Η δυναμική του χρόνου

Η δυναμική του χρόνου

         

π. Ανδρέα Αγαθοκλέους
Ο χρόνος ως απροσδιόριστος και άπιαστος, δημιουργεί φόβο στον άνθρωπο που θ’ ασχοληθεί σοβαρά μαζί του. Συνειδητοποιεί πως τίποτα στον κόσμο αυτό δεν μπορεί να ξεφύγει τη μανία της πορείας του. Πόσοι ήλθαν και πόσοι θα έλθουν ακόμη; Κανείς δεν θα μείνει αιώνια, όση δύναμη και να έχει, όσο και να επηρεάζει τους άλλους με την παρουσία του.

Η σχέση που έχουμε με τα πράγματα και τους αγαπημένους μας, μετά από κάποια χρόνια δεν θα υπάρχει. Και ούτε μπορούμε να κάνουμε διαφορετικά. Όπως ο αστροναύτης που βρίσκεται στο διαστημόπλοιο, δεν μπορεί να σταματήσει την πορεία του…

Πορευόμαστε μέσα στο χρόνο, χωρίς επιστροφή και χωρίς δυνατότητα αλλαγής. Και είναι αυτή η συνειδητοποίηση πόνος αβάστακτος, γιατί βιάζει τη φύση μας. Ο χρόνος φέρνει τη φθορά και άρα το θάνατο. Και ο θάνατος δεν είναι στη φύση μας. Δεν μας ταιριάζει! Γεννηθήκαμε, για να πεθαίνουμε ; Τι παραλογισμός!...

Η Oρθοδοξία τονίζει την Ανάσταση του Χριστού και τη θεωρεί ως «την εορτή των εορτών». Γιατί από τότε και για πάντα ο χρόνος, με τη φθορά και το θάνατο, παίρνει μια άλλη δυναμική. Μπορεί να μετατραπεί σε πορεία ζωής και αφθαρσίας αιώνιας.

Ο Χριστός, ως νικητής του θανάτου, μεταγγίζει αφοβία για το χρόνο με τις φοβερές προεκτάσεις του. Όχι βέβαια ψυχολογική, που είναι « προς καιρόν», αλλά μόνιμη, ως κατάσταση που δημιουργείται μέσα μας ένεκα της ένωσης μας με το Χριστό.

Η προσευχή, ως «συνουσία θεού και ανθρώπου», κατά τον Άγιο Ιωάννη της Κλίμακος, όπως και η θεία κοινωνία του Σώματος και Αίματος του Θεανθρώπου, γίνονται τα μέσα της εμπειρικής κατάργησης του χρόνου, ως μέσα που μας ενώνουν με τον άχρονο και αιώνιο Θεό.

Γι’ αυτό και οι άγιοι, όλων των εποχών, δεν φοβούνται το χρόνο όπως δεν φοβούνται το θάνατο. Ο αγώνας που έκαμαν, για να νικήσουν τα ποικίλα πάθη, ουσιαστικά ήταν αγώνας κατά της φθοράς και της αμαρτίας που ύπουλα ελλοχεύει μέσα μας.

Η αγάπη στο Θεό, ως κίνητρο για αγώνα, δίνει νόημα και χαρά. Η προσευχή, η Θεία Κοινωνία, ο αγώνας κατά των παθών, όπως και όλα όσα η Εκκλησία μας παροτρύνει να κάνουμε, δεν απομονώνονται μεταξύ τους, αλλά το ένα συμπληρώνει το άλλο και βοηθά στην ολοκλήρωση του ανθρώπου.

Στην πορεία του χρόνου, άλλοι θ’ αγωνιούν και άλλοι θα χαίρονται ξέγνοιαστα. Άλλοι θα φοβούνται και άλλοι θα ελπίζουν. Άλλοι θα τον μετατρέπουν σε εφιάλτη και άλλοι θα ετοιμάζονται. Η θεώρηση της πορείας μένει στην ελευθερία του καθενός. Ο Θεός, γνωρίζοντας αν ο άνθρωπος θα συγκατατεθεί στη χάρη του και σε ποιο βαθμό, του δίνει να γευτεί την κατάργηση του χρόνου και την εμπειρία της άλλης ζωής. Αυτή η γνώση θα γίνει τελικά η μεγάλη ελπίδα και πεποίθηση πως δεν υπάρχει τέλος στη ζωή μας, αλλά μετάβαση από τα λυπηρά στα ευχάριστα, από το θάνατο στη ζωή!

Ἡ χαρτοπαιξία

 

 

YΠAPXEI, αγαπητοί μου, μια κοινωνική πληγή, που μοιάζει με φοβερό φίδι. Tο φίδι αυτό όλο το χρόνο λουφάζει. Tώρα στις εορτές βγαίνει. Ποιό είναι το φίδι; Ας γελάς εσύ που μ’ ακούς, όποιος και νά ‘σαι. Eγώ θα σου πω την αλήθεια, και αδιαφορώ τι θα πεις εσύ. Tο φίδι, λοιπόν, που μαστίζει την κοινωνία τις ημέρες αυτές και ιδίως τη νύχτα της πρωτοχρονιάς, είναι η χαρτοπαιξία. Mεγάλο φίδι

―Δε’ μ’ αφήνεις ήσυχο να παίξω για το καλό του χρόνου; σου λέει ο άλλος.

«Για το καλό του χρόνου»; Mα δε’ φέρνει κανένα καλό η χαρτοπαιξία. Δεν είναι αθώο παιχνιδάκι. Eίναι παιχνίδι δαιμονικό. Eίναι σατανάς ολόκληρος με εκατόν πενήντα κέρατα.

1. Παίζεις χαρτιά;Πρώτα – πρώτα χάνεις το χρόνο σου. Hξερα ένα παιδί που ήρθε πρώτος στο πανεπιστήμιο στην Aθήνα. Tον πρώτο χρόνο πήγαινε καλά, έπαιρνε και υποτροφία. Tο δεύτερο χρόνο έμπλεξε με παρέες και τον μάθανε να χαρτοπαίζει. E, μέχρι σήμερα δίπλωμα δεν πήρε. Aντί να ξενυχτά στα γράμματα, ξενυχτούσε στό χαρτοπαίγνιο. Eτσι καταστράφηκε. Oι χαρτοπαίκτες χάνουν το χρόνο τους. Nα χτυπήσει η Eκκλησία την καμπάνα και να καλέσει σε αγρυπνία, δεν έρχονται. Oταν όμως ο σατανάς καλεί για χαρτοπαίγνιο, κάθονται εκεί μέχρι τις πρωϊνές ώρες χάνοντας το χρόνο τους.

2. Παίζεις χαρτιά;

Xάνεις κάτι ακόμα ανώτερο· χάνεις την ειρήνη της ψυχής σου. Γιατί; Γιατί από την ώρα που θα πιάσεις το χαρτί στα χέρια, έρχεται ένας σκορπιός και σέ τσιμπάει· ―Aχ θα κερδίσω;… Kαι ο άνθρωπος μπαίνει σέ μια διαρκή αγωνία. Kι όπως λένε οι γιατροί, οι χαρτοπαίκτες είναι νευρικοί, και οι περισσότεροι πεθαίνουν καρδιακοί.

3. Παίζεις χαρτιά;

Παραβαίνεις εντολή του Θεού. Ποιά εντολή; Tο «Oυ κλέψεις» (Eξ. 20,14), δεν επιτρέπεται να κλέψεις.

―Mπα; θα πεις. Mάλιστα. Δεν είναι κλέφτες και λησταί μόνο αυτοί που γυρίζουν στα βουνα ή μ’ ένα πιστόλι μπαίνουν στις τράπεζες και γδύνουν τους ανθρώπους και τα ταμεία.

Γκάγκστερ και λησταί είναι και οι χαρτοπαίκτες. «Eλα απόψε να περάσουμε μια ωραία βραδιά· θα έχουμε ζεστασιά, γλυκά, πιοτό, το ένα το άλλο…». Aυτα είναι τα δολώματα. Oπως το ποντικάκι με το τυρί μπαίνει στη φάκα, έτσι κ’ εδώ. O πιό καπάτσος, με μαεστρία, κλέβει ή αλλάζει τα χαρτιά, και στό τέλος μαδάνε τον αφελή, σαν κοτόπουλο που του βγάζουν όλα τα φτερά. Bγαίνει πια τις πρωϊνές ώρες ζαλισμένος, στενοχωρημένος, χωρίς λεπτά και σπίτι.

Oι επιτήδειοι στα τυχερά παιχνίδια είναι κλέφτες και λησταί. Δεν το λέω εγώ· το λέει ο μεγάλος φιλόσοφος Aριστοτέλης. Tώρα εσύ τί λες, ότι το χαρτοπαίγνιο είναι αθώο;

4. Παίζεις χαρτιά;

Kαταστρέφεις το σπίτι σου. Oταν ήμουν στα Γιάννενα, μια μέρα μου λένε· «Eλα, πάτερ μου, να δεις τα χάλια μας». Πάω σ’ ένα σπίτι εκεί κοντα στή λίμνη. Mπήκα μέσα, τί να δω; Pημαγμένο το σπίτι. δεν είχαν καρέκλα να καθήσουν. Γυμνή η γυναίκα, τα παιδια πεινασμένα, ελεεινά. Oύτε κάρβουνο για τη φωτιά, ούτε τίποτα. Που είναι ο άντρας; ρωτώ, δουλεύει; «Aχ, πάτερ μου, μόλις βασιλέψει ο ήλιος και μέχρι τις πρωϊνές ώρες πάει στα χαρτιά. Kι ό,τι κερδίζει τα παίζει, και μας αφήνει νηστικούς και γδυτούς…».

5. Aλλα κ’ ένα άλλο κακό. Παίζεις χαρτιά;

Mυστήριο πράγμα· αυτός που χαρτοπαίζει είναι γεμάτος προλήψεις και δεισιδαιμονίες. Mου ‘λεγε ένας καλός παπάς· Δεν ξέρω πώς μπήκα σ’ ένα σπίτι και είδα να στρώνουνε την πράσινη τσόχα. Στάθηκα να δω τί κάνουνε. Mόλις όμως βρέθηκα πάνω απ’ το κεφάλι ενός, μ’ έδιωξε· «Φύγε από μένα, παπά!». Διώχνανε τον παπά, γιατί θεωρούσαν ότι θα τους φέρει γρουσουζιά. Aντιθέτως, για νά ‘χουν γούρι όπως λένε, παίρνουν κοντά τους διεφθαρμένα γύναια. Aυτό είναι πρόληψις. O παπάς θα τους κάνει κακό· αν βρούν καμμια πόρνη, την παίρνουν κοντά τους, νά ‘νε πάνω απ’ το κεφάλι τους… Ας είναι επιστήμονες με διπλώματα, ας κάνουν τον έξυπνο. Tους έχει πιάσει για καλα ο διάβολος και τους ξευτελίζει.

6. O χαρτοπαίκτης όμως εκτός από δεισιδαίμων γίνεται και αλκοολικός.

Γιατί τόσες ώρες εκεί, τα νεύρα κουράζονται και θέλουν ενίσχυσι. Γι’ αυτό κατεβάζουν συνεχώς οινοπνευματώδη ποτά. Eτσι οι περισσότεροι χαρτοπαίκτες γίνονται αλκοολικοί.

7. O χαρτοπαίκτης ακόμα, κοντα στα άλλα, γίνεται βλάστημος.

Ω Θεέ μου, άλλο κι αυτό το αμάρτημα! Oταν χάνει, αντί να χτυπά το κεφάλι του, τί κάνει; Bλαστημά το Θεό, την Παναγία, τους αγίους, τα πάντα. Oι μεγαλύτερες βλαστήμιες ακούγονται στα χαρτοπαίγνια.

8. Kαι το τέλος ποιό είναι;

Eμένα ρωτάτε; Oι χαρτοπαίκτες συνήθως δεν κερδίζουν τα χρήματα δουλεύοντας με το φτυάρι και τον κασμά· στην πλάτη τους τα κολλάνε. Στό τέλος όμως πεθαίνουν πολλές φορές, αφού τα ξεράσουν όλα. Eτσι κάνει ο διάβολος· σου τα δίνει στην αρχή, και μετα στο τέλος τα παίρνει όλα. Εάν εξετάσετε, θα δήτε, ότι διάσημοι παίκτες των καζίνων δεν είχαν καλό τέλος. Tο τέλος τους ποιό ήταν; H αγχόνη· αυτοκτόνησαν. Eκατό μεγάλοι χαρτοπαίκται έχουν αυτοκτονήσει. Eκεί καταλήγει το κακό αυτό.

Ας προσθέσουμε σ’ αυτά, ότι και ιστορικώς αποδεικνύεται ο όλεθρος της χαρτοπαιξίας. Θά ‘χετε ακούσει για τη Pωμαϊκή αυτοκρατορία. Oι στρατιώτες της Pώμης ξαπλώσανε σ’ όλο τον κόσμο και κατέκτησαν όλα τα βασίλεια. Στην αρχή οι Pωμαίοι ήταν πειθαρχημένοι και δίκαιοι. Στο τέλος όμως, όταν μαζέψανε λεπτά, γύρισαν στη Pώμη, κ’ εκεί το ρίξανε έξω· διασκεδάσεις, πιοτό, γυναίκες, και χαρτοπαίγνιο. Oλη η Pώμη χαρτόπαιζε! Πρώτα χαρτιά και ζάρια δεν ξέρανε. Mετά ξέρετε πού φθάσανε; Bάζανε στην πλάτη τα χρηματοκιβώτια, και πηγαίνανε στα χαρτοπαικτικά κέντρα, και παίζανε από ανατολής μέχρι δύσεως του ηλίου. Παίζανε λεπτα και περιουσίες, παίζανε τα αξιώματά τους, παίζανε ―πού καταντά ο άνθρωπος!― ακόμα και τα ρούχα τους. Παίζανε τα πάντα, και τελευταία τί παίζανε; Tην τιμή τους! Παίζανε ακόμα και τη γυναίκα τους! Tέτοια διαφθορά, όπως βεβαιώνει ο ιστορικός Tάκιτος.

Γι’ αυτό ο Δάντης, μεγάλος ποιητής, σ’ ένα ποίημα για την κόλασι, εκεί σε κάποιο κύκλο της κολάσεως έβαλε και τους χαρτοπαίκτες. Bλέπεις, λέει, τα σπίτια αυτα που γίνεται το χαρτοπαίγνιο; (σήμερα θα έλεγε τις λέσχες και τα καζίνο)· έχουν δυό πόρτες· μία εισόδου και μία εξόδου. Στην ε­σοδο γράφει ελπίδα, και στην έξοδο όλεθρος, καταστροφή.

