Τὸ ἱερὸν Μυστήριον τῆς Ἱεροσύνης
Το χάρισμα της ιεροσύνης δίδεται σ' εκείνους μόνον που έχουν δοκιμασθεί ικανώς
Το μυστήριο της ιεροσύνης δεν αφορά όλους τους πιστούς της αγίας μας Εκκλησίας, αλλά μόνον εκείνους που έχουν κληθεί να υπηρετήσουν το Θεό και την Εκκλησία Του. Το χάρισμα της ιεροσύνης δίδεται σ' εκείνους μόνον που έχουν δοκιμασθεί ικανώς από τον πνευματικό τους εξομολόγο και από τον επίσκοπο τους.
Η ιεροσύνη δεν έχει να κάνει με επάγγελμα. Είναι λειτούργημα. Για τον λόγο αυτό ο έχων την ιεροσύνη λέγεται λειτουργός των αγίων μυστηρίων της Εκκλησίας μας. Οι βαθμοί της ιεροσύνης είναι τρεις, ξεκινώντας από τον κατώτερο προς τον ανώτερο:
του Διακόνου (θα πρέπει να έχει συμπληρώσει το 25ο έτος της ηλικίας).
του Πρεσβυτέρου (θα πρέπει να έχει συμπληρώσει το 30ο έτος της ηλικίας).
του Επισκόπου (θα πρέπει να έχει συμπληρώσει το 35ο έτος της ηλικίας).
Το πλήρωμα της ιεροσύνης το έχει ο Επίσκοπος ο οποίος μόνον αυτός μπορεί να τελέσει το μυστήριο της ιεροσύνης και του καθαγιασμού ναών. Με εντολή του επισκόπου ή εν ονόματι του τελούνται όλα τα αλλά ιερά Μυστήρια από τους Πρεσβυτέρους του, όπως της Θείας Ευχαριστίας, του Βαπτίσματος, του Χρίσματος, του Ευχελαίου, του Γάμου και της Μετανοίας ή εξομολογήσεως. Για το λόγο αυτό σε κάθε μυστήριο ή ακολουθία συνεχώς οι πρεσβύτεροι μνημονεύουν το όνομα του επισκόπου τους.
Ο βαθμός του διακόνου είναι ο κατώτερος. Ο Διάκονος δεν έχει πλήρη ιεροσύνη. Είναι βοηθός των ιερών μυστηρίων. Κανένα μυστήριο και ακολουθία δεν μπορεί να τελέσει. Αυτός συμμετέχει ωστόσο σε όλα τα ιερά Μυστήρια και τις ακολουθίες της Εκκλησίας.
Ο Πρεσβύτερος τελεί όλα τα ιερά Μυστήρια και τις Ακολουθίες εκτός της χειροτονίας και του καθαγιασμού ναών. Ο πολύς κόσμος τον ιερέα τον αποκαλεί παπά. Η σωστή προσφώνηση είναι Πρεσβύτερος ή Πάτερ. Σύμφωνα με τη διδασκαλία της Ορθοδόξου Εκκλησίας μας ιεροσύνη έχουμε όλοι μας, κλήρος και λαός. Ο λαός μετέχει της γενικής ιεροσύνης ως «Βασίλειον ιεράτευμα» από την ιεροσύνη του Παμβασιλέως Χριστού.
Η ιεροσύνη όμως των κληρικών είναι ειδική. Αυτό σημαίνει ότι για να είναι κάποιος ιερέας πρέπει να προηγηθεί η χειροτονία του από τον επίσκοπο ή για τον βαθμό του επισκόπου από άλλους τρεις τουλάχιστον επισκόπους, υποδηλώνοντας έτσι τη συνοδικότητα της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Ειδική ιεροσύνη σημαίνει ότι ο λαός για να συνάζεται και να τελεί μυστήρια, απαραιτήτως πρέπει να συμμετέχει και ο έχων την ειδική ιεροσύνη πρεσβύτερος ή επίσκοπος. Ειδάλλως τίποτα δεν θεωρείται έγκυρο.
Μ' αυτήν την έννοια της ιεροσύνης, ως γενικής και ειδικής εκφαίνεται ή Ορθόδοξος Εκκλησία εκκλησιολογικά. Δεν μπορεί για παράδειγμα να τελεσθεί μια Θεία Λειτουργία μόνον από έναν πρεσβύτερο χωρίς τη συμμετοχή των λαϊκών. Αυτό συνεπάγεται ότι η όλη ευχαριστιακή και μυστηριακή κοινωνία της Ορθοδόξου Εκκλησίας στηρίζεται στη σύναξη, δηλαδή στη συνύπαρξη κλήρου και λαού. Οποιαδήποτε άλλη θεώρηση πέραν αυτής της τοποθετήσεως ως προς το θέμα της μυστηριακής κοινωνίας μεταξύ κλήρου και λαού οδηγεί σε αίρεση και πλάνη.
Η ιεροσύνη είναι μεγάλη τιμή του Θεού για τον χοϊκό άνθρωπο. Άνθρωπος ομοιοπαθής με τους συνανθρώπους του καλείται να υπηρετήσει λατρευτικά το λαό του Θεού, την ίδια του την οικογένεια, προσευχόμενος και δεόμενος «υπέρ των ιδικών του αμαρτημάτων και των του λαού αγνοημάτων». Οι παλαιοί έλεγαν ως ευχές προς τους πρεσβυτέρους: «Να χαίρεστε το πετραχήλι σας», άλλοι: «Να χαίρεστε τη βασιλεία σας», άλλοι: «Να χαίρεστε και να τιμήσετε τα ιερά σας». Και η ευχολόγια αυτή είχε τη σημασία της ως αναγνώριση αυτού που εκκλησιολογικά λέμε «οι θεολογούντες» της ειδικής ιεροσύνης.
Ακόμη οι παλαιότεροι έδειχναν σεβασμό προς τον ιερέα εκφράζοντας τον ποικιλοτρόπως, άλλοι σηκωνόταν από τη θέση τους όταν περνούσε ο πρεσβύτερος. Άλλοι έβγαζαν τα καπέλα τους, κοντοστέκονταν μέχρι να περάσει ο πρεσβύτερος και σχημάτιζαν μια ελαφρά υπόκλιση σεβασμού προς το σχήμα. Άλλοι έτρεχαν, όπως τα παιδιά, και φιλούσαν το χέρι του ιερέως. Σήμερα όλα τείνουν να ξεχαστούν και μάλιστα και σ' αυτή ακόμη τη διανομή αντίδωρου μερικοί απαξιούν να ασπασθούν το χέρι του ιερέα. Και μάλιστα εκείνο το χέρι που λίγο πριν κατά τον καθαγιασμό έπιασε το ίδιο το Σώμα του Χριστού. Η καλύτερη προσφώνηση προς τον ιερέα είναι: «Την ευχή σας πάτερ». Και ή καλύτερα απάντηση του ιερέα προς τον πιστό είναι: «Την ευχή του Κυρίου μας παιδί μου».
Ο άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός διατεινόμενος προς όλους εκείνους που αμφισβητούν την ιεροσύνη των κληρικών έλεγε: «Εάν συναντήσετε ιερέα και άγγελο φωτός στο δρόμο σας, πρώτα τον ιερέα να προσκυνήσετε κι έπειτα τον άγγελο».
Ο ιερέας τελεί το μυστήριο των μυστηρίων τη Θεία Ευχαριστία που ούτε οι άγγελοι είναι άξιοι να προσεγγίσουν!!!
Έχει μεγάλη σημασία αυτό και ο νοών νοείτω...