Σύγχρονες Ἁγιορείτικες μορφές Δανιήλ Κατουνακιώτης

Επιστρέφοντας στο Άγιον Όρος αφού πρώτα παρέλαβε τις αποσκευές του από τη Μονή του Αγίου Παντελεήμονος, σκέφθηκε να κατευθυνθεί στην αρχαία μονή του Βατοπεδίου. Δεν πρόλαβε καλά-καλά να φθάσει και έπαθε οξεία προσβολή της νεφρίτιδος. Ο «σκόλοψ τῇ σαρκί» τον εκέντησε αυτή τη φορά πολύ οδυνηρά και τον καθήλωσε για εβδομάδες στο κρεβάτι.

 

Οι Προϊστάμενοι της μονής τον ενοσήλευσαν με περισσή αγάπη. Περισσότερη στοργή όμως του έδειξε ο μεγάλος γιατρός του Όρους, η Θεοτόκος.
Στο Βατοπέδι τιμάται ιδιαίτερα η Παναγία. Το Καθολικό του είναι επ’ ονόματι του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, οι δε θαυματουργές εικόνες της (Βηματάρισσα, Εσφαγμένη, Ελεοβρώτις, Αντιφωνήτρια, Παραμυθία…) φορτωμένες με θαυμαστές ευλαβικές διηγήσεις. Εκεί φυλάσσεται και η θαυματουργός Αγία Ζώνη της Θεοτόκου, που υπήρχε άλλοτε στην Κωνσταντινούπολη, «εν τῷ σεβασμίῳ Αυτής οίκῳ, τῷ όντι εν τοις Χαλκοπρατείοις», στις Βλαχέρνες.
 

Ο π. Δανιήλ έτρεφε ιδιαίτερη ευλάβεια στην Κυρία Θεοτόκο. Την ίδια ευλάβεια και την ίδια εμπιστοσύνη και την ίδια τιμή, που έχουν απέναντί της όλοι οι άγιοι. Την ικέτευσε, λοιπόν, να τον επισκεφθεί στην οδύνη του.
 

Την ικέτευσε με δάκρυα και θέρμη και ήταν βέβαιος για την απάντηση. Ήξερε τις υποσχέσεις της. Ήταν δυνατόν να μην τις εκπληρώσει; Και πράγματι. Την ημέρα που το μοναστήρι γιόρταζε την εορτή της Αγίας Ζώνης (31 Αυγούστου), ο ασθενής γιατρεύτηκε ξαφνικά και η θεραπεία του ήταν οριστική! Ποτέ πια δεν τον ενόχλησε η φοβερή αυτή αρρώστια, που τον ταλαιπώρησε δέκα ολόκληρα χρόνια. Πώς να ευχαριστήσει την Πανάμωμη Μητέρα των μοναχών, πώς να την υμνήσει;
 

«Μεταβολή των θλιβομένων, απαλλαγή των ασθενούντων υπάρχουσα Θεοτόκε Παρθένε, σώζε πόλιν και λαόν, των πολεμουμένων η ειρήνη, των χειμαζομένων η γαλήνη, η μόνη προστασία των πιστών».
Τέτοιοι ύμνοι δοξολογίας και δεήσεως θα γέμιζαν την ψυχή του, θα ξεχείλιζαν από το στόμα του.
Μετά τη θεραπεία του σχεδίαζε να φύγει από το Βατοπέδι. Ήταν ιδιόρρυθμο μοναστήρι και η παραμονή του σ’ ένα τέτοιο κλίμα τον εκούραζε πολύ. Όχι. Ο γερο-Δανιήλ δεν αγαπούσε τις ιδιορρυθμίες , που είναι ξένες και άγνωστες στην αληθινή μοναχική ζωή. Μέσα στο πνεύμα του σωστού μοναχισμού είναι το Κοινόβιο, στο οποίο, όπως λέει ο Μ. Βασίλειος, «δεν υπάρχει το δικό μου και το δικό σου, το θέλημά μου και το θέλημά σου».
 

Ήθελε, λοιπόν, να φύγει, μα οι πατέρες στο Βατοπέδι τον λάτρευαν. Που να ξαναβρούν τέτοιον άνθρωπο, τέτοιον καλλιεργημένο μοναχό; Δεν τον άφηναν με κανένα τρόπο.
Αναγκάστηκε τότε να πάει στον ονομαστό Πνευματικό παπα-Νήφωνα, που ασκήτευε στη Βατοπεδινή Σκήτη και να ζητήσει τη συμβουλή του. Κι έτσι έμεινε στο μοναστήρι για την υπακοή, όσο κι αν αυτό του φαινόταν σκληρό, όσο κι αν επιθυμούσε άλλη τακτοποίηση… Η παραμονή του εκεί ήταν μία πράξις θυσίας και δεν μπορούσε παρά να την ευλογήσει ο Κύριος.
 