Kαι το αποκορύφωμα του κακού. Που βλέπουμε τους χαρτοπαίκτες; Στο Γολγοθά τη Mεγάλη Παρασκευή! O Xριστός αγωνιούσε πάνω στο σταυρό, σταγόνα – σταγόνα έπεφτε το αίμα του, και κάτω οι Pωμαίοι στρατιώτες ρίχνανε τα ζάρια και παίζανε. «Διεμερίσαντο τα ιμάτιά μου εαυτοίς και επί τον ιματισμόν μου έβαλον κλήρον» (Ψαλμ. 21,19· Iωάν. 19, 24). Tέτοιο κακό είναι τα τυχερά παιχνίδια.

Oποιος δεν πείθεται από αυτά, ας διαβάσει και το Πηδάλιο. Tί θα πει Πηδάλιο; Eίναι οι κανόνες της αγίας μας Eκκλησίας. Tί λένε οι κανόνες; O 42 (MB΄) και ο 43 (MΓ΄) αποστολικός κανόνας και ο 50 (N΄) της Eκτης (ΣT΄) Oικουμενικής Συνόδου λένε, ότι όποιος δεσπότης ή παπάς ή διάκος παίζει ζάρια (καί, κοντα στα ζάρια, χαρτιά), αυτός, λέει, ή θα σταματήσει τα παιχνίδια αυτά ή θα καθαιρεθεί· και όποιος αναγνώστης ή ψάλτης ή λαϊκός, άντρας ή γυναίκα, κάνει το ­διο, ή θα σταματήσει ή θα αφορισθεί. Aυτα λένε οι ιεροί κανόνες.

Eπιστημονικώς, ψυχολογικώς, ιστορικώς σας ανέπτυξα τί είναι το χαρτοπαίγνιο.

Γι’ αυτό, αγαπητοί μου, προτρέπω όλο τον ευσεβή λαό. Εάν θέλετε με το νέο έτος να έχετε την ευλογία του Θεού, χαρτιά μήν πιάσετε!

Πηγαίντε στα σπίτια σας, βάλτε φωτιά και κάψτε τα χαρτιά. Mην πιάσετε χαρτιά ούτε σεις ούτε οι δικοί σας, κανείς απολύτως. Kηρύξτε πόλεμο εναντίον της χαρτοπαιξίας.

Kαι κανείς μην εμπαίξει τα λόγια αυτά. Oπως ακούσατε, οι καταπατηταί των ιερών κανόνων υπόκεινται σέ αφορισμό. Δεν επιτρέπεται χαρτοπαίκτης να κοινωνεί τα άχραντα μυστήρια! Σας παρακαλώ όλους, άντρες-γυναίκες, να διαφωτίσετε τους γνωστούς σας.

Ας μας κυβερνήσει το Πνεύμα το Άγιο. Bοηθήστε κ’ εσείς, ώστε οι γιορτές να περάσουν χωρίς χαρτιά, για νά ‘χουμε την ευλογία του Θεού.

Mε την ελπίδα ότι θα μ’ ακούσετε σας ευλογώ εν ονόματι Iησού Xριστού, ο η δόξα και το κράτος εις αιώνας αιώνων. Aμήν.

† επίσκοπος Aυγουστίνος

(εσπερινή ομιλία στον ι. ναό του Aγίου Παντελεήμονος Φλωρίνης, μεταδοθείσα και από τον κρατικόν ραδιοφωνικόν σταθμόν, Σάββατο 23-12-1967, παραμονή της Kυριακής των Προπατόρων)

Σχετική και σύγχρονος είναι η υπ’ αριθμ. 20/26-12-1967 εγκύκλιος με τίτλο H χαρτοπαιξία (βλ. προς κλήρον και λαόν, Aθήναι 1969, σελ. 217 κ.α.).

πηγή: ΑΡΜΕΝΙΣΤΗΣ

Οἰ Άγιογράφοι Ἀδελφοί Λέπουρα· ο Βασίλειος (μετέπειτα μοναχός Ραφαήλ) και ο Νικάγγελος

Οἰ Άγιογράφοι Ἀδελφοί Λέπουρα· ο Βασίλειος (μετέπειτα μοναχός Ραφαήλ) και ο Νικάγγελος

του Σπυρίδωνος Μαρίνη,

συντηρητή εικόνων

Πως μπορείς να μιλήσεις για δύο εκκλησιαστικές προσωπικότητες τόσο σημαντικές και συγχρόνως τόσο αγνοημένες από τον ιστορικό τους περίγυρο;

Όσες πληροφορίες κι αν πάρεις από τους οικείους, από τους φίλους, από τους μαθητές, από τους πνευματικούς πατέρες που τους έζησαν θα είναι ένα μικρό, προσωπικό βίωμα του καθενός από τα πρόσωπα αυτά και θ’ αντιστοιχεί σε μία πτυχή, σ’ ένα συμβεβηκός της ζωής και της προσωπικότητάς τους.

Πολύ περισσότερο, πως μπορεί να μιλήσει ο καθένας μας για τις προσωπικότητες αυτές, όταν για εμάς μία κίνηση του χεριού μας γίνεται τόσο εύκολα χωρίς να το σκεφτούμε, ενώ για κάποιους άλλους μπορεί να είναι ένας τιτάνιος αγώνας, μία επίπονη προσπάθεια ν’ απλώσουν το χέρι και να πάρουν ένα αντικείμενο.
Ο λόγος αφορά στους δύο αδελφούς αγιογράφους: στον Βασίλειο και στο Νικάγγελο Λέπουρα.

Η καταγωγή των γονέων τους ήταν από τη νήσο Κέα. Ο Βασίλειος γεννήθηκε το 1930 και ο Νικάγγελος το 1932. Πρώτα ο Βασίλειος και στην συνέχεια ο αδελφός του δοκιμάστηκαν από την παιδική τους ηλικία με ασθένεια των μυών που τους οδήγησε συν τω χρόνω στην ακινησία. (Ο πρώτος θα δοκιμαστεί σκληρότερα και θα κοιμηθεί εν Κυρίω μετά από δεκαπέντε μαρτυρικά χρόνια τον Μάϊο του 1999, ενώ ο δεύτερος μέσα σε διάστημα ενός μηνός αφότου έσπασε το πόδι του, θα κοιμηθεί εν Κυρίω, τον Αύγουστοτου 1995.)


του 1995.)
του 1995.)



Η δοκιμασία όμως αυτή δεν υπήρξε άκαρπη για τους δύο αδελφούς. Ο Βασίλειος εγκατέλειψε από μικρός το σχολείο και αφοσιώθηκε στο σχολείο της πίστης. Αγάπησε με πάθος τους αγίους κι άρχισε να συλλέγει βίους και ακολουθίες τους από κάθε δυνατή πηγή. Σαν το διψασμένο ελάφι ξεδιψούσε από τα νάματα της πίστης των μαρτύρων, των οσίων, των ομολογητών, των ασκητών.

Μελετώντας τους βίους και κοιτάζοντας τις εικόνες τους άρχισε δειλά να σκιτσάρει τα άγια πρόσωπά τους. Να δημιουργεί μια εικονογραφική σχέση μαζί τους και να συνομιλεί. Αυτά τα σχέδια και τις πρωτόλειες εικόνες είδε ο αείμνηστος Κωνσταντίνος Ξυνόπουλος, ο μαθητής του Κόντογλου και καθηγητής στη συνέχεια της τεχνικής της αγιογραφίας στη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας και αποφάσισε να τις δείξει στον δάσκαλό του. Με τις υποδείξεις του Κόντογλου ο νεαρός Βασίλειος άρχισε να αγιογραφεί. Νυχθημερόν είχε το αναλόγιο μπροστά του ανοιχτό σε κάποια ακολουθία αγίου. Μοναδική τροφή της ψυχής του οι βίοι των αγίων και των οφθαλμών του τα αγιασμένα τους πρόσωπα.

Πως ήταν δυνατόν το θεοφιλές πάθος του Βασιλείου ν’ αφήσει αδιάφορη την ψυχή του συμπάσχοντος αδελφού του; Λίγο αργότερα θα μυηθεί και ο Νικάγγελος στην ιερή τέχνη της αγιογραφίας, αφού ολοκληρώσει τις εγκύκλιες σπουδές του.
Πάνω στα τραπέζια των δύο αδελφών θα στρώνεται στο εξής καθημερινό συμπόσιο με προσκαλεσμένους, πατριάρχες, αρχιεπισκόπους, ιερείς, μοναχούς, στρατιωτικούς αλλά και απλούς οσίους. Στήν κεφαλή του Συμποσίου ο Σωτήρας Χριστός, ο Φωτοδότης, ο Ελεήμων και πλάι του η Γλυκοφιλούσα Θεoτόκος.



Η αναπηρική καρέκλα τους γίνεται θρόνος αναγωγής της ψυχής τους προς τον Θεό· οδός ταχείας συνάντησης του νου και της καρδιάς τους με τους αγίους. Η τέχνη τους κοινή όχι όμως και ο χαρακτήρας τους. Ο Βασίλειος, όπως αντανακλάται και μέσα από τις εικόνες του, είναι πιο σταθερός και αμετακίνητος στον πόθο της καρδιάς του. Κάθε λόγος του και σκέψη του έχει απόλυτη αναφορά στο πρόσωπο των αγίων. Έξω από το αγιολογικό πλαίσιο όλα χάνουν την αυθεντικότητά τους και το ενδιαφέρον για εκείνον. Αντίθετα ο Νικάγγελος δεν έχει ως αποκλειστικό ενδιαφέρον μόνο την αγιολογία∙ ενδιαφέρεται και για την κοινωνική ζωή, για τα εκκλησιαστικά ζητήματα και ιδιαίτερα το πρόβλημα του παλαιού ημερολογίου που ταλαιπωρούσε την Εκκλησία στα χρόνια του 1950. Oι φωτεινές εικόνες του αντανακλούν αυτή την συγκρατημένη εξωστρέφεια χωρίς όμως να χάνουν τίποτα από το λιτό, αγιοπνευματικό τους βάθος. Oι εικόνες του Βασιλείου αντίστοιχα σου επιβάλλονται με την πνευματική τους δύναμη, τη λιτή αυστηρότητα αλλά συγχρόνως και τη μυστική ζωή τους.

Oι αδελφοί Λέπουρα μετέδιδαν τον πλούτο της καρδιάς τους σε όσους τους πλησίαζαν. Άδειαζαν ανιδιοτελώς το υπερπλήρες δοχείο της ψυχής τους προς όλους όσους πήγαιναν με άδεια ψυχή που ζητούσε να γεμίσει από τη χάρη της αγιογραφίας. Κι ήταν πολλοί εκείνοι που σύχναζαν στους αδελφούς Λέπουρα και τους αποκαλούσαν στη συνέχεια «δασκάλους». Ο ορθόδοξος αγιογράφος δεν κρύβει τη δουλειά του, δεν θεωρεί πως κατέχει μυστικά μιας ατομικά δικής του τέχνης, αλλά ζητά να την κοινωνήσει με όλους τους αδελφούς του. Η εικόνα δεν είναι για εκείνον ένα μέσον καταξίωσης, αλλά μία ομολογία πίστης. Πρώτοι άπ’ όλους oι Λέπουρα στην εποχή τους τύπωσαν εικόνες τους στη Βοστώνη, το 1968 προσφέροντας πρότυπα ορθόδοξης εικονογραφίας. Μεταδίδουν κάθε τι σχετικά με την τέχνη τους σε πολλούς που έρχονται και μαθητεύουν κοντά τους. Αντίθετα, oι πολλοί που ευεργετήθηκαν από τους αδελφούς Λέπουρα δεν τους αφιέρωσαν, ως δείγμα ευγνωμοσύνης ούτε ένα μικρό άρθρο για την τέχνη τους. Κι ας έγραφαν σε περιοδικά και βιβλία τις εικονολογικές τους θεωρίες.


Ο Βασίλειος και ο Νικάγγελος Λέπουρας μέσα από τη ζωή και το έργο τους μας διδάσκουν το ήθος του αγιογράφου, τον τρόπο διά του οποίου διαμορφώνεται ο αυθεντικός τεχνίτης της Εκκλησίας. Η τέχνη τους απαιτεί πνευματικά κριτήρια για να «διαβαστεί» κι όχι αισθητικά ή καλλιτεχνικά, όπως της σύγχρονης, «αγιογραφικής» μας «ανανέωσης». Τα κριτήρια αυτά διαμορφώνονται μέσα στην προσευχή, όπου η ψυχή έρχεται σε κοινωνία με τους αγίους και ενώνεται εν Αγίω Πνεύματι μαζί τους.



Η εικόνα οφείλει να βοηθά το έργο της προσευχής κι όχι να το διασπά, γιατί «η εικόνα είναι ένα λειτουργικό σκεύος μέσα στο οποίο αναπαύεται η Θεία Χάρις και συμμετέχει ολόκληρο στη λειτουργία.»[1] Και είναι αλήθεια, πως η διαυγής τέχνη των αδελφών Λέπουρα, παραμένει σταθερή και ακλόνητη στην πατροπαράδοτη αυτή πίστη. Ας είναι ελαφρύ το χώμα που τους σκεπάζει.

 

1. Η εικόνα στο φως της Ορθόδοξης ερμηνείας, Ανάλεκτα Λεωνίδα Ούαπένσκυ, έκδ. Νεκτ. Παναγόπουλος, σ.27.

Πηγή: Περιοδικό «Ερώ», Κέντρο Ενότητος και Μελέτης-Προβολής των Αξιών μας, τεύχος 9ο, Ιανουάριος-Μάρτιος 2012, Θεσσαλονίκη

Ὁ ἱερέας καί ὁ ἄγγελος μαζί στήν προσκομιδή

 

Κάποιος ιερεύς, σε μία αγρυπνία, και ενώ είχε αρχίσει την Προσκομιδή, δυσκολευόταν, τρόπον τινά, με μόνο το φως ενός κεριού να διαβάζει τα ονόματα. Ξαφνικά, διαπίστωσε ότι το φως του κεριού, πού ήταν παραπλεύρως, όλως περιέργως, έγένετο πιο δυνατό! Και τότε αναρωτήθηκε:
 

-Πώς είναι δυνατόν; Πώς φέγγει περισσότερο τώρα το κερί;
 

Κι όπως γύρισε το κεφάλι του, βλέπει να στέκεται μπροστά του στα τρία τέσσερα μέτρα με πολύ σεβασμό και ευλάβεια ένας Άγγελος.Στην αρχή απολιθώθηκε, μαρμάρωσε στη θέση του και έκανε αρκετή ώρα να συνέλθη.
Αλλά ή παρουσία του Αγγέλου, του γλύκανε την ψυχή κατά τέτοιον τρόπον, ώστε ή κατάνυξης μέσα του να αυξηθεί πολύ, να απόκτηση ή ψυχή του πολύ μεγάλη γλυκύτητα, μία, τρόπον τινά, ένωση με την παρουσία του αγίου Αγγέλου. Και παρόντος του αγίου Αγγέλου, τελείωσε την ιερά Πρόθεσι, είπε το «Ευλογημένη ή βασιλεία…» και άρχισε τη Θεία Λειτουργία. Ό Άγγελος ήταν πάντοτε παρών, μέχρι πού τελείωσε και την Κατάλυσι.Ό ιερεύς δεν μπορούσε να συγκράτηση την συγκίνηση του, την κατάνυξη και το δέος, πού τον είχε καταλάβει μπροστά σ’ αυτήν την παρουσία, διότι ήταν ένα γεγονός, πού του συνέβαινε πρώτη φορά στη ζωή του. Άλλωστε, αυτά τα γεγονότα συμβαίνουν, δεν ξέρω! πιθανόν να κάνω λάθος, μια-δύο φορές στη ζωή ενός ευλαβούς και ταπεινού ιερέως.
 
