τού Σεβασμ. Τρίκκης συνεφώνησε καί ό Σεβ.
Ναυπακτίας,πλέξας τό έγκώμιον τοΰ κ. Παπαδοπούλου. Ό
Σεβασμ. Δημητριάδος διαφωνών ριζικώς πρός τόν Σεβασμ. Τρίκκης διά τό
πρόσωπον του κ. Παπαδοπούλου είπεν,ότι ή Ί. Σύνοδος δέν δύναται νά
προτείνη αύτόν διά τόν Μητροπολιτικόν θρόνον,έφ΄όσον έναντίον του
ύπάρχει:α).κατηγορία διά ΔΟΓΜΑΤΙΚΟΥΣ λόγους,έπί ΑΙΡΕΣΕΙ καί έλλείψει
σβέσεως,καί β).έχει έκδιωχθή υπό του Πατριάρχου Ιεροσολύμων καί δέν έχει
«συστατικήν» έπιστολήν καί «άπολυτήριον».Ό Σεβασμιωτος Σύρου συνεφώνησε
μέ τήν γνώμην τού Σεβασμ. Τρίκκης.Ό Προεδρεύων Σεβασμ. Θεσσαλιώτιδος
συνεφώνπσεν άπολύτως μετά του Σεβασμ.Δημπτριάδος».Παρ’ ολας χάς
διαμαρτυρίας των άειμνήστων Δημπτριάδος και θεσσαλιώτιδος,ή πλειοψηφία
(!) τής Συνόδου,φίλοι τοϋ Χρυσοστόμου Παπαδοπούλου,μέ έντολήν τής
έπαναστάσεως καί μέ ψήφους 3 (Τρίκκης-Σύρου-Ναυπακτίας) υπέρ καί 2
(Θεσ/τιδος Δημητριάδος),έξέλεξαν Μητροπολίτην ’Αθηνών τόν έκλεκτόν τής
έπαναστάσεως καί τοϋ Βενιζελικού Κόμματος,τόν Χρυσόστομον Παπαδόπουλον! Τόση
ήτο ή βία των διά νά τόν έπιβάλλουν,ώστε τήν ήμέραν άργά το βράδυ
«ένεκρίθη» ύπό τής έπαναστάσεως και έκυρώθη,μέ Βασιλικόν Διάταγμα. Τήν
έπομένην ήμέραν,Σάββατον 10 Μαρτίου 1923 ν.ήμ. έγένετο ή χειροτονία εις
τόν Μητροπολιτικόν Ναόν τών ’Αθηνών,παρουσία του ’Αρχηγού τής
έπαναστάσεως Νικ. Πλαστήρα,τής Κυβερνήσεως,του έν Άθήναις άντιπροσώπου
του Πάπα «έπισκόπου» Louis Reti καί του άντιπροσώπου του «Άρχ/που» του
Canterbury Wiyram.Τήν χειροτονίαν έτέλεσαν οί τρεις ψηφίσαντες τούτον
Αρχιερείς,ό Σύρου ’Αθανάσιος,ό Ναυπακτίας ’Αμβρόσιος και ό Τρίκκης,
Πολύκαρπος.Ουδείς έκ τών παρεπιδημούντων ’Αρχιερέων έλαβεν μέρος κατά
τήν χειροτονίαν.Ένώ έν Άθήναις έγένοντο τελεταί,πανηγυρισμοί καί
δεξιώσεις διά τήν άνάδειξιν καί τήν χειροτονία του «έκλεκτού» τής
έπαναστάσεως καί τών σκοτεινών δυνάμεων-όπως άπεδείχθη
άργότερον-Χρυσοστόμου Παπαδοπούλου,ο θεός έδειξε τήν άποδοκιμασίαν Του.Τήν
πρωία τοϋ Σαββάτου,(ήμέρα τής χειροτονίας του),10 Μαρτίου ν.ήμ. ο
καιρός ήτο «άνοιξιάτικος» καί όλα έδειχναν, ότι θά έπακολουθούσε μία
ήρεμη ήμέραν.Ούδείς έφαντάζετο τήν «συμφοράν».''’Ολίγον μετά
μεσημβρίαν,καθ’ ήν άκριβώς ώραν εις τό Μητροπολιτικόν μέγαρον παρείχοντο
άναψηκτικά έπί τω χαρμοσύνω γεγονότι τής πληρώσεως του Μητροπολιτικού
θρόνου,ό ούρανός καλύπτεται άπό κατάμαυρα σύννεφα έν άστραπαίς καί
βρονταϊς έκσπασε όρμητική καταιγίς,τό έδαφος μαστιγούται άπό τήν θύελλαν
τής χαλάζης καί οί δρόμοι τών ’Αθηνών μεταβάλλονται εις Βενετικά
κανάλια.Ιδού,πώς περιγράφουν τήν Εθνικήν συμφοράν,πού
έπηκολούθησεν αί έφημερίδες:«Περί τήν μεσημβρίαν τής χθές έδόθη έκ τής
Ναυαρχίδος τό σήμα τής χορηγήσεως άδειας έξόδου εις τά πληρώματα τών
πλοίων,ήρξατο δέ ή μεταφορά τούτων εις τόν Πειραιά διά τριών πλοίων,ήτοι
τής άτμοπλοίας «Σαλαμινίνα» καί τών έπιτάκτων σκαφών «Μύκονος» τής
Εθνικής ατμοπλοίας καί» ’Αλέξανδρος Ζ΄ τής ναυαγοσωστικής έταιρείας τού
κ. Ζαλοκώστα.Άδειαν έξάδου είχον χθές περί τούς 1200 ναύται, οίτινες καί
έπέβησαν τμήματικώς έπί τών τριών,ως άνω σκαφών,ίνα διαπεραιωθώσιν εις
Πειραιά.
