Πῶς πρέπει νά ἀντιστεκώμαστε στόν διάβολο, ὅταν προσπαθῆ νά μᾶς παραπλανήση μέ τήν ἀδιακρισία.

  
 Ο Αόρατος πόλεμος 
ΟΣΙΟΥ ΝΙΚΟΔΗΜΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ
 
 Απόδοση στη νέα Ελληνική: Ιερομόναχος Βενέδικτος
Έκδοση Συνοδείας Σπυρίδωνος Ιερομονάχου, Νέα Σκήτη, Άγιον Όρος
 
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΜΓ΄  Πῶς πρέπει νά ἀντιστεκώμαστε στόν διάβολο, ὅταν προσπαθῆ νά μᾶς παραπλανήση μέ τήν ἀδιακρισία.

Όταν ο πονηρός διάβολος γνωρίζη ότι βαδίζουμε σωστά στην οδό της αρετής, με ζωντανές επιθυμίες και σωστά τοποθετημένες και με τάξι, από τις οποίες δεν μπορεί να μας αποσπάση με φανερές απάτες, τότε μεταμφιέζεται σε άγγελο φωτός και με φιλικούς λογισμούς και με ρητά των θείων Γραφών και με παραδείγματα των αγίων, μας παρακινεί, ευκαίρως ακαίρως, να βαδίσουμε αδιάκριτα στο ύψος της τελειότητος, για να μας κάνη κατόπιν να πέσουμε στον γκρεμό. Έτσι μας παρακινεί να ταλαιπωρούμε σκληρά το σώα μας με νηστείες, εγκράτειες, μαστιγώσεις, χαμαικοιτίες και άλλες παρόμοιες θλίψεις, ή για να υπερηφανευθούμε νομίζοντας ότι κατωρθώσαμε μεγάλα πράγματα ή για να μας συμβή κάποια ασθένεια και να μην μπορούμε να κάνουμε καλά έργα, ή από τον κόπο και την άσκησι να αηδιάσουμε και να συγχαθούμε τις πνευματικές ασκήσεις· και έτσι σιγά σιγά, αφού κρυώσουμε για το καλό, να πέσουμε με περισσότερη επιθυμία από πριν στις επίγειες ηδονές και ξεφαντώματα.

Κι αυτό συνέβη σε πολλούς. Αυτοί ακολουθώντας την ορμή ενός αδιάκριτου ζήλου και περνώντας το μέτρο της αρετής τους, με πολλούς βασανισμούς, χάθηκαν μέσα στις εφευρέσεις τους και έγιναν παίγνιο των πονηρών δαιμόνων. Αυτό όμως δεν θα συνέβαινε, αν σκεπτόταν καλά εκείνα που είπαμε· και αν σκεφτόταν ακόμη ότι αυτές οι βασανιστικές πράξεις, αν και είναι άξιες επαίνου και καρποφόρες, εν τούτοις χρειάζονται σωματική δύναμι και ανάλογη ταπείνωσι της ψυχής, παρόμοια δηλαδή με την σωματική δύναμι· χρειάζεται όμως και παρόμοια κράσι στην ποιότητα και στον χαρακτήρα του καθενός.Εκείνοι όμως που δεν μπορούν να αγωνίζωνται με αυτή τη σκληρότητα της ζωής παρόμοια με τους Αγίους, μπορούν και με άλλους τρόπους να μιμηθούν τη ζωή τους· δηλαδή, έχοντας μεγάλες και αποτελεσματικές επιθυμίες για την αρετή· κάνοντας θερμές προσευχές· ποθώντας τα πιο ένδοξα στεφάνια των αληθινών πολέμων για τον Ιησού Χριστό· καταφρονώντας όλον τον κόσμο, ακόμη και αυτόν τον εαυτό τους· παραδιδόμενοι στη σιωπή και την μοναξιά· όντας ταπεινοί και πράοι με όλους· υποφέροντας το κακό και κάνοντας το καλό στους εχθρούς τους και στους αχάριστους· φυλάγοντας τον εαυτό τους από κάθε σφάλμα, έστω και μικρό· όλα αυτά είναι περισσότερο ευάρεστα στον Θεό, από ό,τι οι ασκήσεις και οι σκληραγωγίες του σώματος.