Οι Επίτροποι της μονής του ανέθεσαν το αρχονταρίκι. Πολύ συνετά, γιατί οι επισκέπτες θα είχαν πολλά να ωφεληθούν από έναν τέτοιο αρχοντάρη. Το πολυσύχναστο αρχονταρίκι του Βατοπεδίου γνώρισε τότε ιστορικές ημέρες.
 

Εκτός από την καθαριότητα και την τάξη, η ανάγνωσις στην Τράπεζα, η κοινή προσευχή, οι πνευματικές συζητήσεις έδωσαν άλλο τόνο. Σιγά-σιγά ο ξενώνας του ιδιόρυθμου μοναστηριού πήρε χρώμα Κοινοβίου. Και ο γερο-Δανιήλ, με τη γλυκειά και συγχρόνως σοβαρή μορφή του, εκπροσωπούσε άριστα τον αγιορείτικο μοναχισμό στα μάτια των ξένων. Πολλοί προσκυνητές τον θεωρούσαν μάλιστα ηγούμενο!
 

Τον τελευταίο καιρό της παραμονής στο Βατοπέδι ταξίδεψε μέχρι την πατρίδα του τη Σμύρνη για κάποια ειδική αποστολή της μονής. Χρειάσθηκε να μείνει εκεί εννέα μήνες. Οι συμπατριώτες του καμάρωναν γιατί έβγαλαν ένα τέτοιο πνευματικό ανάστημα. Και πόσες ψυχές δε βρήκαν κοντά του κατανόηση, φως, προσανατολισμό…
 

Ο Μητροπολίτης Μελέτιος είχε βέβαια ακούσει από μακρυά πολλά για το γερο-Δανιήλ. Τώρα όμως που η προσωπική γνωριμία του βεβαίωσε «του λόγου το ασφαλές», ήταν ενθουσιασμένος και του πρότεινε να κρατήσει κοντά του, να τον κάνει βοηθό Επίσκοπο. Εκείνος ευχαρίστησε, αλλά δε δέχτηκε την πρόταση.
 

-    Δεν θεωρώ τον εαυτό μου άξιο για Ιερωσύνη, Σεβασμιώτατε, του είπε. Ούτε πάλι μπορώ να αποχωρησθώ το περιβόλι της Παναγίας. Έχω δώσει υποσχέσεις…
Αλλά κι αν δεχόταν να μείνει στον κόσμο τι θα κέρδιζε αλήθεια; Φήμη, τιμές, αξιώματα; Είναι τόσο ψεύτικα όλ’ αυτά, τόσο φευγαλέα και τόσο επικίνδυνα όταν δεν υπάρχει το υπόβαθρο του θείου θελήματος.
 

Αλλ’ αν γινόταν Επίσκοπος, δε θα εργαζόταν για το Χριστό; Ασφαλώς. Δεν είχε όμως τέτοια πληροφορία, δεν είχε φανερή επέμβαση του Θεού για να τον πείσει ότι πρέπει να επωμισθεί τέτοιο αξίωμα.
 

Το θέλημα του Κυρίου πίστευε ότι ήταν να ζήσει στην αφάνεια και την ταπείνωση ενός απλού καλόγερου. «»Εκαστος εφ’ ω ετάχθη». «την αγαθήν μερίδα εξελέξατο» και απέφευγε τις πολλές μέριμνες, που όταν απορροφήσουν τον εργάτη, τον κάνουν να αμελήσει την ψυχή του – πράγμα θλιβερό και για τον εαυτό του και για τους άλλους.
 

Ο γερο-Δανιήλ διψούσε, διψούσε φλογερά για ένα μόνο μεγαλείο. Γι’ αυτό προτίμησε το σκαμνάκι του στα Κατουνάκια και όχι θρόνους, την τελευταία θέση του μοναχού και όχι πρωτοκαθεδρίες. Διψούσε για το μεγαλείο, που το προσδιόρισε έτσι ο Κύριος: «Όστις θέλει εν υμίν μείζων είναι έστω πάντων διάκονος».

 

Μετά από πολλά χρόνια, δεδομένης αφορμής, έγραφε ο γερο-Δανιήλ σ’ ένα έμπιστο πνευματικό του τέκνο: «…Δια να σέβωμαι τους πάντας και να εκκόπτω το οικείον θέλημα και φρόνημα, ουδέποτε με άφηκεν η Κυρία Θεοτόκος να αγαπήσω τας του κόσμου διατριβάς, και να αγαπώ τας μάταιας δόξας και φαντασίας, καίτοι μοι παρουσιάσθησαν αφορμαί Ιερωσύνης και Ηγουμενικαί προτιμήσεις, και δι’ αυτό εμάκρυνα φυγαδεύων και ηυλίσθην εν τη ερήμω, όπου ήδη το 45ο έτος έχω, μη θέλων να ιδώ τας του κόσμου διατριβάς» (22-9-1926, Προς Νικόλαον Ρέγκον).

 

Ἀπό το βιβλίο

Σύγχρονες Ἁγιορείτικες μορφές

Δανιήλ Κατουνακιώτης

σελ. 24-27

Ἐκδόσεις 

Ἱ. Μονής Παρακλήτου 2005