Ασφαλώς όμως θα υπάρχουν κι άλλοι άγιοι ευλαβέστατοι και χαριτωμένοι κληρικοί παντός βαθμού, πού έχουν θεϊκές αποκαλύψεις κάπως πιο συχνά! Ό Θεός γνωρίζει…

Ό παππούλης, παρέμεινε στη θέση του. Δεν ξεντύθηκε, κάθισε σε μια καρέκλα μέσα στο ιερό Βήμα και συνεχώς έκλαιγε. Έκλαιγε και δεν μπορούσε να συνέλθη από την κατάνυξη, το δέος και την συντριβή πού ένιωθε. Έτσι παρέμεινε για ώρα πολλή απολαμβάνοντας με συγκίνηση και ταπείνωση όσα βίωσε στη Θεία Λειτουργία με την παρουσία του άγιου Αγγέλου.
 
Ό διακριτικός και άγιος Γέροντας του με διαβεβαίωσε για την αλήθεια του γεγονότος.
Από τότε ή πίστης του ιερέως αυτού έγινε βράχος ακλόνητος, αυτός δε με πολύ δέος στην καρδιά λειτουργούσε πλέον τα πανάχραντα Μυστήρια.

ΒΙΒΛΙΟΓ. ΓΝΩΣΙΣ ΚΑΙ ΒΙΩΜΑ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΠΙΣΤΕΩΣ

Διευθύνσεις για ΑΣΤΕΓΟΥΣ και ΣΥΣΣΙΤΙΑ Άστεγοι & Συσσίτια

Διευθύνσεις για ΑΣΤΕΓΟΥΣ και ΣΥΣΣΙΤΙΑ Άστεγοι & Συσσίτια

ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΑΔΥΝΑΤΕΙΤΕ ΝΑ ΦΡΟΝΤΙΣΕΤΕ ΟΣΟΥΣ ΠΕΙΝΑΝΕ ( ΚΑΙ ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΛΟΙ ) ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΟΜΩΣ ΝΑ ΤΟΥΣ ΔΕΙΞΕΤΕ ΠΟΥ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΧΟΡΤΑΣΟΥΝ

 

ΠΡΟΣOΧΗ!

Διαδώστε το παντού, (με κάθε μέσο : email, fax) και εκτυπώστε το και κολλήστε το στις κολόνες της γειτονιάς σας...υπάρχουν άνθρωποι που ΠEΙΝΑΝΕ...ελάτε στη θέση τους!!!

Δωρεάν Φαγητό.... ΑΤΤΙΚΗ     1.   Αγ. Αικατερίνη, οδ. Κειριαδών - Αιγηιδών,118 53 Πετράλωνα, τηλ. 210-3458133. 2. Αγ. Αιμιλιανός οδ. Αθαμανίας 17, 104 44, Σκουζέ, τηλ. 210-5129091. 3. Αγ. Ανάργυροι, Πλ. Αγ. Αναργύρων, 135 61 Αγ. Ανάργυροι, τηλ. 210-2611689. 4. Αγ. Ανάργυροι, οδ. Κεφαλληνίας και Δαμασκηνού, 163 42 Ηλιούπολη, τηλ. 210-9930 817. 5. Αγ. Ανδρέας, οδ. Ωρωπού και Τεω, 111 42 Άνω Πατήσια, τηλ. 210-2914686. 6. Αγ. Ανδρέας, οδ. Γιάνναρη 24, 104 45 Κ. Πατήσια, τηλ. 210- 8323193. 7. Αγ. Απόστολοι Τζιτζιφιών, οδ. Αγ. Αποστόλων 4, 176 75 Καλλιθέα, τηλ. 210- 9422021. 8. Αγ. Αρτέμιος, οδ. Φιλολάου 165, 116 32 Παγκράτι, τηλ. 210-7514125. 9. Αγ. Ασωμάτων, οδ. Θερμοπυλών 5, 104 35 Θησείο, τηλ. 210-5240675. 10. Αγ. Βαρβάρα, οδ. Αγ. Βαρβάρας 85, 172 35 Δάφνη, τηλ. 210-9711661. 11. Αγ. Βασίλειος, Αγ. Βασιλείου 52, 173 43 Αγ. Δημήτριος, τηλ. 210-9717890. 12. Αγ. Γεράσιμος, οδ. Αγ. Γερασίμου 30, 157 71 Άνω Ιλίσια, τηλ. 210-7793331. 13. Αγ. Γεώργιος, οδ. Πλάτωνος 51, 104 41 Ακαδημία Πλάτωνος, τηλ. 210- 5142658. 14. Αγ. Γεώργιος, οδ. Αγ. Γεωργίου και Καζαντζάκη, 157 72 Ζωγράφου, τηλ. 210-7794925. 15. Αγ. Γεώργιος, οδ. Αγ. Γεωργίου,113 61 Κυψέλη, τηλ. 210-8212667. 16. Αγ. Γεώργιος, οδ. Ευαγγελιστρίας 22,176 71 Καλλιθέα, τηλ. 210-9562082. 17. Αγ. Γεώργιος, οδ. Μπαρμπάνου 61, 117 44 Κυνοσάργους, τηλ. 210-9018408. 18. Αγ. Γλυκερία, οδ. Αγ. Γλυκερίας 13, 111 47 Γαλάτσι, τηλ. 210-2931523. 19. Αγ. Δημήτριος, οδ. Βασ. Κωνσταντίνου, 173 43 Αγ. Δημήτριος, τηλ. 210-9712456. 20. Αγ. Ειρήνη, οδ. Αλκυόνης και Πανουργιά, 111 46 Γαλάτσι, τηλ. 210-2912426. 21. Αγ. Ελευθέριος, οδ. Αχαρνών 382, 111 43 Αχαρνών, τηλ. 210-2281754. 22. Αγ. Ελευθέριος οδ. Ι. Βαρβάκη 28, 114 74 Γκύζη, τηλ. 210-6427053. 23. Αγ. Ζώνη, οδ. Αγ. Ζώνης 27,112 56 Κυψέλη, τηλ. 210-8674250. 24. Αγ. Θεράπων, οδ. Γαλήνης 26, 157 73 Ζωγράφου, τηλ. 210-7706807. 25. Αγ. Θωμάς, οδ. Παπαδιαμαντοπούλου 115, 115 27 Αμπελόκηποι, τηλ. 210-7771533. 26. Αγ. Ιωάννης, οδ. Λεωφ. Βουλιαγμένης 117, 117 44. Βουλιαγμένη, τηλ. 210-9016 617. 27. Αγ. Ιωάννης Γαργαρέττας, οδ. Λ. Βεϊκου 17, 117 42 Αθήνα, τηλ. 210-9232940. 28. Αγ. Κωνσταντίνος, οδ. Αγ. Κωνσταντίνου και Ελένης 10, Ηλιούπολη, τηλ. 210- 9712 254. 29. Αγ. Κωνσταντίνος οδ. Λ. Λένορμαν 140, 104 44 Κολωνός, τηλ. 210-5112 669. 30. Αγ. Κωνσταντίνος, οδ. Αγ. Κωνσταντίνου 8, 183 44 Μοσχάτο, τηλ. 210-4813570. 31. Αγ. Κωνσταντίνος, οδ. Αγ. Κωνσταντίνου και Κουμουνδούρου, 104 37 Ομόνοια, τηλ. 210-5225139. 32. Αγ. Λουκάς οδ. Πατησίων 287, 11 144, Πατήσια, τηλ. 210-2281778. 33. Αγ. Μαρίνα, οδ. Αλεξάνδρου Παναγούλη 2, 16 345, Ηλιούπολη, τηλ. 210-9711 531. 34. Αγ. Μαρίνα, οδ. Αγ. Μαρίνης 11 851 Θησείο, τηλ. 210-3463783. 35. Αγ. Μαρκέλλα, οδ. Σπ. Πάτση 87, 118 55 Βοτανικός, τηλ. 210-3463061. 36. Αγ. Μάρκου Ευγενικός, οδ. Αλεξ. Παπαναστασίου 48, 104 45, Πατήσια, τηλ. 210- 8310 629. 37. Αγ. Μαύρα και Τιμόθεος, οδ. Μαραθωνομάχων 1, 163 43 Ηλιούπολη, τηλ. 210-9928744. 38. Αγ. Μελέτιος, Πλ. Αγ. Μελετίου, Σεπόλια, τηλ. 210-5128059. 39. Αγ. Νικόλαος, οδ. Αγ. Νικολάου, 104 46 Αχαρνών, τηλ. 210-8319385. 40. Αγ. Νικόλαος, οδ. Κ. Κοτζιά, 163 46 Ηλιούπολη, τηλ. 210-9914540. 41. Αγ. Νικόλαος, οδ. Ελευθ. Βενιζέλου 173, 176 73 Καλλιθέα, τηλ. 210- 9568969. 42. Αγ. Νικόλαος, οδ. Ασκληπιού 38, 106 80 Πευκάκια, τηλ. 210- 3612449. 43. Αγ. Νικόλαος, οδ. Δυοβουνιώτου 56, 117 41 Φιλοπάππου, τηλ. 210- 9228323. 44. Αγ. Πάντες, οδ. Ελευθ. Βενιζέλου 90, 176 76 Καλλιθέα, τηλ. 210-956205. 45. Αγ. Παρασκευή, Πλ. Αγ. Παρασκευής, 153 42 Αγ. Παρασκευή, τηλ. 210-6526818. 46. Αγ. Παρασκευή, οδ. Κυπρίων Ηρώων και Μαραμβέλια, 163 41 Ηλιούπολη, τηλ. 210-9922 666. 47. Αγ. Παύλος, Χίου καί Κρήτης 104 38 Σταθμός Λαρίσης, τηλ. 210-5234711. 48. Αγ. Σπυρίδων, οδ. Ερατοσθένους 13, 116 35 Σταδίου, τηλ. 210-7515122. 49. Αγ. Στυλιανός, οδ. Παπαστράτου 12, 114 76 Γκύζη, τηλ. 210-6420015. 50. Αγ. Τριάς , οδ. Λ. Κηφισίας 80, 115 26 Αμπελόκηποι,τηλ. 210-6927527. 51. Αγ. Τριάς, οδ. Πειραιώς 67 Β', 105 53 Κεραμεικός, τηλ. 210-3252227. 52. Αγ. Χαράλαμπος, οδ. Δραγούμη 7, 161 21 Ιλίσια, τηλ. 210-7223860. 53. Εσταυρωμένος, Πλ. Εσταυρωμένου, 177 78 Ταύρος, τηλ. 210-3462301. 54. Κοίμησις Θεοτόκου, οδ. Μπουσίων 24, 115 24 Ελ. Βενιζέλου, τηλ. 210-6428132. 55. Κοίμησις Θεοτόκου, οδ. Ειρήνης 29, 163 45 Ηλιούπολη, τηλ. 210-9915842. 56. Κοίμησις Θεοτόκου, οδ. Ανδροπούλου 2, 111 41 Κυπριάδου, τηλ. 210-2918987. 57. Κοίμησις Θεοτόκου, οδ. Σωκράτους 19, 117 43 Κυνοσάργους, τηλ. 210-9236428. 58. Μεταμόρφωσις Σωτήρος, οδ. Μεταμορφώσεως 3, 173 41 Αγ. Δημήτριος, τηλ. 210-9335 918. 59. Μεταμόρφωσις Σωτήρος, oδ. Μεταμορφώσεως και Υψηλάντου, 176 73 Καλλιθέα, τηλ. 210-9562051. 60. Παναγία Μαρμαριώτισσα, οδ. Σοφοκλή Βενιζέλου, 152 32 Χαλάνδρι, τηλ. 210-6814 960. 61. Παντάνασσα, οδ. Πραξιτέλους 35, 176 74 Καλλιθέα, τηλ. 210- 9419 002. 62. Προφήτης Ηλίας, οδ. Προφήτου Ηλία 17, 153 41 Αγ. Παρασκευή, τηλ. 210-6399692. 63. Προφήτης Ηλίας, οδ. Αρύββου 1, 116 33 Παγκράτι Αθήνα, τηλ. 210- 7013034. 64. Προφήτης Ηλίας, οδ. Διοπόλεως 2, 111 42 Ριζούπολη Αθήνα, τηλ. 210-2516483. 65. Τρεις Ιεράρχες οδ. Τριών Ιεραρχών 91, 118 51 Πετράλωνα, τηλ. 210-3465878. 66. Ύψωσις Τιμίου Σταυρού, οδ. Καυκάσου -Λαζαράδων 2, 113 63 Κυψέλη, τηλ. 210-8218110. 67. Ύψωσις Τιμίου Σταυρού, οδ. Αναστάσεως και Κλειούς, 156 69 Παπάγου, τηλ. 210-6515952 68. Αγ. Δημήτριος, 132 31 Πετρούπολη τηλ. 210-50.12.127. 69. Ευαγγελισμός Θεοτόκου, 131 22, Ίλιον, τηλ. 210-26.13.009. 70. Ευαγγελισμός Θεοτόκου, 146 71 Ν. Ερυθραία, τηλ. 210-62.54.156. 71. Αγ. Κωνσταντίνος, 134 41 Άνω Λιόσια, τηλ. 210-24.72.113, 210-24.72.946. 72. Αγ. Κωνσταντίνος, 190 05 Ν. Μάκρη, τηλ. 22940-94001. 73. Κοίμησις Θεοτόκου, 136 71 Αχαρνές, τηλ. 210-24.61.213. 74. Αγ. Νικόλαος, 134 51 Ίλιον, τηλ. 210-23.20.645. 75. Αγ. Γεώργιος, 134 51 Καματερό, τηλ. 210-23.18.977. 76. Γέννησις του Χριστού, 134 51 Καματερό, τηλ. 210-23.12.752. 77. Αγ. Ελευθέριος, 151 25 Μαρούσι, τηλ. 210-61.96.388. 78. Κοίμησις Θεοτόκου, 131 22 Ίλιον, τηλ. 210-26.12.790. 79. Αγ. Νικόλαος, Καισαριανή, τηλ. 210-72.36.204. 80. Κοίμησις Θεοτόκου, Καισαριανή, τηλ. 210-72.13.848. 81. Τρεις Ιεράρχες, Καισαριανή, τηλ. 210-72.22.557. 82. Αγ. Τριάς, Βύρωνας, τηλ. 210-76.53.461. 83. Αγ. Δημήτριος, Βύρωνας, τηλ. 210-76.60.943. 84. Μεταμόρφωσις του Σωτήρος, Βύρωνας, τηλ. 210-76.69.369. 85. Αγ. Γεώργιος, Καρέας, τηλ. 210-76.51.008, 210-76.58.225. 86. Αγ. Απόστολοι, Υμηττός, τηλ. 210-76.23.525. 87. Ευαγγελισμός της Θεοτόκου, Υμηττός, τηλ. 210-97.34.311 88. Αγ. Θεόδωροι Γαργηττός, τηλ. 210-6611596. 89. Ύψωσις Τιμίου Σταυρού, Σταυρός, τηλ. 210-6613800   90. Ι. Μ. Νέας Σμύρνης   91. Μετ. Σωτήρος, Λεωφ. Συγγρού 133, Αγ. Σώστης. 92. Αγ. Παρασκευή, οδ. Ελευθ. Βενιζέλου 135β, Ν. Σμύρνη.   93. Αγ. Αλέξανδρος, Αλκινόης και Αγ. Αλεξάνδρου, Π. Φάληρο 94. Κοίμησις Θεοτόκου, οδ. Αχιλλέως 30, Π. Φάληρο 95. Αγ. Τρύφων, οδ. Αρχιπελάγους και Υμηττού, Γλυφάδα   96. Αγ. Κωνσταντίνος, Ν. Ιωνία, τηλ. 210-27.98.235. 97. Αγ. Σπυρίδων Ν. Ιωνία, τηλ. 210-27.91.310.   98. Κοίμησις Θεοτόκου Ν. Ιωνία, τηλ. 210-27.92.900.   99. Αγία Τριάς, Ηράκλειο, τηλ. 210-27.98.970.   100. Μεγάρων και Σαλαμίνος   101. Ενοριακό Συσσίτιο Μάνδρας, Δήμητρος 16, 196 00, τηλ. 210-55.57.689.   102. Αγ. Παρασκευή Εργατικές Κατοικίες Μάνδρας, τηλ. 210-55.49.017.   103. Αγ. Γεώργιος Ελευσίνας, Κίμωνος 10, 192 00 Ελευσίνα, τηλ. 210-55.43.577.

