Ο ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΗΣ ΠΛΑΝΗΣ ΚΑΙ Η ΟΜΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΑΛΗΘΕΙΑΣ ΕΝ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΟΝ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΣΜΟ
Κατά την αντιμετώπιση των αιρέσεων,εκτός από τον έλεγχο της πλάνης και της κακοδοξίας,είναι απαραίτητη και η καλή και σωτήρια Ομολογία της Αλήθειας της Πίστεως.Άλλωστε,μόνον εν Ομολογία δύναται να ασκηθεί αληθινός έλεγχος.Σε καιρό ''οικουμενικής αταξίας,'' όταν ακόμη και οι ηγέτες των Τοπικών Εκκλησιών δεν εκφράζουν την Πίστη της Αληθείας,αλλά συμφωνούν μεταξύ τους στην κακοδοξία,την Καθολικότητα της Εκκλησίας διασώζουν μόνον όσοι διακρατούν την ''ορθήν και σωτήριον Ομολογίαν.''
Για τον λόγο αυτό,ο Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής βεβαιώνει με ΄'εμφαση ότι ''πας άνθρωπος αγιάζεται δια της ακριβούς Ομολογίας της Πίστεως.'' Δεν είναι δυνατόν να υπάρξει αποσιώπησις της Ομολογίας της Αλήθειας,προκειμένου να επιτευχθεί η ειρήνη και η ομόνοια με τους πολλούς. Όταν σε εγειρόμενα δογματικά θέματα το αληθεύον μέρος σιγήσει από αδράνεια,δειλία ή απειλή,τότε είναι και αυτό συνένοχο με τον σφαλόμενο.''Η σιγή των λόγων,αναίρεσις των λόγων εστί'' διακηρύσσει ο Άγιος Μάξιμος,διότι ''ο μη λαλούμενος λόγος,ουδ' όλως εστί.'' Η Ομολογία της Αληθείας δεν περιορίζεται μόνον εντός της καρδιάς του ανθρώπου, πρέπει οπωσδήποτε και να εξωτερικεύεται: ''Ου περιώρισεν ο Θεός τη καρδία την όλην σωτηρίαν,ειπών.ο ομολογών με έμπροσθεν των ανθρώπων,ομολογήσω αυτόν έμπροσθεν του Πατρός μου εν τοις ουρανοίς [Ματθ.ι' 32].
Κατά την αντιμετώπιση των αιρέσεων,εκτός από τον έλεγχο της πλάνης και της κακοδοξίας,είναι απαραίτητη και η καλή και σωτήρια Ομολογία της Αλήθειας της Πίστεως.Άλλωστε,μόνον εν Ομολογία δύναται να ασκηθεί αληθινός έλεγχος.Σε καιρό ''οικουμενικής αταξίας,'' όταν ακόμη και οι ηγέτες των Τοπικών Εκκλησιών δεν εκφράζουν την Πίστη της Αληθείας,αλλά συμφωνούν μεταξύ τους στην κακοδοξία,την Καθολικότητα της Εκκλησίας διασώζουν μόνον όσοι διακρατούν την ''ορθήν και σωτήριον Ομολογίαν.''
Για τον λόγο αυτό,ο Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής βεβαιώνει με ΄'εμφαση ότι ''πας άνθρωπος αγιάζεται δια της ακριβούς Ομολογίας της Πίστεως.'' Δεν είναι δυνατόν να υπάρξει αποσιώπησις της Ομολογίας της Αλήθειας,προκειμένου να επιτευχθεί η ειρήνη και η ομόνοια με τους πολλούς. Όταν σε εγειρόμενα δογματικά θέματα το αληθεύον μέρος σιγήσει από αδράνεια,δειλία ή απειλή,τότε είναι και αυτό συνένοχο με τον σφαλόμενο.''Η σιγή των λόγων,αναίρεσις των λόγων εστί'' διακηρύσσει ο Άγιος Μάξιμος,διότι ''ο μη λαλούμενος λόγος,ουδ' όλως εστί.'' Η Ομολογία της Αληθείας δεν περιορίζεται μόνον εντός της καρδιάς του ανθρώπου, πρέπει οπωσδήποτε και να εξωτερικεύεται: ''Ου περιώρισεν ο Θεός τη καρδία την όλην σωτηρίαν,ειπών.ο ομολογών με έμπροσθεν των ανθρώπων,ομολογήσω αυτόν έμπροσθεν του Πατρός μου εν τοις ουρανοίς [Ματθ.ι' 32].