ΤΟ ΔΥΣΤΥΧΗΜΑ
Ό «’Αλέξανδρος Ζ’» πλευρίσας περί τήν 2αν άπογευματινήν παρά τω θωρηκτόν
«Κιλκίς» παρέλαβεν 150 περίπου ναύτες καί ύπαξιωματικούς.’Ακολούθως τό
αύτό σκάφος προσήγγισε άλληλοδιαδόχως εις τόν «Άβέρωφ»,τήν «Λήμνον»,καί
εις τινα τών έλαφρών σκαφών,άπό τά όποια παρέλαβε συνολικώς έτέρους 100
ναύτας καί ύπαξιωματικούς καί 10-12 άξιωματικούς.Ούτω ό «’Αλέξανδρος Ζ’»
μέ έπιβάτας 250 περίπου άπέπλευσεν έκ τού βάθους τού όρμου τού
Κερατσινίου περί τήν 3ην μ.μ. κατευθυνόμενος πρός τόν λιμένα τού
Πειραιώς.«Εν τέταρτον κατόπιν,τό σκάφος παραπλεύσαν τόν φάρον τής
Ψυτταλείας εύρίσκετο περί τά 200-300 μέτρα άπό τής άκτής τής
Δραπετσώνος,ένθα αί έγκαταστάσεις της ''Στάνταρ ΌΙΛ'' καί τά έργοστάσια
τής «Εταιρείας Χημικών Προϊόντων καί Λιπασμάτων.Ή άνωτέρω θέσις,έν
στιγμαίς τρυκιμίαις,είναι λίαν επικίνδυνος, διότι μέ σφοδρόν νότιον
άνεμον,τά κύματα έκ τού Σαρωνικοϋ είναι όρμητικά.Ο Αλέξανδρος Ζ’» φθάσας
εις τήν άνωτέρω θέσιν,ήρξατο κλυδωνιζόμενος σφοδρώς καί κλινών έναλλάξ
έπιφόβως πότε πρός τήν μίαν πότε πρός τήν έτέραν των πλευρών.Τά κύματα
έθραύοντο όρμητικά έπ’ αϋτού καί ήπείλουν από στιγμής εις στιγμήν νά τό
βυθίσουν.