Γι αυτό κι εγώ σε συμβουλεύω, στις παρόμοιες σκληραγωγίες του σώματος να βαδίζης με διάκρισι, για να μπορής να τις αυξήσης· επειδή με τις υπερβολές αναγκαστικά θα φθάσης στο σημείο να τις εγκαταλείψης. Σε συμβουλεύω όμως να μην πέσης στο άλλο σφάλμα και την υπερβολή μερικών, που θεωρούνται ως πνευματικοί άνδρες. Αυτοί, κολακευόμενοι και απατόμενοι από την υπερβολική αγάπη του σώματός τους, φροντίζουν πολύ να διατηρούν την σωματική τους υγεία, και φαίνονται τόσο ζηλότυποι και ότι το επιθυμούν αυτό τόσο πολύ, που με τον παραμικρό κόπο και την παραμικρή ενόχλησι, τρέμουν και φοβούνται μη την χάσουν. Και για άλλο πράγμα δεν συζητούν με μεγαλύτερη όρεξι, ούτε σκέπτονται κάτι άλλο, όσο την διακυβέρνησι της ζωή τους. Γι αυτό προσέχουν πάντοτε να ζητούν φαγητά περισσότερο κατάλληλα στην όρεξι, παρά στο στομάχι τους, το οποίο πολλές φορές χάνει την δύναμί του από την μεγάλη καλοπέρασι.

Κι αν αυτοί ισχυρίζωνται ότι αυτό το κάνουν για να μπορούν να υπηρετούν καλύτερα τον Θεό, βέβαια, αυτό δεν σημαίνει τίποτε άλλο παρά να συμφωνήσουν μεταξύ τους, χωρίς κανένα κέρδος και μάλιστα με ζημία του ενός και του άλλου, δυό κεφαλιακοί και πρώτοι εχθροί, δηλαδή το πνεύμα και το σώμα. Γιατί με την φροντίδα αυτή, αφαιρείται από το σώμα η υγεία και από το πνεύμα χάνεται η ευλάβεια. Γι αυτό το πιο ασφαλές και ωφέλιμο είναι και για το σώμα και για την ψυχή, να υπάρχη κάποιος ελεύθερος τρόπος ζωής, όχι όμως χωρίς την διάκρισι εκείνη που ανέφερα προηγουμένως· με την διάκρισι αυτή πρέπει να παρατηρούνται και οι διαφορετικές καταστάσεις των ανθρώπων και οι διαφορετικές κράσεις των σωμάτων, οι οποίες δεν υπόκεινται όλες στον ένα και ίδιο κανόνα, όπως λέγει στα Ασκητικά του ο Μέγας Βασίλειος (82). Προσθέτω και αυτό, ότι όχι μόνο για να αποκτήσουμε τις εξωτερικές αρετές, αλλά και για την απόκτησι των εσωτερικών αρετών, πρέπει να προχωρούμε με κάποια μετριότητα και βαθμηδόν, λίγο λίγο, όπως είπα παραπάνω στο λδ΄ κεφάλαιο.
82. Λέγει ο άγιος αυτός ότι όσο διαφέρει και είναι πιο δυνατός ο χαλκός και ο σίδηρος από τα φρύγανα και τα ξύλα, τόσο διαφέρει και είναι πιο δυνατό ένα σώμα και μία κράσις από την άλλη. Γι αυτό εκείνο που είναι για μερικούς κακοπάθεια πάνω από το μέτρο, για τους δυνατώτερους είναι μια ανάπαυσις άνετη· έτσι δογματίζει το εξής· «Αρίστη εγκράτεια της γαστρός είναι αυτή που υπολογίζεται ανάλογα με την δύναμι του καθενός» (Διατάξ. Ασκητ. δ΄.).
 
Aναδημοσίευση από: http://www.phys.uoa.gr/~nektar/
http://www.oodegr.com