Συσσίτιο Πειραιάς,  «Δος ημίν σήμερον», Αγία Τριάς, τηλ. 210-41.77.271. 1. Ευαγγελιστρία, Γρηγ. Λαμπράκη 41, Πειραιάς, τηλ. 210-41.25.619. 2. Αγ. Παντελεήμων, οδ. Αγ. Παντελεήμωνος, Δραπετσώνα, τηλ. 210-46.15.704. 3. Αγ. Δημήτριος, οδ. Καραϊσκάκη 1, Ν. Φάληρο, τηλ. 210.48.16.636. 4. Μεταμόρφωσις Σωτήρος, οδ. Θηβών 49, τηλ. 210-42.05.255. 5. Αγ. Βασίλειος, Τέρμα Σαχτούρη, τηλ. 210-42.85.817. 6. Αγ. Ελευθέριος, οδ. Αγ. Ελευθερίου 7, τηλ. 210-41.78.778. 7. Αγ. Δημήτριος, Αγ. Δημητρίου 166, Πειραιάς, τηλ. 210-46.16.540. 8. Αγ. Κωνσταντίνος, οδ. Καραίσκου 109, τηλ. 210-41.78.778. 9. Παναγία Μυρτιδιώτισσα, οδ. Ακτή Πρωτοψάλτη, τηλ. 210.41.73.334. 10. Αγ. Νικόλαος, οδ. Αγ. Νικολάου 1, τηλ. 210-45.11.300. 11. Αγ. Σπυρίδων, οδ. Αγ. Σπυρίδωνος 1, τηλ. 210-41.73.529. 12. Υπαπαντή Κυρίου, οδ. Υπαπαντής 78, τηλ. 210-46.16.345. 13. Αγ. Χαράλαμπος Καστέλλας, οδ. Βασ. Παύλου τηλ. 210-41.19.949.        

 

 

Ὁ σατανᾶς, γνωρίζων τό “δίκαιον” τοῦ Πνευματικοῦ νόμου

Ὁ σατανᾶς, γνωρίζων τό “δίκαιον” τοῦ Πνευματικοῦ νόμου

 91. Ο σατανάς, γνωρίζων το “δίκαιον” του Πνευματικού νόμου, αγωνίζεται να επιτύχη μόνον την νοεράν συγκατάθεσιν αυτού που πολεμεί. Και έτσι, ή να καταστήση τον ηττηθέντα, κατά νούν, υπεύθυνον εις τους κόπους της μετανοίας ή, εάν δεν μετανοή εμπράκτως, να τον τυρανν΄σηη με ακουσίας οδύνας. Συνήθως, ο σατανάς, διαθέτει έτσι τον υπ΄αυτού τυραννούμενον, ώστε να γογγύζη διά τας θλίψεις του. Και τούτο, με τον σκοπόν όπως, και ενταύθα αυξήση τας οδύνας, αλλά και εις την Κρίσιν να τον αποδείξη ως μή πιστεύσαντα εις την δικαιοσύνην του Θεού, αφού δεν υπέμεινεν ευχαρίστως τας παιδαγωγικάς τιμωρίας.

92. Πολλοί προσεπάθησαν να αντιμετωπίσουν τους πειρασμούς με διάφορα πνευματικά μέσα. Αλλά χωρίς την προσευχήν και την πράξιν της μετανοίας, ουδείς διέφυγε τα δεινά των πειρασμών, που παραχωρούνται κατά την δικαιοσύνην του Θεού προς σωφρονισμόν και κάθαρσιν.
93. Τα κακά αυξάνουν τήν δύναμίν των εκ της αλληλεπιδράσεως του ενός προς το άλλο, εκ της ανακυκλήσεώς των εις τον χώρων του κακού. Εις τον αυτόν Πνευματικόν νόμον υπόκεινται και τα αγαθά, αυξανόμενα δι΄αλλήλων εις την περιοχήν του καλού. Και ο μετέχων ή των κακών ή των αγαθών, ωθείται συνεχώς υπ΄αυτών προς μείζοντας “κατακτήσεις”.

94. Ο διάβολος χρησιμοποεί μίαν παλαιάν μέθοδον: να παρουσιάζει τα μικρά αμαρτήματα ως μηδαμινά. Χωρίς αυτήν την μεθοδείαν του, δεν δύναται να οδηγήση εις μεγαλύτερα κακά. (Διότι κατ΄ αναλογίαν των μικρών κακών που πράττονται αφαιρείται και η διάκρισις, οπότε τα μεγάλα δεν φαίνονται μεγάλα. Ή και διότι ο διάβολος αποκτά δικαιώματα επί του ηττωμένου εις τα μικρά).
95. Ο ανθρώπινος έπαινος αποτελεί την ρίζαν της αισχρής επιθυμίας, όπως και ο έλεγχος της κακίας γίνεται ρίζα της σωφροσύνης. Όχι, βεβαίως, όταν ακούωμεν τον έπαινον ή τον έλεγχον, αλλ΄ όταν γινώμεθα δέκται και η ψυχή ροφά τας ενεργείας του επαίνου και του ελέγχου.

96. Τίποτε δεν ωφελείται όστις ανεχώρησεν από τον κόσμον και εξακολουθεί να ηδυπαθή, διερχόμενος τον βίον του φιληδόνως. Διότι ό,τι έπραττεν εις τον κόσμον διά χρημάτων, το ίδιον πράττει και εν ακτημοσύνη.

97. Ωσαύτως και εκείνος, που είναι εγκρατής και αφιλήδονος, αλλά συνάζει χρήματα, είναι αδελφός του ανωτέρω, κατά τας διαθέσεις. Μητέρα μέν έχουν κοινήν, την νοεράν ηδονήν, πατέρα δέ όχι κοινόν, λόγω της διαφοράς του πάθους.

98. Υπάρχει περίπτωσις, που περικόπτει τις ένα πάθος, αλλά διά να αντλήση μείζονα ηδυπάθειαν. Οι δε αγνοούντες τον σκοπόν της ενεργείας του, τον τιμούν. Πιθανόν δε και ο ίδιος να μή καταλαβαίνη αυτό που έπραξε και ούτω να κακοπαθή ανωφελώς.

99. Κάθε κακίας αιτία είναι η κενοδοξία και η ηδονή. Εκείνος που δεν μισή αυτά τα πάθη, ουδέν πάθος δύναται να περικόψη.

100. Ο Απόστολος ωνόμασε την φιλαργυρίαν “ρίζαν πάντων των κακών” (Α΄Τιμ. ς΄, 10). Αλλ΄ η φιλαργυρία λαμβάνει την ύπαρξίν της απ΄ όλα τα κακά.

του Οσίου και Θεοφόρου Πατρός ημών Μάρκου του Ασκητού

pathfinder.gr/emmaous

Ανυπότακτοι Μοναχοί και Ηγούμενοι

(Παγκόσμιος Ὀρθοδοξία)

ὐπὸ Σεβ. Μητροπολίτου Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου Ιεροθέου,
για το Αmen.gr

28 Δεκεμβρίου 2012, 16:04

Ο άγιος Ευστάθιος Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης έζησε και εποίμανε το ποίμνιο της Θεσσαλονίκης τον δωδέκατο αιώνα σε μια κρίσιμη εποχή για την Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Έχει επαινεθή για την παιδεία του και την γνώση της εκκλησιαστικής παραδόσεως που τον διέκρινε, αλλά και για τις μελέτες του πάνω σε διάφορα θέματα.

Μεταξύ των έργων του είναι και το έργο με τίτλο «Επίσκεψις βίου μοναχικού επί διορθώσει των περί αυτόν», στο οποίο εξετάζει τον μοναχικό βίο σύμφωνα με τις ορθόδοξες εκκλησιαστικές παραδόσεις, και επιδιώκει την διόρθωση των κακώς κειμένων του μοναχικού βίου. Το έργο αυτό εκδόθηκε από τον εκδοτικό οίκο Σαββάλας, σε κείμενο και μετάφραση, αλλά και εισαγωγικά σχόλια από τον Φάνη Καλαϊτζάκη Δρ. Φιλολογίας με τίτλο «τί φλυαρεί ο μέγας παπάς;» που ήταν λόγος τον οποίο έλεγαν μερικοί σύγχρονοί του, αναφερόμενοι στις κατά καιρούς παρατηρήσεις του αγίου Ευσταθίου.

Διαβάζοντας κανείς το κείμενο του αγίου Ευσταθίου Θεσσαλονίκης, παρατηρεί ότι, αφ  ενός μεν αγαπά τον ορθόδοξο παραδοσιακό μοναχισμό, τον οποίο γνωρίζει καλά, όπως τον συνάντησε στην Κωνσταντινούπολη, αφ  ετέρου δε παρουσιάζει τις εκτροπές του, όπως ακριβώς εκφράζονταν την εποχή εκείνη στην Θεσσαλονίκη. Το κείμενο είναι αρκετά ενδιαφέρον. Μέ το άρθρο αυτό θα ήθελα απλώς να επισημάνω μερικά ενδιαφέροντα σημεία, τα οποία αποτελούν τα κεντρικά σημεία του όλου έργου.

1. Ο υψηλός σκοπός του μοναχισμού

Ο άγιος Ευστάθιος χρησιμοποιεί διαφόρους χαρακτηρισμούς για να παρουσιάση την ζωή των ορθοδόξων μοναχών, όταν αυτοί ζουν μέσα στα αυθεντικά πλαίσια της εκκλησιαστικής παραδόσεως. Και αυτό είναι σημαντικό, γιατί μόνον όταν κανείς αγαπά και γνωρίζη τον ορθόδοξο μοναχισμό έχει τα εχέγγυα για να προτείνη λύσεις για την διόρθωση των κακώς κειμένων.

Αναφερόμενος ο άγιος Ευστάθιος στους τελείους μοναχούς τους ονομάζει «αληθείς Ναζιραίους», «αναχωρητάς», «ευλογητούς δραπέτας» που ξέφυγαν από τον άρχοντα της κακίας και προσέδραμαν στον ελευθερωτή Δεσπότη Χριστό. Οι τέλειοι μοναχοί είναι «όσιοι τώ Θεώ», οι «αντί των κοσμοπολιτών ουρανοπολίται». Η ζωή των αληθινών μοναχών είναι αποστολική και γι  αυτό αγγελική.

Οι μοναχοί αποτελούν το «τάγμα το μοναχικόν», «τό θείον τώ όντι», είναι «στρατός ιερός», «Θεού παρεμβολή», «εκλεκτοί κυρίω», «ένδοξοι του ουρανού», «στρατιώται κατά του αποστάτου και αντάρτου δαίμονος», «αγγέλων μιμηταί», «αρετής αυτοί δοχεία», «μύρου θεία αγγεία», «αποστολικά εκμαγεία», «παράδεισοι σωτήριοι», «τό πάγκαλον τάγμα». Ο μοναχός είναι «πολίτης ουρανού», είναι «ζωγράφος αρετής απηκριβωμένης», είναι «υπερκόσμιος», «θεοκήρυξ», «ο αναπλάσας κατά μόνας την καρδίαν αυτού», είναι εκείνος που κατοικεί μέσα στην θεωρία του Θεού και γι  αυτό είναι «φιλόσοφος όντως», και βεβαίως «παραστάτης Θεού».

Σε όλο το κείμενό του ο άγιος Ευστάθιος, ακόμη και τότε που καταδικάζει μερικές ενέργειες κοσμικών μοναχών, παρουσιάζει την αξία του μοναχικού βίου, την ευλογημένη αυτή ζωή, την οποία ακολούθησαν οι Προφήτες της Παλαιάς Διαθήκης, οι Απόστολοι αλλά και οι όσιοι ασκητές δια μέσου των αιώνων. Δεν αρνείται τον μοναχισμό, αλλά τον δέχεται ως την κατ  εξοχήν ευαγγελική ζωή.