ΤΟ ΠΛΟΙΟΝ ΑΝΑΤΡΑΠΕΝ ΒΥΘΙΖΕΤΑΙ
Ή πάλη πλοίου καί κυμάτων ήτο τραγική.Οί συσσωρευμένοι ναύται έπί του
καταστρώματος,ήσαν έρμαια των κυμάτων,μόλις δέ καί μετά βίας
συνεκρατούντο όρθιοι.Εις μίαν στιγμήν,ένα κύμα έθραύσθη μέ τόσην
σφοδρότητα έπί τής δεξιάς πλευράς τού πλοίου,ώστε ή άριστερά πλευρά
έκλινεν ύπερμέτρως τόσον,ώστε ή έπιφάνεια τής θαλάσσης ήλθεν εις έπαφήν
μέ τό κατάστρωμα του πλοίου.Δεύτερον κύμα έπλημμύρισε τό μηχανοστάσιον
άπό ίίδατα.Συνεπεία τούτου,ή κλίσις του σκάφους άριστερά ηυξήθη,εις τό
πρώτον δέ κλυδωνισμόν πάντες οί ναύται,οί εύρισκόμενοι έπί του
καταστρώματος έκύλισαν εις τήν θάλασσαν,ώς μία
συμπαγής μάζα.«΄Ο,τι έπηκολούθησεν ήτο πράγματι άφαντάστως δραματικόν.Ή
όρμή τών κυλιομένων εις τήν θάλασσαν ναυτών έπέτεινε τήν κλίσιν,τό δέ
πλοίον άπολέσαν τόν ίσορροπισμόν του άνετράπη βυθισθέν άκαριαίως.Τό
πλοίον βυθιζόμενον συμπαρέσυρε πάντας τούς έντός του ύποφράγματός του
ευρισκομένους ναυτικούς,ώς καί τούς περισσοτέρους άπό τούς πεσόντας εις τήν θάλασσαν,λόγω τής σχηματισθείσης δίνης».
ΤΑ ΘΥΜΑΤΑ ΤΗΣ ΣΥΜΦΟΡΑΣ ΥΠΕΡ ΤΑ 350
Κατ ασφαλείς πληροφορίας ημών,τά θύματα τής θαλασσίας ’Εθνικής συμφοράς
άνέρχονται εις 358,έξ ών 138 άνήκουν εις τά πληρώματα τής «Λήμνου»,108
του ''Άβέρωφ»,83 του ''Κιλκίς'',5 εις τά πληρώματα διαφόρων πλοίων,6 τού
Λοιμοκαθαρτηρίου,15 εις τό πλήρωμα του καταποντισθέντος ναυαγοσωστικού
«’Αλέξανδρος Ζ’».Εις τό Ύπουργείον τών Ναυτικών καταρτίζονται οί πίνακες
τών θυμάτων,οί όποίοι θά άνακοινωθούν πιθανότατα έντός τής ήμέρας».Ή
πρώτη έκκλησιαστική πράξις του έλέω κομματικού πραξικοπήματος
άνελθόντος εις τόν θρόνον τών ’Αθηνών Χρυσοστόμου Παπαδοπούλου ήτο νά
χοροστατήσει εις τήν νεκρώσιμον Ακολουθίαν τών πνιγέντων άξιωματικών καί
ναυτών του Βασιλικού Ναυτικού!Ένώ,όλαι αί έφημερίδες τής
Πατρίδος μας,παρά τήν λογοκρισίαν, άφιέρωσαν τάς σελίδας των διά τά
πνιγέντα στρατευμένα παιδιά,τά θύματα τής μεγάλης όργής του θεού,ό
προκαλέσας αυτήν,Μητροπολίτης Χρυσόστομος Παπαδόπουλος περιωρίσθη μόνον
εις τά έξής,πού είπε κατά τήν νεκρώσιμον Ακολουθίαν:«Ό αιώνιος τής
Πατρίδος έχθρός (;) δέν ήθελεν άλλον Βοηθόν εις τό όλον έργον του.Τό
πλήγμα,τό όποίον κατεφέρθη δέν είναι μόνον πλήγμα του Πολ. Ναυτικού,δέν
πλήττει μόνον τούς συγγενείς,άλλ’ όλόκληρον τήν Πατρίδα,ήτις δικαίως
πενθεί διά τόν θάνατον τών γενναίων της. Δέν δύναται νά εύρη τις λόγους
παρηγορίας.Είναι τόσον μέγα τό Εθνικόν άτύχημα.Διά τούτο ή Ελλάς έρχεται
διά της ’Ελληνικής ’Εκκλησίας νά προσφέρη τάς εύχάς πρός τόν
΄Υψιστον,ώς Βάλσαμον παρηνορίας είς τάς καρδίας τών συγγενών.Ή ’Εκκλησία
τής “Ελλάδος δέεται υπέρ τών ψυχών τών γενναίων τής Πατρίδος
τέκνων,ευχομένη,όπως τάξη αύτάς ό Ύψιστος έν σκηναίς Δικαίων».Δέν
είχε άκόμη καλά-καλά στεγνώσει τό μελάνι είς τό τεύχος (24/23-1-1923)
τής έφημερίδος τής Κυβερνήσεως,είς τό οποίο δημοσιεύετο τό Ν.Δ. τής 18ης
Ίανουαρίου 1923,«Περί του νέου Πολιτικού ήμερολογίου»,(τό οποίον,ώς
γνωστόν ώριζεν,ότι «Ή Εθνική έορτή τής 25ης Μαρτίου...ρυθμίζεται κατά τό
Ίουλιανόν Ήμερολόγιον») καί έδημοσιεύθη νέον Β.Δ.!...Δι΄αυτού
έντέλλετο,όπως ή Εθνική Εορτή τής 25ης Μαρτίου, έπειδή»...συνέπιπτεν είς
ήμέραν τής ΈΒδομάδος τών Παθών του Κυρίου...τελεσθήσεται τήν 25ην
Μαρτίου κατά τό Γρηγοριανόν ήμερολόγιον»!...Ό νέος Μητροπολίτης
Χρυσόστομος Παπαδόπουλος,πειθήνιον όργανον τών έπαναστατών,ή μάλλον
«ειδικός» σύμβουλος αύτών,έσπευσε νά έκδώση πρός τούτο δύο συνοδικάς
έγκυκλίους,τάς όποίας έτηλεγράφησε πρός τούς Μητροπολίτας τής
’Εκκλησίας,γνωστοποιών είς αύτούς τά έξής:''Περί εορτασμού τής 25ης
Μαρτίου κατά το νέον Ημερολόγιoν,τον δέ Ευαγγελισμού...κατά τό παλαιόν!
ΒΑΣΙΛΕΙΟΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ-Η ΙΕΡΑ ΣΥΝΟΔΟΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ
ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΣΕΒΑΣΜΙΩΤΑΤΟΥΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΑΣ ΤΗΣ ΑΥΤΟΚΕΦΑΛΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΗΣ
Εφέτος έξαιρετικώς άπεφασίσθη τελεσθή ’Εθνική έορτή και επιμνημόσυνοι
δεήσεις,συμφώνως προγενεστέρω τηλεγραφήματι,εις την προσεχήν
Κυριακήν.Μέ άπόφασιν τής Ί .Συνόδου τής 23ης Μαρτίου 1923 ν.ήμ. έξεδόθη
μέ πρότασιν του Υπουργού Ι.Σιώτη,Β.Δ. διά τού όποίου έκαλώντο τά Μέλη
της Ιεραρχίας τής Ελλάδος είς Συνεδρίασιν άπό 16 Απριλίου-21 ’Απριλίου
1923,διά νά έκφέρωσιν τήν γνώμην των άπό ’Εκκλησιαστικής άπόψεως έπί
του ζητήματος τής άποδοχής ύπό τής ’Εκκλησίας τής Ελλάδος τού Νέου
ημερολογίου...».Ό Μητροπολίτης Χρυσόστομος έσπευσε νά γνωστοποιήση τούτο
τηλεγραφικώς προς τούς Μητροπολίτας,διά τής κατωτέρω ’Εγκυκλίου.
ΠΕΡΙ ΣΥΓΚΛΗΣΕΩΣ ΤΗΣ ΙΕΡΑΡΧΙΑΣ
ΒΑΣΙΛΕΙΟΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ
Η ΙΕΡΑ ΣΥΝΟΔΟΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ
ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΣΕΒΑΣΜΙΩΤΑΤΟΥΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΑΣ ΤΗΣ
ΑΥΤΟΚΕΦΑΛΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΗΣ
Διά τής τηλεγραφικής ταύτης ’Εγκυκλίου,ή Ιερά Σύνοδος γνωρίζει τοις Σεβ.
