ΚΑΝΩΝ ΟΣΤ΄
ΤΗΣ ΣΤ΄ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗΣ ΣΥΝΟΔΟΥ
(Ἐκ τοῦ Πηδαλίου, σελ. 287)
Ὅτι οὐ χρείαν ἔνδον τῶν ἱερῶν περιβόλων, καπηλεῖον, ἢ τὰ δι᾿ ἀρωμάτων¹
εἴδη
προτιθέναι, ἢ ἑτέρας πράσεις ποιεῖσθαι, τὸ σεβάσμιον ταῖς Ἐκκλησίαις
φυλάσσοντας. Ὁ γὰρ Σωτὴρ ἡμῶν καὶ Θεὸς διὰ τῆς ἐν σαρκὶ πολιτείας
παιδαγωγῶν ἡμᾶς, μὴ ποιεῖν τὸν οἶκον τοῦ Πατρὸς αὐτοῦ ἐμπορίου οἶκον
παρεκελεύετο. Ὃς καὶ τῶν κολλυβιστῶν τὸ κέρμα (Ἰωάν. β΄ 16.) ἐξέχεε, καὶ
τοὺς τὸ ἱερὸν κοινοποιοῦντας ἀπήλασεν. Εἰ τὶς οὖν ἐπὶ τῷ προκειμένῳ ἁλῶ
πλημμελήματι, ἀφοριζέσθω.
Ἑρμηνεία
Ἔφη
εἰς τοὺς Ἰουδαίους ὁ Κύριος (Λουκ. ιθ΄ 46): «Γέγραπται. Ὁ οἶκός μου,
οἶκος προσευχῆς κληθήσεται (Ἡσ. νστ΄ 7), ὑμεῖς δὲ αὐτὸν ἐποιήσατε
σπήλαιον ληστῶν (Ἱερεμ. ζ΄ 11). Ὅθεν διὰ νὰ μὴ ῥηθῇ καὶ εἰς τοὺς πιστοὺς ὁ φοβερὸς οὖτος λόγος, ἐμποδίζουσιν οἱ Πατέρες διὰ τοῦ κανόνος τούτου, νὰ μὴ στήνωνται
καπηλεῖα, ἤτοι νὰ μὴ πωλῆται κρασὶ, ἢ ῥακὶ, ἢ ἄλλα εἴδη βρωμάτων κατὰ
τὸν Ζωναρᾶν, ἢ καὶ ἀρωματικὰ τινα εἴδη, κατὰ τὸν Βαλσαμῶνα, ἢ ἄλλαι
τινὲς πραγματεῖαι μέσα εἰς τοὺς
ἱεροὺς περιβόλους, ἤτοι μέσα εἰς τὰ προαύλια καὶ περιοχὰς τῶν θείων Ναῶν
καὶ Ἐκκλησιῶν, διὰ νὰ φυλάττεται τὸ σέβας εἰς αὐτάς. Διὰ τί
καὶ ὁ Κύριος νουθετῶντας ἡμᾶς εἶπε, νὰ μὴ κάμνωμεν τὸν οἶκον τοῦ Πατρός
Του οἶκον πραγματείας, ὅστις καὶ τὰ ἄσπρα τῶν πωλούντων τοὺς κολλύβους,
ἤτοι τὰ λεπτὰ νομίσματα διεσκόρπισε, καὶ τοὺς ποιοῦντας κοινὸν οἶκον τὸ
ἱερὸν, μὲ τὸ φραγγέλιον ἀπεδίωξεν. Ὅποιος δὲ τοῦτο ἤθελε κάμει, ἂς ἀφορίζεται². Ἀνάγνωθι καὶ τὸν οδ΄ τῆς αὐτῆς στ΄.
1. Βρωμάτων παρ᾿ ἄλλοις εὑρίσκεται, ὡς καὶ ὁ Ζωναρᾶς ἡρμήνευσεν.
2. «Κατηγορεῖ
πρὸς τούτοις καὶ ὁ Μέγας Βασίλειος (ὅρα κατὰ πλάτ. μ΄) τὰς πωλήσεις καὶ
ἀγοράσεις, ὁποῦ γίνονται εἰς τὰς Ἐκκλησίας τῶν Μαρτύρων καὶ Ἁγίων, κατὰ
τὰς ἑορτὰς αὐτῶν, λέγων ὅτι καὶ οἱ
Χριστιανοὶ διὰ ἄλλο τι δὲν συναθροίζονται εἰς τοὺς ναοὺς καὶ εἰς τὰς
περιοχὰς τῶν ναῶν, πάρεξ διὰ νὰ προσευχηθοῦν, καὶ διὰ νὰ ἔλθουν εἰς
ἐνθύμησιν τῆς μέχρι θανάτου ἐνστάσεως καὶ ἀγῶνος ὁποῦ ἔδειξαν οἱ Ἅγιοι
διὰ τὴν εὐσέβειαν, καὶ διὰ νὰ παρακινηθοῦν καὶ αὐτοὶ πρὸς τὸν ὅμοιον
ζῆλον, καὶ οὐχὶ διὰ νὰ κάμνουν τὴν ἑορτήν καὶ τὸν ναὸν αὐτῶν ἀγορὰν καὶ
πραγματείαν. Προσθέτει δὲ καὶ τοῦτο, ὅτι τόσον ὀργίζεται ὁ Θεὸς
τοὺς πωλοῦντας καὶ ἀγοράζοντας εἰς τοὺς ναοὺς, ἢ εἰς τὰ περιαύλια τῶν
ναῶν, ὥστε ὁποῦ ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς, ὁ πάντοτε καὶ πανταχοῦ πρᾶος ὢν καὶ
ταπεινὸς τῇ καρδίᾳ, ὅμως ἐναντίον εἰς μόνους τοὺς περὶ τὸ ἰερὸν
πωλοῦντας καὶ ἀγοράζοντας ἐσήκωσε φραγγέλιον νὰ τοὺς κτυπήσῃ, ἐπειδὴ αἱ
πραγματεῖαι αὗται μεταβάλλουσι τὸν οἶκον τῆς προσευχῆς εἰς σπήλαιον
ληστῶν καὶ κλεπτῶν. Καὶ ὅρα, ὅτι ληστὰς καὶ κλέπτας ὠνόμασεν ὁ Κύριος
τοὺς πωλητὰς, καὶ ἁπλῶς τοὺς πραγματευτὰς, διὰ τὰς ἀδικίας καὶ
ψευδολογίας ὁποῦ μεταχειρίζονται εἰς τὰς πραγματείας των.
Ἐκ
τοῦ βιβλίου: Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΑΒΒΑ ΑΡΧΙΜ. ΣΕΡΑΦΕΙΜ, Καθηγούμενος
καὶ Πνευματικὸς τῆς Ἱερᾶς Λαύρας Ἁγίου Σάββα τοῦ Ἡγιασμένου (1958 -
2002, ἔτη ἡγουμενίας) ὁ ἐκ Κυθήρων, ΙΕΡΟΣΟΛΥΜΑ 2010, σσ. 847-848.