Πῶς ἐννωεῖς τὴν ἐλευθερία στὴν πράξιν;

            Πῶς ἐννωεῖς τὴν ἐλευθερία στὴν πράξιν;

 

’Eρώτησις τοῦ ἰδίου∙

Πες μου, δέσποτα, πῶς έννοεῖς την Ελευθερία στην πράξη; Και πως πρέπει να τη χρησιμοποιούμε;

 

Απόκριση Ιωάννου.

 

Ελευθερία είναι η αλήθεια που λέγεται φανερά. Μπορεί δηλαδή κάποιος να έχει ανάγκη από τροφή, από ένα ρούχο η γενικά από κάποιο άλλο πράγμα. Αυτός οφείλει να το ζητήσει άπ’ αυτόν που έχει την εξουσία να του το δώσει. Πρέπει δε να ζητάμε να λειτουργείται αυτού του είδους η Ελευθερία από πρόσωπα που δεν σκανδαλίζονται μ’ αυτήν. Διότι δεν οικοδομούνται όλοι, λειτουργώντας την. Αυτός που έχει διάκριση, οικοδομείται και χαίρεται. Αυτός όμως που δεν έχει, σκανδαλίζεται. Γι΄ αυτό έχει υποχρέωση αυτός που κάνει χρήση μιας τέτοιας ελευθερίας, να μην τη χρησιμοποιεί εμπαθώς, δηλαδή για την Ικανοποίηση του πάθους που τον ενοχλεί, αλλά για να εξυπηρετήσει μια ανάγκη του. Αν βέβαια ούτε το άλλο πρόσωπο που τον εξυπηρετεί σκανδαλίζεται, ούτε στον εξυπηρετούμενο υποκρύπτεται κάποιο πάθος, η Ελευθερία είναι καλή. Πρέπει ακόμη να προσέχει κανείς να μην κάνει χρήση μιας τέτοιας ελευθερίας μπροστά σ’ ένα άλλο πρόσωπο που σκανδαλίζεται εύκολα. Αν είναι δηλαδή δυνατόν, ο αδελφός που θέλει να ζητήσει κάτι, να το συζητήσει Ιδιαιτέρως με εκείνον που έχει την εξουσία να του το παραχωρήσει, ώστε να παραμείνει ο λογισμός του τυχόν παρευρισκόμενου αδελφού αβλαβής. Παράδειγμα: 'Υπάρχει περίπτωση να είσαι κουρασμένος και να έχεις ανάγκη να φας όσο το δυνατόν γρηγορότερα. Σε ακούει τότε κάποιος να το ζητάς και σκανδαλίζεται. Η πας να ζητήσεις ένα πράγμα και ο άλλος αδελφός που το ακούει δεν οικοδομείται.

 

Είπαμε βέβαια ότι η Ελευθερία είναι καλή, όταν γίνεται με φόβο Θεού. "Αν όμως, ενώ χρειάζεσαι ένα πράγμα δεν το ζητήσεις, αλλά περιμένεις εκείνον που έχει την εξουσία να σου το δώσει από μόνος του και συμβεί να μην το ξέρει εκείνος ότι έχεις τέτοια ανάγκη η μπορεί και να το ξέρει, αλλά να του διαφεύγει εκείνη την ώρα -μπορεί βέβαια και να θέλει να σε δοκιμάσει αν έχεις υπομονή- εσύ με τη συμπεριφορά του φαίνεσαι να σκανδαλίζεσαι ως ανυπόμονος και έτσι αμαρτάνεις. Ενώ, αν του ζητήσεις φανερά αυτό που θέλεις, όλα αυτά αποφεύγονται. Ακόμη πρέπει να τοποθετήσεις εκ των προτέρων το λογισμό σου έτσι, ώστε αν δεν λάβεις αυτό που ζητάς, να μη στενοχωρηθείς, ούτε να σκανδαλιστείς, ούτε να γογγύσεις. ’Αλλά να πεις στο λογισμό σου: «Μάλλον δεν είχε τη δυνατότητα να μου το δώσει η εγώ δεν είμαι άξιος και γι’ αυτό ο Θεός δεν επέτρεψε να μου το δώσουν». Και πρόσεχε μήπως, παίρνοντας αφορμή από την αρνητική αυτή στάση του, χάσεις και την άνεση που έχεις προς τον αδελφό και όταν σε πιέσει η ανάγκη, δεν μπορείς πάλι να απευθυνθείς

σ’ αυτόν και να του ζητήσεις ότι θέλεις. Να προσπαθήσεις δηλαδή να διατηρήσεις τον εαυτό σου ειρηνικό και απρόσβλητο από οποιαδήποτε κακοτοπιά.

 

Αν τώρα σε ἐρωτήσει ο αδελφός από μόνος του «χρειάζεσαι αυτό το πράγμα»; τότε να πεις την αλήθεια. Και αν ξαφνιαστείς και πεις «δεν το χρειάζομαι», πείσε τον εαυτό σου να επανέλθει και να του πεις: «Συγχώρεσε με, βρέθηκα σε δύσκολη θέση και είπα κάτι χωρίς να το θέλω. Η αλήθεια είναι ότι το χρειάζομαι αυτό το πράγμα και θέλω να μου το δώσετε».

 

Βαρσανουφίου καὶ Ἰωάννου, ΕΡΩΤΑΠΟΚΡΙΣΕΙΣ, Τóμος Β, σελίδα 264-267 ἐρώτησις 376. Ἐκδόσεις ΕΤΟΙΜΑΣΙΑ.