Μητροπολίταις,«ότι προτάσει της Συνόδου και Κυβερνητική έγκρίσει,
άπεφασίσθη ή σύγκλησις τής Ιεραρχίας προς σύσκεψιν,έπί τού ζητήματος τον
Ημερολογίου καί του Καταστατικού νόμου».Είς τό τότε έκδιδόμενον
ήμιεπίσημον όργανον τής ’Εκκλησίας τής ’Ελλάδος,«’Ιερός Σύνδεσμος»,είδε
τό φώς τής δημοσιότητος,άρθρον τού Σεβασμιωτάτου 'Αρτης Σπυρίδωνος'',μέ
τίτλον:''14 Φεβρουάριου ή 1 Μαρτίου'';είς τό όποίο συνηγορούσε με
''άστρονομικάς δοκησισοφίας'' διά τό Γρηγοριανόν Ήμερολόγιον!...Είς
τό άρθρον αυτό,μεταξύ των άλλων φαιδρών καί άνοήτων,έδιδε καί τήν
άπάντησιν είς μίαν δήθεν «δύσκολη» έρώτησιν:Πώς!...καί οί 'Αγιοι,οί
έορταζόμενοι κατά τάς ύπερπηδηθησομένας ήμερομηνίας θά περιφρονηθώσι;Μή
ταράττεσθε.Ή Εκκλησία μας πολλών ’Αγίων,ών ή μνήμη συμπίπτει έν άποδόσει
Δεσποτικής ή θεομητορικής έορτής,τήν άκολουθίαν ψάλλει κατά τήν
προηγουμένην ήμέραν, τάς δέ ακολουθίας τών μηναίων άπό του Σαββάτου του
Λαζάρου καί πέραν,ήτοι των έν τη Μεγάλη καί τη Διακαινισίμω Εβδομάδι
έορταζομένων Άγίων, παραλείπει όλοτελώς καί άναγινώσκονται αί σχετικαί
άκολουθίαι έν ταις Μοναίς άπό της Δευτέρας της Β΄ Έβδομάδος των Νηστειών
καί πέραν έν τοις Άποδείπνοις,πλήν Σαββάτου καί Κυριακής,εις τά
’Απόδειπνα τών όποίων άναγινώσκονται αί άκολουθίαι τών κατ’ αύτάς
συμπιπτόντων καί μή έορταζομένων Αγίων.Καί αυτής δέ τής Εορτής του
Ευαγγελισμού τής Θεοτόκου, ή άκολουθία μετατίθεται διά τήν Κυριακήν τού
Πάσχα,έάν αύτη συμπέση μετά τής Μεγάλης Παρασκευής ή τού Μεγάλου
Σαββάτου.Κατά ταύτα,ή άκολουθία έκάστης 31ης άς συμψαλή μετά τής 30ήςή
τής έπομένης πρώτης,ή καί έν τοίς άποδείπνοις.Τήν 16ην ’Απριλίου
1923 ν.ήμ., ήμέραν Δευτέραν,συνήλθον εις τήν Αίθουσαν τού Συνοδικού
Μεγάρου έν Άθήναις 27 έκ τών 32 Μητροπολιτών τής Εκκλησίας
της Ελλάδος,ύπό τήν Προεδρίαν τού Μητροπολίτου Αθηνών μέ δύο μόνον
θέματα:α).Περί ήμερολογίου καί β) περί.Καταστατικού νόμου τής ’Εκκλησίας
τής ’Ελλάδος.Εισηγητής καί τών δύο θεμάτων ήτο ό Μητροπολίτης
Χρυσόστομος Παπαδόπουλος.Επί τού ήμερολογίου είπεν,ότι,''...ού μικρά
έντεύθεν προέκυψεν άνωμαλία έκ τής διαφοράς τών δύο ήμερολογίων,αρκεί δέ
μόνον νά σημειωθή,ότι ή πρώτη τού πολιτικού έτους θά συμπίπτη προ τής
έορτής τών Χριστουγέννων,και τελευταίως ή Εθνική ήμών Εορτή έτελέσθη
ουχί κατά τήν ήμέραν τού Ευαγγελισμού!».Εν συνεχείς άποκαλυπτόμενος
έτόνισεν όλως ιδιαιτέρως,ότι «διά τής παραδοχής τού Γρηγοριανού
ήμερολογίου,ούτινος τήν μεταβολήν άλλωστε ζητούσι καί αυτοί οί Δυτικοί
λαοί...»(!).Εις μίαν τών Συνεδριάσεων,τήν 5/18 Απριλίου,ήμέραν
Τετάρτην,έκλήθη ό Καθηγητής τού Πανεπιστημίου καί Διευθυντής τού
’Αστεροσκοπείου ’Αθηνών Δημ. Αίγινήτης,ό όποιος άνέπτυξε πρός τούς
«άκροουμένους ησύχως αυτόν-δίκην καλών μαθητών-Μητροπολίτας»,τά άπό