2. Οι τρεις τάξεις των μοναχών

Ο άγιος Ευστάθιος χωρίζει την μοναχική ζωή σε τρεις κατηγορίες, ήτοι των «νεοσυλλέκτων», δηλαδή των εισαγωγικών, των «μανδυωτών» και των «μεγαλοσχήμων». Οι όροι αυτοί διαφοροποιούνται σε άλλα σημεία του έργου του, αφού οι νεοσύλλεκτοι ονομάζονται εισαγωγικοί ακόμη και μικροσχήμονες, οι μανδυώτες χαρακτηρίζονται δευτεροσχήμονες και οι τέλειοι μοναχοί λέγονται μεγαλοσχήμονες. Και αλλού κάνει λόγο για τους μεγαλοσχήμονες, τους έχοντας μικρό σχήμα λόγω της εισαγωγής, και τους μέσους - τους μανδυώτες. Σε μερικές παραγράφους αναφέρεται στις δύο πρώτες βαθμίδες της μοναχικής ζωής, αλλά κυρίως αφιερώνει μεγάλο μέρος του έργου του για να αναφερθή στους μεγαλοσχήμονες στους οποίους κυρίως αποδίδει ευθύνη για την αλλοίωση του μοναχικού βίου στην εποχή του.

3. Η ζωή των μοναχών όπως φαίνεται στην τελετή της κουράς

Στο κείμενό του αυτό ο άγιος Ευστάθιος αναφέρεται στην ακολουθία του μοναχικού σχήματος και αναλύει τις υποσχέσεις που δίδουν οι μοναχοί κατά την κουρά τους, τις ευχές που διαβάζει ο  Ιερεύς ο οποίος κάνει την κουρά. Επίσης ερμηνεύει τις συμβολικές πράξεις που γίνονται κατά την τελετή της κουράς, τον συμβολισμό των μοναχικών ενδυμάτων, ακόμη εξηγεί και την σημασία του μαύρου χρώματος, του χρώματος του μοναχικού ενδύματος, του ράσου, της αποκοπής των μαλλιών, των λαμπάδων κλπ. Όλα αυτά δείχνουν τον σκοπό και το έργο της μοναχικής ζωής, τον στόχο του μοναχισμού και την υψηλή του αποστολή. Και αυτή η κουρά της κεφαλής, είναι δείγμα ότι ο μοναχός προσφέρεται στον Θεό ως «ιερείον», δηλαδή ως ιερό σφάγιο προς θυσίαν. Η ανάλυση αυτή επεκτείνεται σε μεγάλο μέρος του κειμένου του αγίου Ευσταθίου, όπου γίνονται ευστοχώτατες παρατηρήσεις.

4. Πεπτωκότες μοναχοί

Μαζί με την ανάλυση της τελετής της κουράς, ο άγιος Ευστάθιος αναφέρεται διεξοδικότατα στην πτώση του μοναχικού βίου που παρετηρείτο στην εποχή του, αφού πολλοί μοναχοί δεν ανταποκρίνονταν στο υψηλό αυτό έργο του μοναχού, δεν ζούσαν σύμφωνα με τις υποσχέσεις τις οποίες είχαν δώσει στον Θεό κατά την τελετή της μοναχικής κουράς, δεν ανταποκρίνονταν στον υψηλό σκοπό της μοναχικής ζωής, την οποία είχε διαγράψει προηγουμένως.

Μεταξύ των στοιχείων που δείχνουν την πτώση των μοναχών είναι, το ότι εγκατέλειψαν τα μοναστήρια τους και περιφέρονταν στον κόσμο, ασχολούνταν με το εμπόριο και τις επιχειρήσεις τους. Παρουσιάζοντας, ο άγιος Ευστάθιος, τα όσα είχαν υποσχεθή, οι μοναχοί, στον Θεό κατά την τελετή της κουράς τους, βρίσκει την ευκαιρία να σημειώση τις αποκλίσεις από την μοναχική πολιτεία και μάλιστα χρησιμοποιεί λόγους αυστηρούς και χαρακτηρισμούς βαρείς. Αντίθετα με όσα υποσχέθηκαν οι πεπτωκότες αυτοί μοναχοί, εκδηλώνουν οργή, θυμό, που ομοιάζει με φίδι το οποίο ετοιμάζεται να επιτεθή, έπαρση και αλαζονεία, καλλιεργούν την διχόνοια που την ακολουθούν οι άγριες φωνές, εκδηλώνουν την ελευθεροστομία, ομιλούν με θρασύτητα και σε τέτοιες καταστάσεις λέγουν ανοησίες, οπότε ομοιάζουν με δαιμονισμένο και πολλά άλλα που δείχνουν την πτώση τους από την αληθινή πολιτεία της μοναχικής ζωής.

Κυρίως ο άγιος Ευστάθιος κατηγορεί, το ότι περιφέρονται οι μοναχοί μέσα στον κόσμο, εγκαταλείποντας τα μοναστήρια τους και την ησυχαστική - θεωρητική ζωή, στην οποία κλήθηκαν να βαδίσουν και βεβαίως κατηγορεί το εμπορικό πνεύμα που αναπτύσσουν οι μεγαλόσχημοι μοναχοί. Στο σημείο αυτό είναι εκφραστικότατος.

Η όλη δραστηριότητα των μοναχών αυτών συνδέεται με το εμπόριο και την κερδοσκοπία, αφού ασχολούνται κυρίως περί «κτήσεως, υπάρξεως και επικτήσεως». Εκμεταλλεύονται την μοναχική τους ιδιότητα για να πλουτίσουν. Μάλιστα ο άγιος φθάνει στο σημείο να χαρακτηρίζη ένα τέτοιο μοναχό ειρωνικώς ως «άγιον πλουτοκράτην», καθώς επίσης τον ονομάζει «πραγματευτικόν, και αεργόν, και εμπορευτικόν, και εμπολαίον, και κερδώον» και ο,τιδήποτε άλλο παρά «μεγαλόσχημον». Κάνει δε πολύ ακριβείς περιγραφές των κοσμικών εμπορικών δραστηριοτήτων των μοναχών της εποχής του για το σιτάρι, τον οίνο κλπ. .
Επίσης από το κείμενο του αγίου Ευσταθίου φαίνεται ότι, οι μοναχοί υποτιμούσαν το αρχιερατικό αξίωμα, και αποδεσμεύονταν από την ποιμαντική ευθύνη των Επισκόπων. Γράφει ότι, οι μοναχοί αυτοί σηκώνουν το κεφάλι τους έναντι των Αρχιερέων που τους κείρουν στην μοναχική ζωή, θεωρούν ότι αυτοί είναι οι κεφαλές, ενώ στην πραγματικότητα είναι, «αυχένες όντες ακέφαλοι» και με την αλαζονεία τους αυτή αποδεικνύονται χειροποίητα αντικείμενα που αντιλέγουν σε αυτόν που τους δημιούργησε, δηλαδή στον Θεό. Οι αλαζόνες αυτοί μοναχοί δεν αντιλαμβάνονται ότι διαφέρουν πολύ από τον επισκοπικό βαθμό, αν και αυτοί είναι απλώς πατέρες, ενώ ο Αρχιερεύς είναι «πατήρ πατέρων». Οι μοναχοί αυτοί, καθώς επίσης και ο Ηγούμενος, είναι ποιμένες, αλλά «αρχιποίμην ο αρχιερεύς, επεί και ηγουμένων ύπερθεν έλαχεν είναι». Ο Επίσκοπος είναι πατήρ πατέρων και Ηγούμενος των Ηγουμένων.

Τέτοιοι όμως μοναχοί έχουν απαρνηθή όλα εκείνα που υποσχέθηκαν κατά την τελετή της κουράς τους και απέτυχαν του σκοπού τους. Μέ την εξωτερική, επίπλαστη συμπεριφορά τους εξαπατούν τους ανθρώπους, ενώ είναι οι μεγαλύτεροι εχθροί τους. Στην όψη τους είναι γλυκύτατοι, αλλά στο βάθος της ψυχής τους ανάλγητοι και ξινοί. Τέτοιοι μοναχοί που συνιστούν μια ιδιαίτερη μοναχική κοινότητα είναι καρφιά μέσα στο Σώμα της Εκκλησίας: «τή αγιωτάτη εκκλησία όσα και τινας ήλους προσπήξαντες». Στην πραγματικότητα, αντί να είναι η δόξα της Εκκλησίας, γίνονται η πληγή της.

5. Ανεπίσκοποι Ηγούμενοι

Στο κείμενο που μελετάμε ο άγιος Ευστάθιος αναφέρεται διεξοδικώς στην αλαζονική συμπεριφορά μερικών Ηγουμένων στην εποχή του, και από αυτά που γράφει φαίνεται ότι, έχει υπ  όψη του την νοοτροπία και διαγωγή ενός Ηγουμένου ο οποίος είχε απομακρυνθή από την αληθινή του αποστολή και κυρίως περιφρονούσε τον Επίσκοπό του. Στο σημείο αυτό θα κάνω μια αναφορά με συνοπτικό τρόπο, γιατί ο λόγος του αγίου Ευσταθίου είναι πολύ σημαντικός. Άν διαβάση κανείς το κείμενο του αγίου Ευσταθίου, θα διαπιστώση την ανάρμοστη διαγωγή των Ηγουμένων της εποχής του, που εκτός του ότι βρίσκονταν έξω από τα εκκλησιαστικά πλαίσια, συγχρόνως εκδήλωναν και στοιχεία ψυχοπαθολογίας.
Γενικά, η θέση του Ηγουμένου στην Εκκλησία είναι σημαντική, αφού ο Ηγούμενος που ανταποκρίνεται στον σκοπό του και την υψηλή αποστολή του, «βραχύ τι αγγέλου ηλαττώσθαι» και είναι έκτυπη εικόνα του αγγέλου. Όμως είναι κατώτερος από τον Επίσκοπο, στον οποίο οφείλει υπακοή.  Ισως ο συγκεκριμένος Ηγούμενος, που έχει υπ  όψη του ο άγιος Ευστάθιος, είχε απομακρυνθή από τον υψηλό σκοπό της αποστολής του και εξέφραζε με τον τρόπο αυτόν την πτωτική του κατάσταση και νοοτροπία.
Κατ  αρχάς ο Ηγούμενος, στον οποίο αναφέρεται ο άγιος Ευστάθιος, έχει αφήσει το πραγματικό του έργο και την ουσιαστική του αποστολή και ασχολείται με το εμπόριο. Οι λόγοι του είναι λόγοι κοσμικής ζωής και λόγοι της αγοράς, είναι δηλαδή «λόγοι παντοίοι τυρβαστικοί». Ασχολείται με τα αμπέλια, τις εληές, τα σύκα κλπ.

Έπειτα, με την όλη διαγωγή του γίνεται ο φόβος και ο τρόμος της περιοχής, γι  αυτό λέγει: «ώ κατά επισκόπων μέγιστε, και εν τοίς καθ  ημάς φοβερώτατε». Και βέβαια με τέτοια συμπεριφορά δεν έχει ούτε ένα καλό μοναχό στο κοινόβιό του, ακριβώς γιατί με την ζωή του έχει γίνει παράδειγμα κάκιστο στους μοναχούς του. Λέγει δε ότι θα ήταν αγαπητός σε αυτόν και αν εύρισκε μόνον ένα καλό μοναχό κάτω από την ποιμαντική ευθύνη αυτού του Ηγουμένου. «Αγαπητός γάρ ευρημένος και ο είς, και ούτω μόνος, και μοναδός, και μοναχός, και μονάζων, και μοναστής, και επώνυμος τη μονή...».

Η αλαζονεία όμως του Ηγουμένου αυτού εκδηλώνεται κυρίως έναντι του Επισκόπου του, τον οποίο δεν δέχεται και έτσι παραμένει αυτεπίσκοπος. Προσπαθεί να υπερκεράση τον Επίσκοπο από φθόνο και εγωϊσμό, δεν ανέχεται να επαινήται ο Επίσκοπος περισσότερο από αυτόν, θεωρεί ύβρη και ταπείνωση το να σκύψη την κεφαλή του μπροστά στον Επίσκοπο και να βγή να τον προϋπαντήση στην Μονή του. Ακόμη δε αισθάνεται να εξευτελίζεται και όταν σηκώνεται από το κάθισμά του για να τον χαιρετίση. Τρέμει ακόμη μήπως του κάνει κάποια παρατήρηση. Αντιδρά με αλλόκοτο τρόπο και συμπεριφορά έναντι του Επισκόπου με την πρόστυχη και υποκριτική συμπεριφορά που δείχνουν οι «πόρνες στους πελάτες τους».

Η συμπεριφορά του Ηγουμένου αυτού είναι σχιζοφρενική. Ενώ κατ  ουσίαν αναγνωρίζει την σημασία του Επισκόπου στην εκκλησιαστική ζωή, και γι  αυτό μερικές φορές για να λύση ένα θέμα λέγει: «αλλά και επίσκοπός ειμι», θεωρώντας τον εαυτό του Επίσκοπο, και κατ  αυτόν τον τρόπο ιδιοποιείται το έργο του Επισκόπου, εν τούτοις άλλες φορές ανακράζει: «τί μετέχει εν ημίν ο επίσκοπος;», δηλαδή τί ανακατεύεται με μάς, τί δουλειά έχει ο Επίσκοπος; Αυτό σημαίνει ότι, καίτοι είναι Πρεσβύτερος - Ηγούμενος εν τούτοις συμπεριφέρεται ωσάν να είναι Επίσκοπος, υποτιμώντας όμως τον Επίσκοπο που έχει λάβει από τον Θεό το χάρισμα και την διακονία να ποιμαίνη τον λαό.

Όμως, ο Επίσκοπος «χρίει πνευματικώς  τελειοί θεοπρεπώς  περιοδευτής εστι αποστολικός», δικάζει και κρίνει τους ανθρώπους. Αντίθετα, ο Ηγούμενος έχει λάβει το χρίσμα από τον Επίσκοπο και βεβαίως το έργο του είναι διαφορετικό από αυτόν. Τελικά, ο συγκεκριμένος Ηγούμενος, αντί να κάνη υπακοή στον Επίσκοπο, «ου παύη εξοπλιζόμενος εις αρχιερωσύνης πόλεμον, της θεομιμήτου», δηλαδή δεν σταματά να οπλίζεται εναντίον του Αρχιερέως. Σκοπός του είναι να επιτύχη μια πρόστυχη νίκη σε βάρος του, πέφτει επάνω του σaν ελέφαντας με την μαύρη προβοσκίδα του, ώστε αφού τον νικήση, στην συνέχεια να υποτάξη όλους τους υπόλοιπους με ευκολία.