Και ο θείος Απόστολος διδάσκει λέγων.καρδίαν μεν πιστεύεται
εις δικαιοσύνην,στόματι δε ομολογείσαι εις σωτηρίαν [Ρωμ.ι΄10].Και αν η
Ομολογία λυπήσει τους περισσότερους ανθρώπους;Ο Άγιος Μάξιμος είναι και
πάλι αφοπλιστικός: ''ου δύναμαι λυπήσαι τον Θεόν σιωπών,άπερ αυτός
λαλείσθαι και ομολογείσθαι προσέταξαν.Ο Άγιος Μάξιμος ουδέποτε
συγκατετέθη εις τοιαύτην (θεωρουμένην ως) οικονομίαν.οικονομία εις βάρος
του δόγματος της Εκκλησίας δεν νοείται,μάλλον δε είναι
καταδικαστέα.Αυτή η αταλάντευτος στάσις διαπερνά όλο τον ένδοξο και
ταυτόχρονα μαρτυρικό ιστορικό βίο της αγίας Ορθοδόξου Εκκλησίας,η οποία
δοκιμάσθηκε,δοκιμάζεται και θα δοκιμάζεται από τις αιρέσεις,ώστε να
γίνονται φανεροί οι δόκιμοι.Όταν το έτος 807-808 δυο Βενεδικτίνοι
Μοναχοί εκ της Δύσεως έψαλαν στα Ιεροσόλυμα το Σύμβολο της Πίστεως με
την προσθήκη του Filioque,δηλαδή την κακοδοξία,΄'ότι το Άγιον Πνεύμα
εκπορεύεται αιωνίως,όχι μόνον εκ του Πατρός,αλλά και εκ του Υιού, τότε
ηγέρθησαν αμέσως αντιδράσεις εκ μέρους των Μοναχών της Μονής του Αγίου
Σάββα του Ηγιασμένου.
Οι Ορθόδοξοι Μοναχοί έσπευσαν να χαρακτηρίσουν,ως
Αιρετικούς τους τολμήσαντας την εισαγωγή της ασεβούς προσθήκης.Η
ελεγκτική και ομολογιακή αυτή αντίδρασις είχε διττό αποτέλεσμα στη
Δύση:αφ' ενός μεν να συγκληθεί σύνοδος υπέρ του Filioque από τον Βαιλέα
των Φράγκων Κάρολο τον Μέγα,αφ' ετέρου δε ο Πάπας Λέοντας ο Γ΄να προβεί
ορθότατα σε καταδίκη του Filioque και να αναρτήσει εις ανάμνησιν και
προφύλαξιν δύο αργυρές πλάκες στον Ναό του Αγίου Πέτρου στην Ρώμη, οι
οποίες περιείχαν το Σύμβολο της Πίστεως ακαινοτόμητο,δηλαδή άνευ της
προσθήκης του Filioque.Είναι γνωστά τα γεγονότα,τα οποία οδήγησαν στην
σύγκληση της περίφημου Μεγάλης Συνόδου του έτους 879-880 στην Κων/πολη
επί Μ.Φωτίου, της θεωρουμένης και,ως Η΄Οικουμενικής από την Συνείδηση της
Ορθοδόξου Εκκλησίας.Κατ' αυτήν, η Λατινική κακοδοξία του Filioque
καταδικάσθηκε, ως επίσης και το λέγόμενο Πρωτείο δικαιοδοσίας του Πάπα
Ρώμης εφ' όλης της Εκκλησίας. Η έκπτωσις,όμως των Δυτικών με την
υιοθέτηση των, ως άνω καταδικασθέντων κακοδοξιών υπό της Αδιαιρέτου
Εκκλησίας,ολοκληρώθηκε τον ΙΑ΄αιώνα δια των γνωστών αναθεματισμών.Έκτοτε
η τοποθέτησις των Ορθοδόξων έναντί τους,μετά μάλιστα και τα τραγικά
γεγονότα των Σταυροφοριών,ήταν αστασίαστη:εθεωρούντο ετερόδοξοι και
αιρετικοί.Οι Αγιορείται Μοναχοί έγραφαν χαραχτηριστικά στον λατινόφρονα
Αυτοκράτορα Μιχαήλ Η' Παλαιολόγο κατά το δεύτερο ήμισυ του ΙΓ'
αιώνα:Αυτοί (οι Λατίνοι)...δεν άφησαν άθικτο και απαραχάρακτο, κανένα από
τα κυριότερα σημεία της Πίστεως.Γι' αυτό,όχι μόνο αποκόπτονται από το
Σώμα του Χριστού,αλλά παραδίδονται και στον σατανά κατά του Αποστόλου
Παύλου:...''Ει τις ευαγγελίζεται υμάς παρ' ο παρελάβετε...ανάθεμα έστω''
[Γαλάτ.α΄8].
Πως είναι λοιπόν νόμιμο...να ενωθούμε με εκείνους...εφ'
όσον παραμένουν στις αιρέσεις τους;Εάν το δεχθούμε αυτό,ανατρέπουμε με
μιας τα πάντα και καταργούμε την Ορθοδοξία.' 'Ο Ομολογητής Άγιος Μελέτιος
ο Γαλησιώτης, του οποίου οι Λατινόφρονες απέκοψαν την γλώσσα, γράφει
χαραχτηριστικά και εύρυθμα στην Αλφαβηταλφάβητό του:''... ότι καν λεγωσί
τινες των καθ' ημάς ποιμένων/εξ αμαθείας των Γραφών ή καθ' ετέρους
τρόπους/ως Ιταλών τα σφάλματα βραχύτατα τυγχάνει,/ως ουκ εισίν αιρετικοί
μηδ' αποκεκκομένοι/του των πιστών συστήματος εκ τινος των Αγίων/ουδέ το
τούτοις κοινωνείν σφάλμα ψυχής και βλάβη,/ψευδώς φασι,κακώς φάσι,μακράν
της αληθείας...
Πας των Πατέρων ο χορός αυτούς καταδικάζει, Αιρετικοίς
συντάττεται και σύμπας ο Λατίνοις/συγκοινωνών μεμέρισται Χριστού και των
Αγίων.''