έπιστημονικής άπόψεως ύπέρ τής έφαρμονής εις τήν ’Εκκλησίαν τού
Γρηγοριανού ήμερολογίου!Μετά έλαβεν καί πάλιν τόν λόγον ό Μητροπολίτης
’Αθηνών,όστις ύπεραμύνθη τών άπόψεων τού ’Αστρονόμου! Πλήρης άστρονομική
πλύσιν Μητροπολιτικών κεφαλών!Έπί τού θέματος τού ήμερολογίου οί
συνεδριάζοντες 27 Μητροπολϊται (άπουσίαζον πέντε) διετύπωσαν τήν
κατωτέρω άπόφασιν:''Η Ιεραρχία τής Ελλάδος τέλος άπεφάσισεν,όπως
διορθώση τό έν χρήσει τής Όρθοδόξου Εκκλησίας ’Ιουλιανόν ήμερολόγιον,
προσθέτουσα εις αύτό 13 ημέρας,χωρίς νά μεταβάλη τό έορτολόνιον και τάς
περί του Πάσχα διατάξεις τής ’Ορθοδόξου’Εκκλησίας.Διά τής λύσεως ταύτης
του ζητήματος άφομοιούνται μέν,τελείως τά δύο ήμερολόγια,άλλ’ έπειδή
μελετάται ήδη ή μεχαρρύθμησις τού Γρηγοριανού ημερολογίου καί ό
καθορισμός των έορτών τού Πάσχα δι’ άπάσας τάς χριστιανικός
εκκλησίας,σκόπιμον έθεωρήθη νά περιορισθή ή ορθόδοξος έκκλησία εις τήν
άνωτέρω διόρθωσιν τοϋ ήμερολογίου.Ή μεταβολή αύτη κατά τά κρατούντα έν
τή Όρθοδόξω ’Εκκλησία θά έφαρμοσθή έν τή Έκκλησία της Ελλάδος,μετά τήν
συναίνεσιν όλων των ’Ορθοδόξων Αύτοκεφάλων ’Εκκλησιών» έν λόγω
αντιπροσώπων-πλήν του Μητροπολίτου Κισνοβίου ’Αναστασίου της Ρωσικής
Διασποράς-διά τής όποίας,ή ''από 1ης Οκτωβρίου 1923 θά λογισθή,ώς 14η
Οκτωβρίου 1923''...Το έν λόγω ψευδοσυνέδριον προέβη άκόμη και είς άλλας
νεωτεριστικάς άποφάσεις,μεταξύ των όποίων,ό γάμος των Κληρικών μετά τήν
χειροτονίαν,ό δεύτερος γάμος τών Κληρικών συνεπεία θανάτου τής
πρεσβυτέρας,νά μή θεωρείται μοναχός έκείνος πού έλαβε τήν μοναχικήν
κουράν προ τών 25 έτών, κ.ά.
Ένώ ό Μεταξάκης μέ τάς άποφάσεις του
ψευδοσυνεδρίου τής Κωνσταντινουπόλεως-ήτο έτοιμος διά μεταρρυθμίσεις καί
κυρίως διά τήν μεταρρύθμησιν τοϋ Πατρίου Εορτολογίου, είς τάς ’Αθήνας,ό
«συναίτερός» του Χρυσόστομος,δέν «κατάφερε άκόμη όσα έπρεπε».Ή
«άπόφασις»,όμως του ψευδοσυνεδρίου του Μεταξάκη ήτο δι' αυτόν καί τούς
έπαναστάτας,«σανίς έπιβολής» καί άνέμενον τόν κατάλληλον χρόνον.Ή
ώρισθείσα ύπό του ψευδοσυνεδρίου ήμερομηνία τής άλλαγής τοϋ Πατρίου
Εορτολογίου διά του Παπικού,δηλαδή,ή 1η Οκτωβρίου 1923 πέρασε χωρίς
καμμία Τοπική Σύνοδο,άλλ’ ούτε κι’ αυτό τό Οίκουμενικό Πατριαρχείον,νά
τήν έφαρμόση.«'Ηδη άπό τής 7ης ’Ιουλίου 1923,ό Μελέτιος Μεταξάκης δέν
ήτο Οικουμενικός Πατριάρχης.Είχε έξαναγκασθή είς παραίτησίι,διότι ήτο
ανεπιθύμητος,όχι μόνον είς τούς Τούρκους,άλλά πρό πάντων είς τούς
Πιστούς ’Ορθοδόξους τής Κωνσταντινουπόλεως.Χαρακτηριστικόν είναι
έκείνο,τό οποίον είπεν ένας γηραιός Μητροπολίτης πρός
Δημογέροντα:«Έκάματε ένα καλόν είς τήν ’Εκκλησίαν,διά τό οποίον,ό θεός
συγχωρεί υμάς διά τό γενόμενον κίνημα.Το καλόν τούτο είναι,ότι
άπηλλάξατε τόν Οικουμενικόν θρόνον άπό τόν Πατριάρχην Μελέτιον».
Περιοδικό ΤΑ ΠΑΤΡΙΑ