Επιτίθεται αυτός ο Ηγούμενος εναντίον του Επισκόπου, τον οποίο συκοφαντεί συνεχώς και στα πλούσια τραπέζια που κάνει και στα πανηγύρια και τις γιορτές που διοργανώνει. Είναι εύστοχη η παρατήρηση του αγίου Ευσταθίου ότι, ο υπερφίαλος και ανεπίσκοπος αυτός Ηγούμενος, στα πλούσια τραπέζια μαζί με τα εδέσματα τρώει και τον Επίσκοπο, και δεν χορταίνει να τον τρώγη, οπότε του μένει ένα τέτοιο έδεσμα για πολλές μέρες για να τρώγη και να ευχαριστιέται. Γράφει: «Εξάρτυε λαμπράς τραπέζας, πολυανθρώπους  και τοίς όψοις παραμιγνύων κατέσθιε και τον αρχιερέα. Και μηδέ κορέννυσο, ίνα εις πολυήμερον αυτόν ταμιεύη τροφήν και τρυφήν». Αλλά μαζί με τα τραπέζια κάνει και γιορτές τις οποίες πανηγυρίζει «δαπανών κατ  αυτού». Στά τραπέζια και τα πανήγυρια δεν μένει «βέλος ηγουμενικόν πετόμενον κατ  αυτού». Ως βέλος ηγουμενικό εννοεί την συκοφαντία, αφού συνεχώς κατηγορεί τον Επίσκοπο ότι είναι «δύσχρηστος», «πολυπράγμων», «εξεταστικός», που θέλει να ανακατεύεται σε όλα και είναι «κανόνων ψηλαφητής», αφού όλα τα εξετάζει βάσει των ιερών Κανόνων. Και με τον τρόπο αυτό «βλασφημείται ο αρχιερεύς» από τον αλαζόνα Ηγούμενο.

Η αιτία δε της επιθέσεως του Ηγουμένου εναντίον του Επισκόπου με τους τρόπους αυτούς που περιγράφονται είναι, αφ  ενός μεν επειδή θέλει να είναι ανεξέλεγκτος, χωρίς να τηρή τους ιερούς Κανόνας, αφ  ετέρου δε είναι το «αλαζονικόν και η διαβολική έπαρσις». Αλλά, όμως, δεν μπορεί να υπάρξη εκκλησιαστική ζωή χωρίς τον Επίσκοπο, γιατί, όπως λέγει σαφώς ο άγιος Ευστάθιος Θεσσαλονίκης, την περιοχή που δεν την ποιμαίνει ο Επίσκοπος, ο οποίος αποστέλλεται από τον Θεό δια της Εκκλησίας, «ουδέ ο Κύριος επισκοπεί». Όταν, δηλαδή, ένας Ηγούμενος απομακρύνει τον Επίσκοπο από την Μονή του, ή αποκόπτει την Μονή του από τον Επίσκοπο και δεν δέχεται να υποτάσσεται στον Επίσκοπο του τόπου του, τότε ούτε ο Χριστός επισκοπεί και διαφεντεύει στην Μονή του, και επομένως η Μονή αυτή είναι ενέργημα και υποχείριο του διαβόλου, τόπος του σατανά.

Όμως, η υπακοή του Ηγουμένου στον Επίσκοπο είναι ελαφρύτερος ζυγός από το να στηρίζεται στον εαυτό του και τον λογισμό του. Γράφει ο άγιος Ευστάθιος: «ινατί εκφεύγεις αυτόν (δηλαδή τον Επίσκοπο); Τίς ο απ  εκείνου φόβος έν σοι; Ελαφρός σοί εστιν ο εξ εκείνου ζυγός. Και τί καταρριπτείς αυτόν, σκληρόν υπέχων τράχηλον; Αλλά βαρύς  και υπόμενε». Και όταν ένας Επίσκοπος γίνη αγκάθι πάνω στο σώμα του Ηγουμένου και τότε το αγκάθι αυτό βγαίνει με την υπομονή που του χαρίζει ο Θεός και όχι με άλλους βίαιους τρόπους με τους οποίους πονά περισσότερο.

Επειδή ο άγιος Ευστάθιος έχει υπ  όψη του ότι, ο Ηγούμενος έχοντας μια τέτοια συμπεριφορά έναντι του Επισκόπου του ταυτόχρονα εξουσιάζει πολλούς μοναχούς και τους θέτει κάτω από την δική του τυραννική εξουσία με την λεγόμενη υπακοή, ο άγιος Ευστάθιος στρέφεται στους μοναχούς που έχουν έναν τέτοιο υπερφίαλο και αλαζόνα Ηγούμενο και τους προτρέπει να εγκαταλείψουν τον Ηγούμενο που δεν υπακούει στον Επίσκοπο και την Εκκλησία. «Άφες τοίνυν τον ηγούμενον, ότε σοι τα προς αμαρτίαν κοσμικά επιτέλλεται λαλείν απλώς». Και αυτό το λέγει γιατί, όπως εξηγεί, ο μοναχός δεν είναι δούλος του Ηγουμένου, αλλά αδελφός και σύνδουλός του, αφού και οι δυό τους είναι δούλοι του Χριστού, αλλά είναι και μαθητής του. Και βέβαια κανείς μαθητής που γνωρίζει τί θέλει ο Χριστός δεν κάνει υπακοή σ  ένα δάσκαλο που του υποδεικνύει τα εντελώς αντίθετα από εκείνα που ζητά ο Χριστός.

Στρεφόμενος δε ο άγιος Ευστάθιος προς τον υπερφίαλο μεγαλόσχημο Ηγούμενο λέγει: «Άφες το αγέρωχον  σκοράκισον (αποδίωξε) το φίλαρχον, και δι  αυτό άναρχον  απόθου την οίησιν (αλαζονεία)». Και ερωτά τον υπερφίαλο Ηγούμενο: Ποιός Κανόνας είναι αυτός που σε αφήνει «αδέσποτον, ακυρίευτον, άναρχον, ακέφαλον, ανεκλόγιστον, αλογοπράγητον;». Άλλωστε «ουδέν έθνος αβασίλευτον».

Επειδή δε ο άγιος Ευστάθιος γνωρίζει ότι, ο Ηγούμενος δυσανασχετεί με όσα του λέγει και θεωρεί ότι με όσα γράφει βασανίζεται και προσβάλλεται, γιατί δεν θέλει να τον δασκαλεύουν οι άλλοι, επειδή νομίζει ότι αυτός είναι ο διδάσκαλος, γι  αυτό προς το τέλος γράφει ότι, δεν θα παύση να λέγη την γνώμη του, ακόμη και αν σκάση από τον θυμό του. «Εγώ δε ουκ αν ποτέ σιωπήσωμαι, ει και διαρραγείης θυμούμενος». Και στην συνέχεια γράφει ότι, τα λέγει αυτά όχι για τον ίδιο και για μερικούς άλλους ομοίους του, που δεν θέλουν να διορθωθούν, αλλά για εκείνους τους οποίους ο Ηγούμενος εξαπατά, προκαλώντας μεγάλη σύγχυση στην Εκκλησία. Τα λέγω αυτά, γράφει, κυρίως «διά τους λοιπούς αδελφούς, ούς φενακίζειν εθέλων, το του Θεού διαταράττεις ούτω πολίτευμα». Ο άγιος Ευστάθιος αισθάνεται την υποχρέωση να ελέγξη ένα τέτοιο θρασύτατο και αλαζόνα Ηγούμενο, που είναι ο φόβος της περιοχής και εκείνος που βάζει κατ  εξοχήν καρφιά στο Σώμα της Εκκλησίας, δηλαδή σταυρώνει την Εκκλησία. Και αν δεν το κάνη αυτό ο Επίσκοπος, δεν μπορεί κανείς άλλος να το κάνη. Γράφει χαρακτηριστικά: «Λέγω δη σοι τολμήσας, ως ει μη ο επίσκοπος, τις άρα έτερος θαρρήσει προς σε λαλήσαι;».

Η φωτογράφιση του υπερφίαλου και αλαζόνα Ηγουμένου του δωδεκάτου αιώνος από τον άγιο Ευστάθιο Θεσσαλονίκης είναι μια φωτογράφιση και μερικών καταστάσεων της σημερινής εποχής. Βεβαίως και σήμερα υπάρχουν άγιοι μοναχοί και άγιοι Ηγούμενοι, αλλά και μοναχοί και Ηγούμενοι που είναι επιλήσμονες του υψηλού τους σκοπού και της υψηλής αποστολής τους. Γι  αυτό και η ευθύνη των Επισκόπων που αγαπούν τον μοναχισμό και σέβονται τις εκκλησιαστικές παραδόσεις, πρέπει να είναι όμοια με την ευθύνη που αισθανόταν ο άγιος Ευστάθιος Θεσσαλονίκης.

Μέ αυτό το αίσθημα της ευθύνης έκανα και την μικρή αυτή ανάλυση του έργου του αγίου Ευσταθίου Θεσσαλονίκης. Όλοι μέσα στην Εκκλησία έχουν την θέση τους και την αποστολή τους. Μέσα στον ευλογημένο θεσμό της Εκκλησίας τον οποίο συγκροτεί το Άγιον Πνεύμα υπάρχει ιεραρχική διαβάθμιση των χαρισμάτων. Όποιος ανατρέπει αυτό το ιεραρχικό πολίτευμα της Εκκλησίας θα λογοδοτήση στον Θεό ως καλλιεργητής της αναρχίας και δημιουργός του σχίσματος, το οποίο σχίσμα δεν συγχωρείται ούτε και με το αίμα μαρτυρίου κατά την διδασκαλία των αγίων Πατέρων της Εκκλησίας.–

Δέν ὑπάρχει γλυκύτερο ἀπό τήν προσευχή

Δέν ὑπάρχει γλυκύτερο ἀπό τήν προσευχή

Σκέψου πόσο μεγάλο πράγμα είναι μέσα στη βαθειά νύκτα, όταν κοιμούνται όλοι οι άνθρωποι και τα κατοικίδια ζώα, όταν υπάρχη απόλυτη ησυχία , εσύ μόνο να σηκωθής και με θάρρος να συνομιλήσης με τον Κύριο των όλων μας. Είναι γλυκύς ο ύπνος; Αλλά δεν υπάρχει γλυκύτερο πράγμα από την προσευχή. Αν συνομιλήσης ιδιαίτερα μαζί Του, πολλά θα μπορέσης να επιτύχης, χωρίς να σε ενοχλή κανείς, ούτε να εμποδίση την προσευχή σου˙ και την ώρα έχεις σύμμαχο για να επιτύχης αυτό που θέλεις.Αλλά στριφογυρίζεις σε μαλακό στρώμα και διστάζης να σηκωθής; Σκέψου πόσοι μάρτυρες που είναι σήμερα ξαπλωμένοι στη σιδερένια σκάλα, χωρίς να υπάρχη στρώμμα από κάτω, αλλ’ απλωμένα κάρβουνα.
( Εγκώμ. Εις τους Αγ. Πάντας, ΕΠΕ 36, 618-620. PG 50, 711 )

Η ισχυρότερη βοήθεια

Η βοήθεια αυτή ούτε με το χρόνο μαραίνεται, ούτε από την απόστασι του δρόμου εμποδίζεται, αλλά όπου και αν διαμένη κάποιος που έχει παρρησία προς τον Θεό, όπως εσείς, μπορεί από εκεί να ωφελήση πάρα πολύ εκείνους που βρίσκονται μακριά.
( Επιστ 70, Αφθονίω,  Θεοδότω…. , ΕΠΕ 38, 132. PG 52, 647 )
Από το βιβλίο: «ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ
Χρυσοστομικός Άμβων
Ε΄
Η ΠΡΟΣΕΥΧΗ
Τα νεύρα της ψυχής»
Έκδοσις Συνοδία Σπυρίδωνος Ιερομονάχου
Νέα Σκήτη Αγ. Όρους

Συμβουλές γιά κάθε πνευματικό ἀγωνιστή. Ἀνοιξιάτικοι κίνδυνοι.

Συμβουλές γιά κάθε πνευματικό ἀγωνιστή. Ἀνοιξιάτικοι κίνδυνοι.

 

ΤΗΝ προηγούμενη φορά σου έδωσα δυο-τρεις απλούς κανόνες . Θα προσθέσω τώρα και δυο-τρία προφυλακτικά μέτρα.

 

1)     Πρώτα απ’ όλα, μη νομίσεις ποτέ ότι πέτυχες κάτι. Είναι τόση η αδυναμία , μας, ώστε μόλις παρουσιαστεί μέσα μας ένα απειροελάχιστο καλό, αμέσως κραυγάζουμε με κενόδοξη αυτοϊκανοποίηση: “Να, το κατόρθωσα!”. Τέτοιους λογισμούς να τους διώχνεις. Γιατί το αγαθό ποτέ δεν έρχεται εύκολα και γρήγορα, όπως παραπλανητικά μας λέει ο εχθρός. Αν τον πιστέψεις, η ενεργητικότητά σου θα καταπέσει. Και τότε ο εσωτερικός διχασμός θα ξαναδημιουργηθεί. Για να μην υποκύψεις, λοιπόν, σ’ αυτόν τον ολέθριο λογισμό, κάθε πρωί, όταν σηκώνεσαι από το κρεβάτι, να σκέφτεσαι και να αισθάνεσαι ότι βρίσκεσαι στην πρώτη μέρα του πνευματικού αγώνα.

2)   Μην επιτρέψεις στον εαυτό σου να χαλαρώσει μέσα σ’ οποιεσδήποτε συνθήκες. Θα ‘ρθει μια μέρα που, ενώ θα διεξάγεις φιλότιμα τον καλό αλλά και σκληρό αγώνα της αυτογνωσίας και του αυτοελέγχου, ο εχθρός θα σου ψιθυρίσει με υποκριτική φιλοστοργία: “Πολύ σκληρά αγωνίζεσαι. Χαλάρωσε λιγάκι, μην το παρατραβάς! Έχεις μπροστά σου μιαν ολόκληρη ζωή…”. Πόσο εύλογη φαίνεται αυτή η πειρασμική υποβολή! Ούτε που θα σκεφθείς να την αντικρούσεις. Ωστόσο, αν τη δεχθείς έστω και για λίγο, θα σου προξενήσει μεγάλη εσωτερική ταραχή. Τι γίνεται , όταν σ’ ένα φράγμα σχηματισθεί μια μικρή τρύπα; Αναπόφευκτα, αργά ή γρήγορα , το φράγμα υποχωρεί κάτω από την πίεση του νερού και καταστρέφεται. Το ίδιο συμβαίνει και μέσα μας, όταν δείξουμε την παραμικρή επιείκεια στον εαυτό μας. Τότε, ό,τι έχουμε χτίσει με κόπο, σωριάζεται σε ερείπια, και πρέπει να καταπιαστούμε πάλι από την αρχή με την πνευματική μας οικοδομή. Σε συμβουλεύω, λοιπόν, να μη  χαρίζεσαι ποτέ στον εαυτό σου.

Η συμβουλή αυτή σου χρειάζεται ιδιαίτερα τώρα, που πλησιάζει το Πάσχα. Γιατί, μόλις φτάσει δεν αποκλείεται να σκεφθείς: «Γιορτή είναι, ας ξεδώσω λιγάκι». Αν υποκύψεις σ’ αυτόν τον λογισμό, θα σκορπίσεις όλους τους πνευματικούς καρπούς που μάζεψες στη διάρκεια της Σαρακοστής. Η νήψη, η νοερή προσοχή, η εγκράτεια, ο αυτοέλεγχος, η αγωνιστικότητα και ο ζήλος θα πάνε περίπατο. Καθώς, μάλιστα, βρισκόμαστε  στην άνοιξη, εποχή αναγεννητικού οργασμού όλης της πλάσης μετά την ανάπαυλα του χειμώνα, ο πόλεμος των σαρκικών λογισμών θ’ αρχίσει έντονος. Τότε, αν έχεις χαλαρώσει, η άμυνά σου θα είναι υποτονική και ο κίνδυνος της ήττας μεγάλος.

Η άνοιξη είναι μια εποχή ευχάριστη, μπορεί όμως να βλάψει πνευματικά όσους δεν προσέχουν. Έχεις δει πως χοροπηδούν, βελάζουν και παιχνιδίζουν τα αρνιά, όταν οδηγούνται στη βοσκή. Γιατί; Η ζωή παίζει! Παρόμοια ανάγκη για παιχνίδισμα αισθάνονται και οι άνθρωποι, τόσο οι νέοι όσο και οι ηλικιωμένοι. Σ’ αυτό δεν υπάρχει τίποτα το εφάμαρτο. Είναι ένα αίσθημα αθώο. Ο τρόπος, ωστόσο, με τον οποίο το εκδηλώνουν οι περισσότεροι άνθρωποι δεν είναι εντελώς αθώος. Η χαρά της ζωής! Όταν τη βιώνουμε, οφείλουμε να ευχαριστούμε τον Κύριο, που στη γη, τη γεμάτη πόνο και θλίψη εξαιτίας των αμαρτιών μας, έχει αφήσει περιθώρια χαράς, για να μην πέφτουμε σε απόγνωση. Δυστυχώς, όμως, δεν Τον ευχαριστούμε . Απεναντίας, επιδιώκοντας άλογα την παράταση της χαράς, ξεφεύγουμε από το δρόμοι της σωτηρίας και επιστρέφουμε στον μάταιο τρόπο ζωής. Το χαρούμενο παιχνίδισμα της ζωής είναι ευχάριστο, αλλά ασχολείται αποκλειστικά με το σώμα και τις αισθήσεις, γι’ αυτό δημιουργεί τάσεις και διαθέσεις σαρκικές, αισθησιακές. Θέλουμε να κοιτάζουμε θεάματα ευχάριστα  στο μάτι, ν’ ακούμε ακροάματα ευχάριστα στο αυτί, να οσφραινόμαστε ευχάριστες οσμές- κοντολογίς, θέλουμε ν’ αυξάνουμε τις ευχάριστες εντυπώσεις των αισθήσεων. Ενδίδοντας , όμως, σ’ αυτές τις τάσεις και διαθέσεις, δεν μπορούμε να διατηρήσουμε την εσωτερική πνευματική ζωή. Δίχως άλλο την χάνουμε. Και μαζί μ’ αυτήν χάνουμε την καλή αγωνία για τη σωτηρία μας. Τότε οι πονηροί λογισμοί, τα εμπαθή συναισθήματα και οι άλογες επιθυμίες αρχίζουν πάλι να μας κυριεύουν , αναστατώνοντας τον εσωτερικό μας κόσμο. Η μνήμη του Θεού φεύγει από το νου μας. Η ειρήνη εξαφανίζεται από την καρδιά μας. Και επιστρέφουμε μοιραία στη ζωή της ταραχής, της συγχύσεως, της αμαρτίας. Η ψυχή μας, που ελέγχεται βασανιστικά από τη συνείδηση, λέει: “Από αύριο θ’ αλλάξω ζωή!”. Αλλά το αύριο είναι χειρότερο από το σήμερα, όπως και το μεθαύριο χειρότερο από το αύριο. Έτσι, μέρα με τη μέρα, βουλιάζουμε στη συνηθισμένη ζωή του κόσμου. Και τελικά απελπιζόμαστε. Όλος ο καρπός του σκληρού αγώνα που κάναμε, για να βάλουμε την ψυχή μας σε τάξη, χάνεται. Και χάνεται για ένα μόνο λόγο: Επειδή δεν λάβαμε προφυλακτικά μέτρα. Δεν αρνηθήκαμε στις αισθήσεις μας κάποιες αθέμιτες απολαύσεις. Μα κι όταν δοκιμάζαμε άλλες θεμιτές, δεν φροντίζαμε να διατηρούμε μέσα μας το φόβο του Θεού. Σαγηνευτήκαμε, λοιπόν, από εξωτερικά πράγματα και παραμελήσαμε την εσωτερική πνευματική εργασία.

Ο Κύριος να σε φυλάξει από το κακό αυτό! Κάποιος λογισμός δυσπιστίας σ’ έχει κιόλας επισκεφθεί˙ μη χάνεις έδαφος! Αν δεν υποχωρήσεις ούτε σπιθαμή, θα επιστρέψεις , με τη χάρη του Θεού, στον σταθερό σου στόχο. Αν γυρίσεις πίσω, θα βρεθείς σε πολύ χειρότερη θέση από κείνη που ήσουνα όταν άρχισες τη νέα  σου  ζωή. Ο Χριστός παρομοιάζει μια τέτοιαν υποτροπή και πτώση με την επιστροφή του δαιμονικού πνεύματος στο σπίτι, από το οποίο είχε φύγει. Όταν, λέει, το ακάθαρτο πνεύμα βγει από τον άνθρωπο, περνάει από ξερότοπους, ψάχνοντας ένα μέρος για να ξεκουραστεί , μα δεν βρίσκει. Τότε αποφασίζει να επιστρέψει στην κατοικία του, δηλαδή στον άνθρωπο από τον οποίο είχε φύγει. Έρχεται, λοιπόν, και τον βρίσκει αδειανό, καθαρό και στολισμένο. Πηγαίνει και παίρνει μαζί του άλλα εφτά δαιμόνια, πιο πονηρά από τον ίδιο, και μπαίνουν όλα στον άνθρωπο. Έτσι γίνεται η κατάσταση του ανθρώπου χειρότερη από την προηγούμενη ( Ματθ. 12: 43-45 ) . Ο Θεός να μας γλυτώσει από τέτοια συμφορά!

Διαβάζοντας την προηγούμενη παράγραφο, μην τρομάξεις, μην αναστατωθείς, μην πεις, “Αχ, γιατί ξεκίνησα;”. Αποφάσισες να κάνεις το πιο αξιόλογο πράγμα στον κόσμο, ν’ ακολουθήσεις τον μοναδικό δρόμο της ζωής, που θα σε ανυψώσει στο επίπεδο της αληθινής ανθρώπινης αξίας. Μην υποτιμάς, λοιπόν, τη μεγάλη απόφασή σου. Μην ατιμάζεις τον Κύριο. Μήπως Εκείνος σ’ έχει αφήσει μόνη; Όχι! Είναι μέσα σου με τη χάρη Του. «Όταν ο Θεός είναι με το μέρος μας, ποιος μπορεί να μας βλάψει;» ( Ρωμ. 8:31 ). «Αυτός που ενεργεί μέσα σου είναι ισχυρότερος απ’ αυτόν που κυριαρχεί μέσα στον κόσμο» ( Α ΄Ιω. 4:4 ) . άλλωστε , μια προσεκτική και συνεπής χριστιανική ζωή όχι μόνο δεν σου στερεί κάθε άνεση, αλλά και σου δίνει ανεκτίμητα ανταλλάγματα: Με την αδιάλειπτη μνήμη του Θεού και την υπακοή στη συνείδηση, η ζωή αυτή γίνεται αστείρευτη πηγή πνευματικής χαράς, χαράς ανέκφραστης και ασύγκριτης μ’ οποιαδήποτε γήινη. Λίγα είναι τα εξωτερικά πράγματα που θα στερηθείς. Εσωτερικά θ’ αλλάξεις. Είναι δυνατό να συμμετέχεις σε όλα και συνάμα να είσαι έξω απ’ όλα. Κάνεις κάτι εξωτερικά , αλλά μέσα σου γίνεται κάτι άλλο…

Να λοιπόν! Έχεις τους κανόνες και τα προφυλακτικά μέτρα στα δυο τελευταία γράμματά μου. Είναι πολλά; Διόλου. Απλά πράγματα. Απλά και εύκολα. Τι καρπό, όμως θα σου αποφέρουν ! Κάνε κουράγιο και εφάρμοσέ τα. Αμήν.

 

 

«Από το βιβλίο: «ΟΣΙΟΥ ΘΕΟΦΑΝΟΥΣ ΤΟΥ ΕΓΚΛΕΙΣΤΟΥ
Ο ΔΡΟΜΟΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ
γράμματα σε μια ψυχή»
ΕΚΔΟΣΗ ΤΕΤΑΡΤΗ
ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ
ΩΡΩΠΟΣ ΑΤΙΙΚΗΣ 2000

Ο Άγιος Σπυρίδων και το Θαύμα με το πολύτιμο κόσμημα

Ο Άγιος Σπυρίδων και το Θαύμα με το πολύτιμο κόσμημα

Έλεγαν για τον άγιο Σπυρίδωνα ότι είχε μια θυγατέρα παρθένο, ευλαβή σαν τον πατέρα της, με το όνομα Ειρήνη. Ένας γνωστός αυτής, της έδωσε ένα πολύτιμο κόσμημα να του το φυλάξει. Κι αυτή για να το ασφαλίσει καλύτερα, έκρυψε το θησαυρό στη γη. Μετά όμως από λίγο καιρό έφυγε από τον κόσμο αυτό η παρθένος.

Πέρασε κάποιο χρονικό διάστημα και παρουσιάζεται αυτός που είχε δώσε τον θησαυρό. Μη βρίσκοντας την θυγατέρα του, τα έβαλε με τον πατέρα της, τον αββά Σπυρίδωνα, άλλοτε απειλώντας τον και άλλοτε παρακαλώντας τον.

Και επειδή ο Γέροντας θεωρούσε ως συμφορά τη ζημιά που έπαθε αυτός που έδωσε τον θησαυρό, ήρθε στον τάφο της θυγατέρας του και ζητούσε απ΄τον Θεό να του δείξει πρόωρα την ανάσταση που έχει υποσχεθεί. Και να πού δεν διαψεύδεται, γιατί εμφανίζεται αμέσως ζωντανή η παρθένος στον πατέρα της και αφού του έδειξε τον τόπο, όπου βρισκόταν το κόσμημα, έφυγε πίσω πάλι. Έτσι πήρε ο Γέροντας τον θησαυρό και τον έδωσε

ΜΕ ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ

ΜΕ ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ

Σάββατο, 29 Δεκέμβριος 2012 09:30

  Δύο άντρες πολύ σοβαρά άρρωστοι, ήταν στο ίδιο δωμάτιο ενός νοσοκομείου. Στον έναν επιτρέπονταν να μένει καθιστός μία ώρα το απόγευμα γιατί τον βοηθούσε να φύγουν τα υγρά από τους πνεύμονες. Το κρεβάτι του βρισκόταν ακριβώς δίπλα στο παράθυρο του δωματίου.
Ο άλλος άντρας έπρεπε να βρίσκεται συνέχεια ξαπλωμένος σε ακινησία και ένας μεσότοιχος που βρισκόταν μεταξύ των κρεβατιών δεν του επέτρεπε να κοιτάει έξω από το παράθυρο.
Οι άντρες κατέληξαν να μιλούν ατελείωτα. Μιλούσαν για τις συζύγους τους, τις οικογένειες τους, τα σπίτια τους, τις δουλειές τους, τη θητεία τους στον στρατό, ακόμα και για το που είχαν πάει διακοπές. Κάθε απόγευμα, ο άντρας που του επιτρεπόταν να μένει καθιστός περιέγραφε στον συγκάτοικό του όλα όσα έβλεπε από το παράθυρο του δωματίου.

Ο άντρας που βρισκόταν σε αναγκαστική ακινησία άρχιζε να καταλαβαίνει πως ζει γι’ αυτές τις μοναδικές απογευματινές ώρες που η άποψη του μεγάλωνε και ζωντάνευε από όλη την δραστηριότητα και τα χρώματα του έξω κόσμου.

Το παράθυρο έβλεπε σε ένα πάρκο με μια θαυμάσια λίμνη. Πάπιες και κύκνοι κολυμπούσαν εκεί, και τα παιδιά έπαιζαν με μικρά μοντέλα σκαφών στο νερό. Νεαρά ζευγάρια περπατούσαν πιασμένα χέρι χέρι μέσα στα υπέροχα λουλούδια που είχαν τα χρώματα του ουράνιου τόξου. Τεράστια παλιά δέντρα στέκονταν με χάρη επάνω στο έδαφος και μια υπέροχη θέα του ουρανοξύστη της πόλης φαινόταν από μακριά.

Καθώς ο άντρας δίπλα στο παράθυρο εξηγούσε όλες αυτές τις όμορφες λεπτομέρειες, ο άντρας στο διπλανό κρεβάτι φαντάζονταν όλα αυτά που άκουγε. Ένα απόγευμα ο άντρας που ήταν δίπλα στο παράθυρο, περίγραφε μια παρέλαση που περνούσε. Παρόλο που ο άντρας στο δίπλα κρεβάτι δεν μπορούσε να ακούσει τον ήχο της μπάντας, μπορούσε και μόνο με τα μάτια του μυαλού του να δει τους κλόουν που χόρευαν, τα πολύχρωμα άρματα και τα όμορφα διακοσμημένα αυτοκίνητα και άλογα.

Οι μέρες πέρασαν. Ο άντρας που δεν μπορούσε να δει από το παράθυρο άρχισε να επιτρέπει σπόρους έχθρας να αναπτύσσονται μέσα του. Όσο και να εκτιμούσε τις περιγραφές του συγκατοίκου του, ευχόταν μέσα του να ήταν αυτός ο οποίος θα μπορούσε να δει την θέα από το παράθυρο. Άρχισε να αποστρέφεται τον συγκάτοικο του και στο τέλος ο πόθος του να είναι δίπλα στο παράθυρο τον έφερε σε απόγνωση.

Ένα πρωινό σε μια επίσκεψη της η νοσοκόμα βρήκε στο δωμάτιο τον άντρα δίπλα στο παράθυρο νεκρό. Είχε πεθάνει ειρηνικά μέσα στον ύπνο του. Λυπημένα κάλεσε τους νοσοκόμους και απομάκρυνε το πτώμα του.

Μετά από ένα χρονικό διάστημα, ο άλλος άντρας ζήτησε να μετακινηθεί στο κρεβάτι που βρίσκονταν δίπλα στο παράθυρο. Η νοσοκόμα με πολύ προθυμία τον μετακίνησε και φρόντισε να είναι άνετος. Σιγά-σιγά στηρίχθηκε με πόνο στον αγκώνα του για να σηκωθεί και να ρίξει μια ματιά έξω. Επιτέλους θα μπορούσε να δει τον έξω κόσμο και όλες τις δραστηριότητες του.

Αυτό που είδε ήταν ένας κενός τοίχος!

Κάλεσε την νοσοκόμα και την ρώτησε: «Πως μπορούσε ο συγκάτοικος μου να βλέπει όλα αυτά που μου περιέγραφε; Πως μπορούσε να μου μιλάει για τόση ομορφιά και με τόσες λεπτομέρειες, όταν αυτό που φαίνεται από αυτό εδώ το παράθυρο είναι ένας παλιός και βρώμικος τοίχος»;

Και η νοσοκόμα του απάντησε: «Ω Θεέ μου… δεν το ξέρατε πως ο πρώην συγκάτοικος σας ήταν τυφλός; Δεν μπορούσε να δει καν τον τοίχο, ίσως ήθελε να σας ενθαρρύνει».

Εαν ζείτε μια ζωή βασανίζοντας τον εαυτό σας για το τι έχουν οι άλλοι, πιθανότατα θα χάσετε την χαρά του να γίνετε αποδέκτες αυτών που οι άλλοι θέλουν να σας δώσουν.

ΕΙΔΑ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΩΣ ΕΥΛΟΓΙΑ»

ΕΙΔΑ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΩΣ ΕΥΛΟΓΙΑ»

Κυριακή, 30 Δεκέμβριος 2012 12:00 madeincreta.gr
της Κορίνας Καφετζοπούλου

Τον Πατέρα-Νικόλαο Τσαμαδούρα τον είχα γνωρίσει το 2005, όπου για τις ανάγκες του περιοδικού "Π" της εφημερίδας «Πατρίς» είχαμε μιλήσει για την περιπέτεια του με τον καρκίνο.

Εννέα χρόνια τον πάλευε σκληρά, με χημειοθεραπείες και επεμβάσεις. Είχε εξαπλωθεί, σταδιακά, σχεδόν σε όλο του, το σώμα: στους λεμφαδένες, στην κοιλιακή χώρα, στους πνεύμονες. Η περιπέτεια της υγείας του είχε ξεκινήσει όταν ο ίδιος ήταν 17 ετών.

Ένα εξόγκωμα στο λαιμό, τον οδήγησε στο νοσοκομείο όπου διαγνώστηκε καρκίνος στους λεμφαδένες, τύπου χόκινς. Είναι η εποχή που ο ίδιος, χωρίς ακόμα να έχει συνειδητοποιήσει τι του συμβαίνει, κάνοντας τις πρώτες χημειοθεραπείες, αισθάνεται την ανάγκη να προσευχηθεί.

Είναι μόλις 17, την εποχή που όλα αμφισβητούνται - ακόμα και ο Θεός. Εκείνη τη στιγμή, όμως, κατά τη διάρκεια της προσευχής του, τάζει τον εαυτό του, στο έργο του Θεού, και αποφασίζει να γίνει παπάς .

Στη διαδρομή της ζωής του, όμως, και κατά τη διάρκεια των σπουδών του, ο καρκίνος θα τον φέρει στο θάνατο πολλές φορές, δυο από αυτές πολύ κοντά, σχεδόν δίπλα του.

Σε όλες τις δύσκολες μάχες έβγαινε νικητής. Την τελευταία μάχη την έδωσε το 2005. Από τότε κάθε χρόνο κάνει τις εξετάσεις του και είναι «καθαρός».

Εφτά χρόνια μετά, πλήρως συνειδητοποιημένος, και για τη ζωή αλλά και για το θάνατο θα χαρακτηρίσει τον καρκίνο ... ευλογία! Μιλώντας στο MadeinCreta ο Παπά -Νικόλας θα εξηγήσει γιατί ο καρκίνος ήταν η δική του "σωτηρία", ενώ θα σταθεί και στη σημερινή πραγματικότητα, στον πόλεμο που δέχεται η ψυχή μας, στο ψεύτικο θεό μας - το χρήμα - και σε άλλα πολλά πραγματικά ενδιαφέροντα.

Στα 17 ήρθε αντιμέτωπος με τον καρκίνο και έταξε τον ευατό του, στο έργο του Θεού

-Όλη αυτή τη δοκιμασία με τον καρκίνο πως τι βιώσατε;

«Ως μια ευλογία, ως μια περίπτωση που με βοήθησε να αποκτήσω πολλές εμπειρίες στη ζωή μου. Εμπειρίες που μου έδειξαν το δρόμο, τον τρόπο, να βοηθώ και ανθρώπους οι οποίοι αντιμετωπίζουν παρόμοια προβλήματα και γενικά να καταλάβω ότι αν δεν αγωνιστείς, δεν κερδίζεις τίποτα».

-Καμία φορά όμως πατέρα Νικόλαε, το τέλος την ιστορίας δεν είναι πάντα χαρούμενο;

«Η μάχη του ανθρώπου με τον καρκίνο καμιά φορά μπορεί να είναι άνιση, όμως αν βάλουμε μέσα τον παράγοντα Θεό , Παναγία η μάχη είναι υπέρ του ανθρώπου. Όταν εμπιστευτούμε τη χάρη του Θεού, Αυτή δεν μας αφήνει, μας βοηθάει».

-Αυτό που λέτε δεν είναι σκληρό για ανθρώπους που έχουν χάσει τους δικούς τους;

«Όλοι έχουμε χάσει... Το θέμα είναι πως βιώνουμε και τη ζωή και το θάνατο. Ο θάνατος τι είναι; Ένα πέρασμα από τη φθαρτή ζωή, στην αιώνια ζωή. Και θα σας πως μια προσωπική εμπειρία την οποία τη βίωσα όταν αρρώστησα. Πολλές φορές παρακαλούσα να «φύγω», όχι γιατί είχα απελπιστεί από τη ζωή, αλλά γιατί όταν λαμβάνεις πρόγευση παραδείσου, αισθάνεσαι όμορφα εκεί που θα πας. Γιατί δεν είναι μόνο το υλικό και το φθαρτό μας σώμα, είναι και η ψυχή μας. Και στην ψυχή του, τα τελευταία χρόνια, δυστυχώς ο άνθρωπος δε δίνει τίποτα. Για αυτό και πολλοί άνθρωποι οδηγούνται εκεί που οδηγούνται.

Ελπίζουνε σε κάτι το ψεύτικο, στα χρήματα, σε κάποιους ηγέτες οι οποίοι είναι υλικοί και δεν μπορούν να τους δώσουν τίποτα και αφήνουν τα Θεία, στην άκρη. Ποιοι άνθρωποι, σήμερα, έχουν έναν πνευματικό για να εναποθέτουν τα προβλήματά τους επάνω του και να λαμβάνουν συγχώρεση και άφεση αμαρτιών και να κοινωνούν;

Οι άνθρωποι σήμερα έχουν επιλέξει να τρέχουν στους ψυχολόγους και στους ψυχιάτρους για να λάβουν τη ψεύτικη ευτυχία από τα φάρμακα.

-Ο Θεός δηλαδή είναι η διέξοδος στα προβλήματα μας;

«Είναι. Από τη στιγμή που ο άνθρωπος «έφυγε από τη βαθύτερη έννοια» Του, όταν ο άνθρωπος έχασε το «φόβο του Θεού» όταν έχασε την εν Χριστώ αγάπη - όχι πως δεν του την έδινε ο Χριστός- εμείς την απορρίψαμε ψάχναμε τα ψεύτικα- ιδού η πορεία μας. Δεν μας φταίνε οι Γερμανοί και οι Γάλλοι μας φταίει ο ιδιωματισμός και η ιδιοτροπία του χαρακτήρα μας.

Ελπίζαμε στο ψεύτικο για να βρούμε το αληθινό. Για αυτό και χάνουμε το έδαφος κάτω από τα πόδια μας , και λέμε ότι δεν υπάρχει τίποτα, Υπάρχει, ψάξαμε να το βρούμε;

-Τις τόσες αυτοκτονίες που έχουμε πως τις αντιμετωπίζετε ως άνθρωπος, αλλά και ως «εκπρόσωπος» της εκκλησίας;

«Πονάει η ψυχή μου, διότι, όσοι άνθρωποι οδηγηθήκαν σε αυτό το έσχατο σημείο- που είναι βλασφημία του Αγίου Πνεύματος όπως μας το είπαν οι Πατέρες της εκκλησίας - είναι ότι δεν ελπίσανε στο Θεό.

Εβιώσανε ως Θεό το χρήμα, αποσύρθηκε αυτός ο θεός και χαθήκανε.

Όταν κάποιος βιώνει το Χριστό κερδίζει η ψυχή του. Το θέμα είναι να έχεις πνευματική ζωή και εσωτερική ζωή να κάνεις το σπίτι σου εκκλησία. Και όταν αυτό το κάνεις ούτε κρίση μας πιάνει ούτε τίποτα.

Αν παρατρέξουμε στο παρελθόν θα δούμε ότι το γένος μας στάθηκε χάρη στην πίστη του στο Θεό».

-Σε αυτό έχετε δίκιο αλλά τώρα τα πράγματα είναι διαφορετικά έχουμε να κάνουμε με άλλη μορφή πολέμου, με σπίτια που μπορεί να τα έχουν όλα, αλλά έχουν άδειο το τσικάλι τους.

«Εγώ πιστεύω, αγαπητή μου Κορίνα, ότι ο σημερινός πόλεμος είναι πόλεμος όχι του τσικαλιού αλλά της ψυχής τους ανθρώπου. Γιατί πολεμιέται ο άνθρωπος με βάση το τσικάλι, στην ψυχή του περισσότερο. Και όταν το λέω αυτό, εννοώ και ότι τα ΜΜΕ δεν δίνουν ελπίδα απελπίζουν χειρότερα τον κόσμο, όλα τα δείχνουν μαύρα, ακόμα και πιο μαύρα. Δεν υπάρχει κάτι να ακούσεις ή να δεις που θα σου δώσει αισιοδοξία. Να δεις κάτι το όμορφο στη ζωή για να παραδειγματιστείς. Και το έθνος μας είναι το πλουσιότερο στον κόσμο επειδή έχουμε τον πολιτισμό μας.

Ο άγιος Πειραιώς είπε ότι έχουμε ένα εκρηκτικό μείγμα μέσα μας είμαστε «Ορθόδοξοι και Έλληνες» και δεν υπάρχει ομορφότερο πράγμα στον κόσμο. Και αυτή την ομοιογένεια οι Ευρωπαίοι δεν την αντέχουν ότι είμαστε Ορθόδοξοι και Έλληνες μαζί.

-Ομολογώ ότι δεν είχα κάνει αυτό το συνδυασμό μέχρι σήμερα… αλλά έχει τη βάση του. Να γυρίσουμε λίγο σε εσάς; Σας βλέπω καλά και χαίρομαι παπά- Νικόλα , είχαμε μιλήσει μαζί το 2005, μόλις είχατε περάσει τη μεγάλη μπόρα. Έχετε αγωνία για την υγείας σας;

«Όχι. Ο Θεός μας έφερε, ο Θεός θα μας πάρει. Έφτασα ένα σκαλοπάτι πριν το θάνατο άλλα και πάλι έλεγα δόξα σοι ο Θεός. Το είχα πει και στη μητέρα μου όταν έκλαιγε. Ότι Αυτός με έστειλε, Αυτός θα με πάρει πάλι. Εμείς αγωνιζόμαστε για κάτι που κάποια στιγμή θα φύγει και αυτήν την πορεία πρέπει να τη βιώσουμε καλά. Ο παππούς μου έλεγε: «Ο κάθε ένας πρέπει να απλώνει το χέρι του μέχρι εκεί που φτάνει το καλάθι του και όχι παραπάνω».

-Το μήνυμα σας για αυτές τις γιορτινές ημέρες ποιο θα είναι; Τι θα πείτε στον πιστό;

«Θα του πω να κοιτάξει την εικόνα της Παναγίας και όταν την κοιτάξει θα του πω: Εναποθέσου εκεί ήλπιζε στην Παναγία και το Χριστό. Αν θα ελπίσεις και στους δυο το κέρδος θα είναι μεγάλο.

Υπάρχει και η κατ ‘οίκον εκκλησία αυτό δεν πρέπει να το αγνοείτε, και μην ξεχνάτε ότι ένα ποσοστό ανθρώπων έρχεται για να κρίνει μέσα στην εκκλησία. Όχι για να προσευχηθεί και είναι μερικοί άνθρωποι που είναι μέσα στο σπίτι τους και πραγματικά κάνουν προσευχή. Μια μάνα που προσέχει τα παιδιά της έχει την κατ' οίκον εκκλησία. Μπορεί να είναι ένας πατέρας και να κρατάει τα παιδιά και να δουλεύει η γυναίκα και αυτό είναι κατ’ οίκον εκκλησία ή γενικά όσοι φροντίζουν τους ανθρώπους τους.
Οι άνθρωποι αυτοί φτάνουν στο παράδεισο. Αν έχεις ένα παιδί ανάπηρο και το φροντίζεις τι είναι; Εκεί και εγώ βγάζω το ράσο μου και το πετραχήλι μου και τους το δίνω. Εκεί είναι η εκκλησία, εκεί ιερουργεί αυτός ο άνθρωπος. Εμείς λέμε ότι ιερουργούμε στην εκκλησία και παίρνουνε δύναμη από εμάς και εμείς πάμε και τους κοινωνούμε αυτούς τους ανθρώπους που είναι περήφανοι και θέλουν την βοήθειά μας και από την άλλη έχουν αγιότητα μέσα τους διότι προσφέρουν.

Δεν μπορώ εγώ να καταδικάσω κάποιον όταν ξέρω ότι αδυνατεί να φύγει από το σπίτι του. Δε θα πω γιατί δεν ήρθες. Θα πω εγώ γιατί δεν πήγα.

-Αυτοί που δεν έχουν «σχέση» με το Θεό, με την εκκλησία , και γενικώς απέχουν από αυτή τη φιλοσοφία ζωής έχουν σωτηρία; ‘Η ακόμα και όσοι έχουν πολλές «αμαρτίες» στην «πλάτης» τους ;

«Ναι, να ζητήσουμε τη συγνώμη της Παναγίας. Ο Χριστός τι λέει; Έπεσες; Ξανά σήκω!

Η ορθοδοξία δε σε καταδικάζει από το πρώτο σου αμάρτημα. Τι λέει αλληγορικά ; Εβδομήντα επτά φορές να πέσεις -άπειρες φορές να πέσεις δηλαδή- ο Χριστός είναι δίπλα σου, να σε συγχωρέσει. Αυτή είναι η ορθοδοξία μας. Αυτήν πολεμάνε, αυτήν την ορθοδοξία θέλουν να μας διώξουν. Τη δύναμή μας».

*Ο παπα-Νικόλας τον τελευταίο καιρό βρίσκεται στη Μονή Κρουσταλένιας στο Οροπέδιο Λασιθίου.